Okul dışında insan oluyoruz
- GİRİŞ19.02.2013 09:23
- GÜNCELLEME19.02.2013 09:23
Anadolu'da aileler, eskiden çocukları için “Okusun da adam olsun, bizim gibi cahal kalmasın.” derdi.. Ceketini satar, okuturdu. Yüksük okula giderse, daha da yüksek adam olacak umuduyla.
Öğrenim düzeyinin çok düşük bir ülke oluşumuzla kahrolanlar vardı. Eğitimi, okullar çevresinde düşünürdü insanımız.
Aslında günümüzde de durum farklı değil. Okul odaklı eğitim anlayışı sürdüğünden halkımız çocuklarını özel okullarda, özel üniversitelerde zengin çocuklarıyla iç içe okutunca kanatlanıp uçacak sanıyor.
Bilim adamları, günümüz dünyasında, eğitim konusunda ilginç şeyler söylüyor oysa: “Biz ve çoğu öteki okullu uluslar, eğitimi okulla sınırladığımız için her türlü kültürü de okul sıralarında aldığımızı - ya da verdiğimizi - sanırız.. Okulsuz toplum ve toplulukların kültürsüz ya da en azından ‘eğitimsiz' olduklarını söyleriz. Oysa, 60 yıllık ömrünün toplam 15 yılını okullarda geçirmiş bir vatandaşımız tüm bildiklerinin ancak yüzde 1'ini okulda kazanmıştır yüzde 25'ini değil.
(….) Bu yüzden sanıyorum kimi Batılı düşünürler, genel kültürü, okulda öğrendiklerimizi unuttuktan sonra geri kalan olarak tanımlıyorlar.
(…) Şöyle de söylenebilir: Kültür kuşkusuz eğitimle kazanılır, ama mutlaka okulda değil; okul, eğitimin ancak küçük bir bölümüdür. Kültürün büyük bölümünü okul öncesinde, okul dışında ve okul sonrasında kazanıyoruz.”
Ülkemizde kökleşmiş algı zaman geçse de değişmiyor. Anne babalar, ana okulundan başlayıp üniversiteyi bitirene kadar 16 yıl, 17 yıl okuttukları çocuklarının, ömrünün yüzde 25'ini, yüzde 30'unu harcadıkları sözkonusu pahalı eğitimin içinde görüyor, adam olmanın yüzde 75'ini, yüzde 100'ünü.
Bilim adamları ise yüzde 1 diyor, okulda alınan eğitimin insan olmadaki payına.
İnsan olmanın kalan yüzde 99'luk payını, ‘okul öncesinde, okul dışında ve okul sonrasında' kazanıyoruz. Ailede, hısım akraba çevresinde, arkadaş çevresinde, iş yerlerinde.
Adam olmayla eğitim arasındaki bu orantısızlık dikkat çekici değil mi?
Herşeyi okuldan bekleyen aileler, çocuklarını yetiştirmede üstlerine düşen görevden kaçmış olmuyorlar mı?
İnsanın yetişmesi meselesini ele almak, taşlarını yerine koymak zorundayız. Sağlıklı insan, sağlam toplum olmak eğitime bağlı.. Ama toplumda yaygın olan okul odaklı eğitim anlayışı da çok yanlış..
Demek ki her şeyi yeniden gözden geçirmek gerekiyor..
(Devam edecek…)
[1] Bozkurt Güvenç, Kültür Konusu ve Sorunlarımız, 1985, s.111.
mustafayurekli@gmail.com
Yorumlar2