Türkiye yaklaşık 3 haftadır Gezi Parkı eylemleriyle yatıp onunla kalkıyor. Yaşananlar BBG evi misali yabancı basın tarafından ilk gününden bugüne anbean izleniyor. Çıkan olayları Ortadoğu'daki Arap Baharı'na benzetme çabaları var. Ülkede diktatörlük iddiaları ortaya atılıyor. Birbirinden ilginç direniş yöntemleri ile polise karşı eylemciler psikolojik savaş yürütüyor.

Eylemlerin faili "Y Kuşağı" ve apolitik olarak tanımlansa da gürültünün merkezinde siyaset yer alıyor. Eylemciler yaptıklarını demokratik tepki olarak tanımlarken, hükümet yetkilileri masumların kullanıldığı uluslararası komplo olduğunu iddia ediyor. Türkiye'nin olaylar nedeniyle yaşadığı can kayıpları, yaralanmalar tüm Türkiye'yi hüzne boğarken olayların neden olduğu ekonomik kayıplar da dikkatlerden kaçmıyor.  

İki ülkede aynı senaryo sergileniyor

Türkiye'de yaşanan olayların benzeri bugünlerde Brezilya'da yaşanıyor. Türkiye ile Brezilya arasındaki olayların gelişimi ve iki ülkenin ekonomideki ortak noktalar o kadar dikkat çekici ki aynı oyun sanki Brezilya'da da sergileniyor. Türkiye'de görünürdeki bahane Gezi Parkı'ydı, Brezilya'da da ulaşım ücretleri…

Küresel krizde Japonya, ABD, Fransa, Almanya ve İngiltere gibi ülkeler dökülürken Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin gibi ekonomilerin yıldızı parlamış, Türkiye'nin ekonomik başarısından dolayı bu ülkeler arasında yer almaya layık olduğu gündeme gelmişti.

BRIC adı verilen bu topluluk yeni dünya düzenin büyük aktörlerini tanımlamak için kullanılmıştı. Türkiye'de 2002 yılından bugüne performansı ile bu tabloya girmeye aday ülkeler arasında yer aldı. Yeni ismin "BRICT" olabileceği bile dünya kamuoyunda dillendirildi.

TABLOLAR BU KADAR MI BENZER!

Türkiye ile Brezilya arasında hem ekonomi hem de gösteriler konusunda öyle benzerlikler var ki şaşmamak mümkün değil… İşte o benzerlikler:

IMF Benzerliği

• 2005 yılı sonunda IMF'ye olan borcunu tamamen ve vaktinden önce ödemeyi başaran Lula Hükümeti, 2009 yılında IMF'ye kaynak (10 milyar dolar) aktaran ilk Brezilya Hükümeti olarak da tarihe geçmiştir.
  
  
• Türkiye'de 2002 yılında iktidara gelen Ak Parti hükümeti 2013 yılında IMF'ye olan 16,2 milyar dolarlık borcu kapattı ve IMF'ye kaynak (5 milyar dolar) aktaracak ilk  Türkiye Hükümeti olarak da tarihe geçmiştir.

Büyüme Rakamları

İki ülke büyüme rakamları ile de diğer ülkelerden ayrılıyor. Örneğin iki ülke 2010'da en hızlı büyüyen 10 ekonomi arasındaydı. Türkiye büyüme rakamlarında Brezilya'yı bile geride bırakıyor.

• Brezilya ekonomisindeki yüksek büyüme rakamları ile dikkat çekti. 2010'da yüzde 7,5, 2011 yılında yüzde 2,7, 2012 yılında 0,9 büyüdü
  
  
• Türkiye'nin ekonomik büyüme hızı dikkatlerden kaçmadı. 2010'da yüzde 8,9, 2011 yılında 8,2, 2012 yılında yüzde 2,2 büyüdü.

Enflasyon verileri

İki ülke düşük enflasyon rakamları ile de dikkat çekiyor

• Brezilya 2003 yılında yüzde 14,7 olan enflasyonunu yüzde 6,50'lara kadar çekti
  
  
• Türkiye 2003 yılında yüzde 18,4 olan enflasyon yüzde 6,51'e kadar indirdi

Kişi başı milli gelir

Kişi başına düşen gelir bakımından iki ülkenin mevcut durumu da farklı değil

• Brezilya'da geçen yıl dolar cinsinden GSYH 2,2 trilyon dolar ve kişi başı milli gelir 11 bin 239 dolar
  
  
• 2013 Mart itibarıyla dolar cinsinden GSYH 805 milyar 69 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde kişi başına GSYH de 444 dolar artışla 10 bin 755 dolar oldu

İşsizlik oranları

İki ülkenin 2003-2012 yılları arasında işsizlik rakamlarını düşürme ve düşük tutmadaki performansı benzeşiyor...

• Brezilya'da 2002 yılında işsizlik 11,7'den 2013 yılında yüzde 5,8'e indi
  
  
• Türkiye'de 2002 yılında yüzde 10,8 olan işsizlik 2013 yılında yüzde 10,1'e indi

Faiz oranları

Faiz oranlarındaki düşüş de benzer…

• Brezilya'da 2002 yılında yüzde 20'lerde seyreden faiz oranları 2013'te yüzde 7,5'lere indi.
  
