JOHANNESBURG/ G.AFRİKA

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile G-20 zirvesi kapsamında Güney Afrika’nın Johannesburg şehrindeyiz.

“DAYANIŞMA VE EŞİTLİK” TEMASIYLA TOPLANDILAR

İki gün sürece zirvenin bu yılki ana teması, “Dayanışma, Eşitlik, Sürdürülebilirlik”
İlk kez bir Afrika ülkesi G-20’ye ev sahipliği yapıyor. Bu bağlamda ana temadan seçilen iki kavram oldukça dikkat çekici: Dayanışma ve eşitlik.

Güney Afrika tarihi ırkçı beyaz azınlık yönetimi ile siyahilerin uzun yıllara dayanan mücadelesinin öyküsü aslında.

Güney Afrika bugünlerdeyse 7 Ekim sonrası İsrail’in Gazze’de başlattığı soykırımı Uluslararası Adalet Divanı’na taşımasıyla gündemde. Türkiye ile Güney Afrika Lahey sürecinde İsrail Başbakanı Netanyahu ve diğer soykırımcıların hak ettikleri cezayı alması için birlikte çalışıyor. 

G.Afrika yönetiminin, İsrail soykırımına karşı aldığı net tavır nedeniyledir ki Amerika Başkanı Trump’ın, Rusya Başkanı Putin’in ve Çin lideri Şi Cinping’in katılmadığı zirveye Cumhurbaşkanı Erdoğan önemli bir heyetle katılıyor.

EBUBEKİR EFENDİ’YE RAHMETLE…

Bir de Güney Afrika tarihinde bizi ilgilendiren kısmı var ki onu da burada zikretmek isteriz. Hollanda sömürgesinden Ümit Burnu’na getirilen Müslümanların  “duru” İslam’ı öğrenebilmesi için 1863’te İngilizlerin, Osmanlı’dan talep etmesi üzerine buraya gelen bir öncümüz var. Adı Ebubekir Efendi.

Güney Afrika’ya Ümit Burnu’na gönderilen Ebubekir Efendi’yi burada rahmetle anıyorum. Ebubekir Efendi, geldiği bu topraklarda sayısı binlere oluşan öğrenci yetiştirmiş, evlenmiş çoluk çocuğa karışmış sonra da bu topraklarda ahirete göçmüş bir müderris, bir aydın, bir din adamı bir büyük irşad ereni. 

Kabri  Cap Town’da Hint Okyanusu’na bakan Ümit Burnun’da bir tepede. Torunları hala aramızda.

Devam edelim…

GERİDE KALMA İHTİMALİ OLANLARI YOLDA BIRAKMAMAK İÇİN YENİ BİR EKONOMİ İNŞAASI MÜMKÜN MÜ?

Yukarıda bahsettik ya, G-20’nin bu yılki teması Güney Afrika tarafından, “Dayanışma ve eşitlik” olarak belirlenmiş.

Bugün ilk oturumun konusu ana temayla tam uyumlu, “Geride Bırakmadan, Kapsayıcı ve Sürdürülebilir İktisadi Büyüme: Ekonomilerin inşası…”

Dünyanın en büyük 20 ekonomisinin bir araya gelmesiyle oluşan G-20’de öyle ülkeler var ki kervanda geride kalanları bırakıp yoluna devam etme eğiliminde. 

Örnek mi? Brezilya mesela.

Heyetteki önemli bir siyasetçinin Brezilya’daki toplantı esnasında yaşadığı hatıra konuyu özetler nitelikte.

Diyor ki, “Brezilya’da devlet başkanının konvoyundaki bir grup, silahlı mafya tarafından kaçırıldı. Bizi küçücük bir zırhlı araca bindirdiler. Mafya ile devlet birkaç gün için anlaşmış bizler için güvence vermişler.” 

Yani?

Yani, geride kalma ihtimali olanlara sahip çıkılmazsa ya yolda kalırlar, ya mafya gibi devlet dışı aktörlerin kullanışlı aparatları olurlar.

Bir başka örnek Amerika!

Amerika dünyanın en büyük ekonomisi hala. Her ne kadar Çin üretimde önde olsa da Amerika hala en büyük. Ancak her geçen gün “evsizler” kervanına yenileri katılıyor.

Evsizler, kervanın sonunda kalıp da “devlet desteği olmadığı için” yolda kalanların genel ismi Amerika’da.

“Geride Bırakmadan, Kapsayıcı ve Sürdürülebilir İktisadi Büyüme: Ekonomilerin inşası…” başlıklı oturum bu nedenle bizim açımızdan son derece değerli.

Türkiye, özellikle Avrupa’daki benzerlerinden de bu anlamda ayrılan bir ülke.

Almanya sosyal bir devlet biliyoruz. Belçika, Hollanda ha keza.

Oralarda da aile yardımları, çocuk yardımı gibi bir çok “devlet katkısı” var. 

Ama Türkiye, Ak Parti iktidarıyla birlikte “sosyal devlet” olmanın gereğini fazlasıyla yapıyor.

Dar gelirlileri, dezavantajlı grupları kervanın en arkasındakileri yolda bırakmamak için sosyal yardım kalemlerini hem çeşitlendirdi hem artırdı.

Sosyal yardımların fazlalığı ve çeşitliliğinin artırılması kimi çevrelerce farklı düzlemde tartışılsa ve eleştirilse de hükümetin yaptıkları kervanın en arkasındakilerin yoluna devam etmesi konusunda önemli bir katkı sağlıyor.

LİBERALİZMİN “BIRAKINIZ YAPSINLAR, BIRAKINIZ GEÇSİNLER” TEZİ COVİD PANDEMİSİ İLE ÇÖKTÜ

“Geride Bırakmadan, Kapsayıcı ve Sürdürülebilir İktisadi Büyüme: Ekonomilerin inşası…” başlığın ikinci bölümü de önemli. Geride bırakmadan, ekonomilerin yeniden inşasından söz ediliyor burada.

Yani, liberalizmin “Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler” fütursuzluğundan, “sorumluluk alarak” geride kalma ihtimali olanların da düşünüldüğü bir yeni ekonomik model arayışı.

Johannesburg’daki G-20 zirvesinde, Covid sonrası oluşan yeni durum nedeniyle “liberal demokrasi, serbest piyasa” tezleri yeniden tartışılıyor. 

Hasan Öztürk / Haber7