Şu diploma iptalini tane tane yazalım da..

“31 sene sonra diploma mı iptal olur” diyenlerin içindeki kötü niyetlilere yapacak bir şey yok da.. 

İyi niyetliler var ise, onlar da olayı tam olarak kavrasınlar..

Hukuki kavramlardan ziyade..

Günlük pratiğe indirgeyerek, basitçe anlatmaya çalışayım..

Pazara gittiniz..

20 TL etiketi olan domates var.. Ev hanımları “yemeklik” diye tanımlarlar... Yemeğe konulan, bir miktarı ezik de olsa, sıkıntı olmayan domatesler..

Bir de yanında, 40 TL etiketi olan domates var.. İçinde bir tane, küçücük ezik bulamazsınız..

Örnek veriyoruz ya..

Diyelim ki pazarcı esnafımız, yemeklik ve iyi domatesleri kasa kasa dizmiş, isteğe göre ilgili kasadan domatesi alıp, müşteriye veriyor..

Tam bu aşamada, kuraldışı işler başladı..

Yemeklik domateslerin bulunduğu kasaların en üstüne, pazarcının çırağı yanlışlıkla iyi domateslerden bir kasa koydu.. 

Siz de “20 lira olandan 1 kilo” dediniz. 

Pazarcı da size, yemeklik domateslerin bulunduğu yerden, ama aslında 40 TL’lik domateslerden bir kilo tarttı ve verdi. Gerçekte 40 liraya almanız gereken domatesi 20 TL’ye aldınız ve ordan ayrıldınız..

Pazarcının yanlış yapmasında, sizin bir hileniz var mı?

Yok..

Pazarcı, kendi hatası ile size 20 TL’lik domates yerine, 40 TL’lik domates verdi.. Ve eksik para aldı.

Sizin hiçbir kusurunuz olmadığı için, hatta belki işin farkında bile olmadığınız için, bir sorumluluk da üstlenmezsiniz..

(Dini açıdan, sonradan farkına vardığınızda, gidip helallik istemeniz gerekebilir. Bu ayrıca tartışılabilinir.) 

Pazarcı yerine, şimdi üniversiteyi koyun.

Domates alan vatandaşı da, Ekrem İmamoğlu olarak düşünün..

20 TL’lik domates istediği halde, 40 TL’lik iyi domatesten alan vatandaş, bu işlemde kendisinin bir kusuru olmadığı için, bu yanlıştan sorumluluğu olmadığı gibi..

Diyelim ki, bir sınavda geçmez kağıt veren öğrenciye, hocası yanlışlıkla geçer not verdiği için, diplomayı hakketmiş gibi mezun olan öğrenci örneğinde de, artık geriye dönmek, mümkün değildir.. (İptal davası açma süresi içinde idarenin işlemini geri alma hakkı olsa da, o kadar ayrıntıya girmeyelim.. Bir sene sonra, o diploma artık geri istenemez.)

Pazarcı örneğimizdeki hatanın oluşumunu değiştirelim..

Pazara gittiniz..

Kasa kasa yığılmış domatesler, iki ayrı etiketle satıldığını gördünüz..

Bir tarafta kilosu 20 TL. Diğerinde 40 TL.. 

Gözünüz 40 TL’lik domateste. Ama cebinizden de az para çıkmasını istiyorsunuz..

Pazarcı bir başka müşteri ile meşgul olurken, çaktırmadan (Biz buna hukukta hile diyoruz) 40 TL etiket olan kasalardan birisini, 20 TL etiketi olan kasaların üzerine koydunuz.. Pazarcıdan 1 kilo 20 TL’lik domatesten vermesini istediniz..

O da, 40 TL’lik domates kasasından koyduğunu farketmeksizin, sizin hileniz sonucu, pahalı domatesi, size 20 TL’den verdi..

Bu dinen de hak değildir.. Bugünkü hukuk sisteminde de hak değildir.. 

Kimse hilesinden dolayı, bir hak sahibi olamaz.. 

Diploma örneğine dönersek..

Aynen domates kasasını değiştirme gibi..

Ekrem İmamoğlu örneğinden hareketle.. Üniversiteye giriş imtihanında 380 puan aldınız. İşletme Fakültesi’ne giremiyorsunuz.. Denkliği olmayan Kıbrıs Girne Amerikan Üniversitesi’ne gittiniz.. Kaydınızı yaptırdınız. Bir sene sonra, denkliği olan Yakın Doğu Üniversitesi’nden geliyormuşsunuz gibi kendinizi tanıtarak (yani 40 TL’lik domatesleri, 20 TL’lik domateslerin arasına karıştırarak) İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’ne yatay geçiş yapmak istiyorsunuz...