  
• Türkiye'de 2002 yılında yüzde 63,9 seviyelerinde olan faiz 2013 yılında yüzde 5 ‘lere kadar indi

Tarım sektörü ve gıda üretimi

Dünya Gıda Örgütü, daha birkaç hafta önce "gelecek 10 yılda dünyayı bekleyen en büyük tehlikenin gıda krizi" olduğunu açıkladı.

• Brezilya, tarım ürünleri (kahve, soya, şekerkamışı, kakao, pirinç, kakao, mısır, portakal, pamuk, buğday, tütün), canlı hayvan ürünleri (et, tavuk eti), ağaç ürünleri (kağıt, kağıt hamuru), deri ve ayakkabı ile mineral ve metal ürünlerinde (demir-çelik ve alüminyum) dünya çapında karşılaştırmalı üstünlüğe sahip
  
  
• Türkiye GAP, DAP ve KOP projesi gibi projelerde tarım sektöründe hem Ortadoğu'nun hem de dünyanın tarım merkezi olmayı hedefliyor. 2012 yılı itibariyle Türkiye'nin tarımsal gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYH) 62,5 milyar dolar hedef 150 milyar dolar. Tarım nüfusu 17 milyon 200 bin. Türkiye'de çalışan her 4 kişiden birinin tarım sektöründe

Otomotiv, altyapı ve özelleştirme

İki ülke arasında otomotiv, altyapı modernizasyonu, özelleştirme ve yabancı yatırım girişi de benzerlikler taşıyor.   

• Brezilya ekonomisi otomotiv sanayi ve altyapı modernizasyonunda özelleştirme ve doğrudan yabancı yatırımlar sayesinde önemli gelişmeler sağladı. Rio'da Kentsel Dönüşüm adımları atan Brezilya TOKİ ile işbirliği yapacak. Ayrıca Brezilya dünyanın en fazla yabancı yatırım çeken 2. ülkesi…
  
  
• Türkiye otomobil ihracatı ve satışında dökülen Avrupa ülkelerini geçti. Kentsel dönüşüm ile alt ve üst yapısını yeniliyor. Özelleştirmelerden 9 yılda 48,2 milyar lira gelir sağladı. Son dönemdeki 4 kredi derecelendirme kuruluşunun notları ile yabancı yatırımı en çok çeken ülkelerden…

Genç nüfus ve İnternet kullanımı

Brezilya ve Türkiye genç nüfusları ve internet kullanımı ile de dikkat çekiyor

• Brezilya ekonomideki istikrar ve aktif genç nüfusları sayesinde (toplam nüfus 200 milyon), Latin Amerika'nın en güçlü ekonomisi ve online dünyada da lider. 2011'de 10.1 milyar dolara ulaşan e-ticaret hacmi ve 82.6 milyona ulaşan internet kullanıcı sayısıyla, birçok yabancı yatırımcının da gözdesi.
  
  
• Türkiye ekonomik istikrar ve aktif genç nüfusu (toplam nüfus 76 milyon) ile dünyanın parlayan yıldızı. Türkiye'de internet kullanıcısı 10 yılda 2 milyondan 35 milyona yükselerek, yüzde 1750 arttı. 2012'de 30.7 milyar lira olan e-ticaret işlem hacminin, 2018'de 170 milyar liraya çıkması bekleniyor.

Veriler bunlarla da sınırlı değil. Adeta iki ülkenin kalbi ortak atıyor. Aynı dönemde Avro Bölgesi ülkeleri ile ABD ekonomik kriz sarmalından kurtulamadı.

Oynanan oyunun arkasındaki o eller

Brezilya ve Türkiye'deki ayaklanmaların arkasında 3 devletin varlığından söz ediliyor. (İsrail ve ABD bu tür kurgulara istekli olduğu biliniyor.)  Almanya, İngiltere ve Fransa. Bu devletler aynı zamanda Avrupa Birliği'nin de lokomotif ülkelerinden. Avrupa Birliği yolundaki güçlenen Türkiye'nin önü kesilmeye çalışılıyor.

Türkiye'de ve Brezilya'da hiçbir ekonomik veri krizi işaret etmiyor. İki ülkeyi karıştırmak isteyenlerin, yabancı yatırımcıları kriz olduğuna inandıracak hiçbir gerekçeleri de yok.

İki ülke üzerinde plan yapanların halk oylaması gibi demokratik yöntemler işine gelmiyor. Türkiye'de sonucun hükümet lehine olduğunu bildiklerinden; bu yönteme de başvuramayanların elinde demokratik olmayan ve şiddete dayanan (Kardeş kavgası gibi) yöntemler dışında seçenek kalmıyor.   

Ne siyasi ne de ekonomik dayanağı olmayan oyunlar yüzünden iki ülke de önce ölen ve yaralanan insanları ile maddi ve manevi zarar uğratılmak isteniyor…

Hakan GÖKSEL /  HABER 7
hakan.goksel@haber7.com
www.twitter.com/ hakan_goksel