/LAHEY

Dün öğleden sonra saat 14.00 sularında Ankara’dan havalanan TUR uçağı, menzili olan Amsterdam Havalimanına 3,5 saatlik bir sürenin ardından iniş yaptı. 

Uçak havalandıktan kısa süre sonra bir teamül olarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve kurmay heyeti, uçağı dolaşıp seyahate kalan herkesle, hepimizle selamlaştı. 

İki sene önce Litvanya’nın Başkenti Vilnius’ta yapılan zirveyi de yerinde izlemiştim. 

Uçağımız oraya iner inmez, havalimanının hemen kenarında, liderleri korumak üzere oraya yerleştirilmiş olan Patriot füze bataryaları dikkatimi çekmişti. 

Amsterdam’a inince de arandım, burada da benzeri bir durum var mı diye. 

Belki de burası Rusya’ya uzak mesafede olduğu için, ya da Litvanya gibi daha yakın bir tehdit alanı olmadığı için Patriot yoktu havalimanında. 

Ancak, olağanüstü güvenlik tedbirleri dediğimiz şeyin alanına giren pek çok uygulama, Lahey’de de karşımıza çıktı. 

TRUMP LAHEY’E SANKİ ERDOĞAN’I GÖRMEYE GELMİŞ GİBİYDİ

Böyle bir ara başlık atıyorum ama bunda bir abartı yahut kinaye aramayın lütfen. 

Ne gördüysek ona binaen izlenim aktarıyoruz. 

Üç ayrı fotoğraf karesine bakınca bana hak vereceksiniz.  

İlk kare, liderlerin Lahey’de ilk buluşmalarında verilen aile fotoğrafından. 

Erdoğan ve Trump karede yan yana ve Trump orada bir tek Erdoğan’la ilgileniyor. 

Görüntünün devamında şöyle bir şey oluyor:

Lahey’e gelmeden önce ‘Yağ çekmek için’ Trump’a övgü dolu sözlerle mesajlar atan NATO Genel Sekreteri Mike Rutte, (Trump bu mesajları kendisi ifşa etti) Trump’ın ilgisini başka alanlara kaydırmak için arka çaprazdan eliyle omuzuna dokunuyor.

Orada öyle bir görüntü…

Devamında akşam yemeğine geçiliyor,

Trump’la aynı masada oturan isimler…

Yine Erdoğan, İtalya Başbakanı Meloni ve ev sahibi sıfatıyla (Aynı zamanda Hollanda eski başbakanı) Mike Rutte…

Liderlerin tümünün aynı ortamda bulunduğu her iki enstantanede bu durumun tesadüfen geliştiğini düşünmezsiniz herhalde. 

Ve üçüncü fotoğraf karesi akşamın son saatlerinden. 

Erdoğan ve Trump baş başa görüşme halinde. 

O görüşmeden yansıyan bir fotoğraf karesi…

Erdoğan yine sakin, abartısız ve dingin bir duygu iklimi içinde gibi görünüyor. 

Trump’ın ilgisinden memnun ama Rutte’nin durumunda olmamak gibi bir ifadeye sahip.

Trump ise, hem halinden memnun hem de neşeli bir havada. 

Kime ne zaman çatacağı belli olmayan bir ABD başkanının verdiği bu pozlar, yeterince çarpıcı, yeterince dikkat çekici değil mi?

Tabi ki bu görüntüler kadar, hatta ondan daha fazla, yapılan görüşmelerin içeriği de önem taşıyor. 

Trump’ın Erdoğan’a yakınlığı ile Washington’un Ankara’ya olan yakınlığının paralel bir çizgide olması halinde bu kareler daha büyük değer taşır. 

Bu yakınlığı, ikili ilişkilerde somut, pozitif sonuçlar üretmeyecek şekilde, hatta negatif yönde kanalize etmeye çalışan Trump’ın A takımındaki bazı isimler gibi, İsrail lobisi gibi, sistem içi aktörlere dikkat etmek lazım mesela. 

Dün Erdoğan Trump görüşmesi sonrası İletişim Başkanlığı’ndan şu açılama yapıldı:

“Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükûmet Başkanları Zirvesi için bulunduğu Lahey’de Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ile bir görüşme gerçekleştirdi.

Görüşmede Türkiye ile ABD ikili ilişkileri, bölgesel ve küresel konular ele alındı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, enerji ve yatırım başta olmak üzere farklı alanlarda iki ülkenin büyük potansiyele sahip olduğunu, özellikle savunma sanayii alanındaki iş birliğinin ilerletilmesinin toplam 100 milyar dolar ticaret hacmi hedefine ulaşılmasını kolaylaştıracağını ifade etti.

Cumhurbaşkanımız, Amerika Başkanı Trump’ın gayretleriyle İsrail-İran arasında sağlanan ateşkesi memnuniyetle karşıladığını, bunun kalıcı olmasını temenni ettiğini, Gazze’deki insani trajedinin bir an önce sonlandırılmasında ve Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın barışçıl çözümünde yakın diyaloğun önemini vurguladı.

İki lider, NATO’nun önde gelen Müttefikleri olarak, İttifakın caydırıcı gücünün pekiştirilmesi için atılacak adımların ehemmiyetine dikkat çekti.”

NATO ZİRVESİNDE ÖNE ÇIKANLAR…

Şimdi de, NATO zirvesi ile ilgili diplomatik kaynaklardan aldığım bazı bilgileri aktarayım

Zirvenin bir NATO’nun bütününü ilgilendiren başlıkları var, bir de Türkiye’yi özel olarak ilgilendiren başlıklar. 

-Lahey’deki Zirve, transatlantik ilişkilerdeki gelişmelerin ve Ukrayna savaşının Avrupa güvenliğinin geleceğine etkilerinin tartışıldığı bir ortamda gerçekleştiriliyor. 

-Zirvesi’nin ana gündemini, Müttefiklerin savunma harcamalarını artırmaları yönünde alacakları karar ve böylelikle Avrupa güvenliğinde daha adil bir külfet paylaşımı sağlanması hususları oluşturuyor. 

-Bu doğrultuda, Zirve’de, Müttefiklerin savunma harcamalarının 2035 yılına kadar GSYİH’lerinin toplamda yüzde 5’ine yükseltilmesinin kararlaştırılması öngörülüyor.  

-Zirve’de ayrıca, Avrupa-Atlantik bölgesi genelinde savunma sanayii üretim kapasitesinin artırılması ve bu yönde Müttefikler arasında gerçekleştirilebilecek iş birliği imkânları da gündeme geldi. 

Türkiye’nin Zirve’de,

-Savunma harcamalarının artırılmasının beklendiği mevcut güvenlik ortamında, 2023 Vilnius ve 2024 Waşington Zirvelerinde alınan kararlarla da uyumlu olarak, Müttefikler arasındaki savunma sanayii ticareti önündeki bariyerlerin şartsız şekilde kaldırılması beklentisi, 

-İttifaka yönelik iki ana tehditten biri olan terörizmle mücadelede NATO’nun rolünün güçlendirilmesi gereği,

-AB’nin, savunma ve güvenlik gayretlerinde AB üyesi olmayan Avrupalı Müttefiklerin (Yani Türkiye’nin de) katılımına imkân verecek şekilde hareket etmesine dönük arayışlar/çağrılar gündeme getirildi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bugün Lahey’de Almanya Başbakanı Merz, Fransa Başbakanı Macron ve İngiltere Başbakanı Starmer’le de görüşmeler yapması bekleniyor.

Mehmet Acet - Haber7