Filistin'i yok saydı...
İsrail'i güçlendirdi...
Orta Doğu'yu yeniden dizayn etti...

Savaşları "denge" maskesiyle meşrulaştırıp, Soğuk Savaşı ABD lehine çevirdi. Ancak geride yakılmış ülkeler, çökmüş şehirler, parçalanmış toplumlar bıraktı.

2 yıl önce bugün, 29 Kasım 2023'te kalp yetmezliğinden ölen Henry Kissinger, Batı için dünyanın kaderini şekillendiren bir stratejist. Bizler için ise onun mirası, yıkımın doğal hale getirilmesi bu topraklarda. Bugün milyonlarca insanın kaderi, onun attığı adımların gölgesinde yaşamaya devam ediyor. Ve bu acı en çok da Müslüman coğrafyalarda hissediliyor.

KISSINGER HEDEFİNE ULAŞTI MI?

Henry Kissinger, Amerika'da İngilizce bilmeden başladığı hayatını, birkaç yıl içinde akademik çevrenin merkezine taşımayı başardı. Harvard'da siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler okudu. Güç dengesi, devlet davranışı, jeopolitik hesaplar onun entelektüel kimliğinin temel yapı taşlarıydı.

Diplomasiye ahlak değil çıkar penceresinden bakan, savaşın bazen "yapıcı" olabileceğini düşünen, güç dengesini devletlerin kaderinden daha önemli gören bir zihin inşa etti. Bu yıllar, Kissinger'ın dünyayı nasıl göreceğinin şifrelerini barındırıyordu. "Devletler çıkar için hareket eder, İnsan hakları ve halkların kaderi diplomaside tali unsurlardır. Düzen, ancak güçle kurulur." Bu cümleler Kissinger'ın düşünce dünyasını anlatan cümlelerdi. Ve Siyonist kimliğiyle birleştiğinde Müslüman coğrafyalarda atacağı adımların tamamında belirleyici oldu bu zehirli anlayışı.

1969'da dönemin ABD Başkanı Nixon tarafından Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak atandı. 1973'te ise Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturdu. Bulunduğu pozisyon ona devletlerin kaderini belirleme gücü veriyordu. Adalet için değil, çıkar için, barış için değil, İsrail başta olmak üzere bölgede Siyonizm lehine kullandı tüm gücünü.

1973 Yom Kippur Savaşı başladığında İsrail ağır bir şok yaşadı. Arap orduları başarı elde etmiş, İsrail savunmasını zorlamıştı. Bu kritik anda Kissinger sahneye çıktı. Savaşın seyrini değiştiren, hatta Orta Doğu'nun bundan sonraki 50 yılının mimarisini kuran adımları attı.

50 YILDIR NE DEĞİŞTİ?

Bugün Gazze'den dünyaya baktığımızda Müslüman olsun olmasın vicdan sahiplerinin sorguladığı ana meselelerden biri ABD'nin İsrail'e verdiği koşulsuz destek şüphesiz. İşte bu göbek bağının temeli, o yıllarda Kissinger'ın marifetiyle ABD'den İsrail'e kurulan devasa hava köprüsüyle başladı. Tonlarca mühimmat ve kritik silah İsrail'e aktarıldı. BM'deki ateşkes kararları geciktirildi. İsrail'in sahada toparlanıp karşı taarruza geçmesi için zaman kazanması sağlandı. Tıpkı bugün olduğu gibi...

İsrail'in güvenliğinin kalıcı şekilde ABD şemsiyesinin altına girmesi, Kissinger ile birlikte başladı. Siyonist Dışişleri Bakanı, İsrail'i sadece bölge ülkelerine göre güçlü kılmadı. Diplomatik dokunulmazlık da sağladı. İsrail'e verilen desteğin sorgulanma ihtimalini, soğuk savaş maskesini öne sürerek engelledi. "ABD bizim için vazgeçilmez stratejik ortak, biz olmasak bu bölgedeki ülkeler Sovyetlerle işbirliği yapar" düşüncesiyle sanki ABD çıkarlarına hizmet ediliyormuş gibi gösterdi. Devam eden yıllarda Yahudi lobilerin aynı paraleldeki çalışmaları, bugün Nazi çizgisindeki Netanyahu yönetiminin bölgeyi dizayn etmeye çalışmasına olanak sağladı.

Kissinger, Yahudi kökeninin hakkını öyle bir verdi ki sadece İsrail'i güçlendirmekle sınırlı kalmadı adımları. Filistin'in siyasal haklarını da sistemli biçimde yok etmeyi başardı. Filistin'i dışladı çünkü Kissinger'ın kurduğu diplomasi mimarisinde Filistin'e yer yoktu. Filistinliler bir ülkenin vatandaşı değillerdi, ülkeleri yoktu. Mülteci olarak sıfatlandırıldılar sadece. Devlet kurma hakları ellerinden alındı. Filistin Kurtuluş Örgütü uluslararası masalara çağırılmadı. Filistinlilerin temsilcilerinin bulunmadığı masalarda Filistinlilerin geleceği konuşuldu. Ne kadar benziyor değil mi günümüze...

Kissinger'ın bir başka marifeti de ABD'nin 1975'te, Filistinliler İsrail'i tanıyana kadar Filistinlilerle hiçbir görüşme yapılmayacağını garanti altına alınan taahhüdü İsrail'e vermek oldu. Tabloya bakın, toprakları işgal edilen Filistinliler İsrail'i tanıyacak, bu sayede uluslararası haklarını savunma şansı elde edecek, peki devamında sonuç alacak mı? O bile muallak.

Kissinger eliyle Filistin ve Filistinliler yok sayıldıktan sonra İsrail Batı Şeria'da işgallerini genişletecek imkan bulmuş oldu. İlerleyen yıllar Filistin'i her geçen gün daha da zayıflatırken, İsrail'in Filistin topraklarını parçalamasını hızlandırdı.

Kissinger'ın kurduğu mimari, bugün hala Müslüman coğrafyanın kaderini belirleyen temel sütunlardan biri. Gazze'nin her birkaç yılda bir bombalanması, İsrail'in bölgesel dokunulmazlığı, Filistin devletinin hala kurulamamış olması, Arap dayanışmasının zayıflığı, Suriye, Irak ve Lübnan'daki istikrarsızlık...

Hepsi Kissinger'ın 50 yıl önce sahaya yansıttığı stratejinin bugüne yansımaları...

Bugün Gazze'de bombalanan evlerin enkazından yükselen çığlıklar, 1970'lerdeki "dondurulmuş çatışma" mimarisinin ürünü. Filistin'in devlet olarak tanınmaması, FKÖ'nün yıllarca masaya çağrılmaması, halkın siyasal özne olmaktan çıkarılması, bugün hala çözülemeyen devlet krizinin temel nedeni.

İsrail, Kissinger sayesinde nefes aldı yıllar önce. Bugün, Biden diyebiliriz, Trump diyebiliriz, Blinken diyebiliriz, Rubio diyebiliriz. Aynı şekilde aynı senaryo devam ediyor. Savaş o gün de bitmemişti, bu gün de bitmedi. O gün de yönetilmişti, bu gün de yönetilmeye devam ediyor.

Bizlere düşen geç de olsa tarihten ders çıkarabilmek. Kissinger'ın ise ateşi bol olsun!

Hüseyin Akif Küçükal / Haber7