Arada rüşvet var, hatır var ayrıntılarına girmiyorum..

Yatay geçiş sırasında hile yaptınız..

Ve yatay geçişi tamamlattırdınız..

Ama hile ile..

İşte bu hile sebebi ile kazanılmış hak olmaz..

“Üzerinden 31 yıl geçmiş, nasıl iptal ediyorsunuz” deme hakkınız olmaz..

Hemen hepimizin, günlük hayatta tekrarladığımız, ama asla aklımızın köşesinden bile geçmeyen bir hile, Ekrem İmamoğlu’nun aklından geçmiş ise.. Ucuz domateslerin olduğu kasa, iyi domateslerin üstüne konulup, sonra pahalı domates alınıp, ucuz parası ödenmiş ise..

Yani, yüksek puanlı fakülteye, düşük puan aldığınız halde girmiş iseniz..

Kendinizi tanınırlılığı olan başka bir üniversitenin öğrencisi gibi gösterip, 500 puanla girilebilen bir fakülteye 380 puanla kayıt yaptırmış iseniz..

İdarenin hatasının çok ötesinde, yatay geçiş yaptıranın hilesi vardır..

Kimse hilesinden kazanç sağlayamaz..

Kazanılmış hak olmaz..

Zamanaşımı ile hakkedilmeyen bir statü kazanılamaz..

Bülent Arınç’lara, Hüseyin Çelik’lere, Adem Sözüer’lere anlatmış olalım..

Ama “Pazarcı hikayesi ile Türkiye’nin aylardır gündemini meşgul eden diploma iptalini anlatmak, biraz fazla avamcı olmadı mı” diyenlere, akademik düzeyde de anlatımımızı yapalım..

Danıştay’dan örnekleri de vereyim:

“Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2022/6903 E.,  2024/5683 K.

Uyruğundan biri T.C. olan çift uyruklu davacının, Başvuru Kılavuzu’ndaki uyarıyı dikkate almak suretiyle tıpta uzmanlık sınavı başvuru işlemlerini Türk vatandaşı statüsünde yürütmesi gerektiği, yabancı uyruklu kontenjanından yararlanması mümkün olmamasına karşın açık hataya dayalı olarak uzmanlık eğitimine başlatıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, hukuka aykırı eğitim sonucunda tamamlanan uzmanlığın tescil edilmemesine ilişkin işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığından temyize konu istinaf kararının bozulması gerekmektedir.” (Ki bu işlemde hile bile yoktur. Sadece idarenin hatası olduğu halde, ‘kazanılmış hak olmaz’ denilmiştir.)

Bir başka Danıştay kararında, davacı “ben o şartı bilemezdim, öngöremezdim” diyerek, aldığı diploma denkliğinin iptalini dava etmiş.. Danıştay şöyle diyor:

“Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2023/3468 E. ,  2024/5401 K.

Örgün eğitim modeline tabi olarak alınan bir diplomanın denkliğinde devam mecburiyetinin dikkate alınacağı hususu, işlem tarihinde mevcut olan Yönetmelikte açıkça belirtilmemekle birlikte; ilgili Yönetmelik Eki’nde, denklik başvurusunda eğitim süresince kullanılan pasaportların asıllarının veya tasdikli suretlerinin, giriş çıkış tarihlerini gösteren mühürlü sayfaların fotokopilerinin talep edileceği belirtilmiştir. Bu durum gözönünde bulundurulduğunda denklik işlemlerinde yurt dışında kalış süresinin dikkate alınacağı hususunun öngörülemez olduğu söylenemez. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından denklik başvurularının incelenmesinde süregelen uygulamanın bu şekilde olduğu açıktır.”

Bir başka karar, davacı tam da “idarede istikrar, güvenirlilik, kazanılmış hak” kavramlarına dayanmış ama, davası reddedilmiş:

“Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2024/349 E. ,  2024/5405 K.

“Uzaktan eğitim yoluyla öğrenim görerek 24.06.2020 tarihli lise diploması aldığı, d(..)  varsayımlar ve farazi yorumlar neticesinde iptal edilerek kazanılmış haklarının ihlal edildiği, denklik belgesinin iptal edilmesinin hukuki belirlilik ve güvenilirlik ilkelerine aykırı olduğu, (..)denklik belgesi düzenlenmesine dayanak alınan evrakın ve yurt dışı lise diplomasının sahte olduğuna dair verilmiş herhangi bir adli ve idari soruşturma ile mahkeme kararı da bulunmadığı, kazanılmış hakkının ihlal edildiği ileri sürülmektedir. (..) Milli Eğitim Bakanlığı Denklik Yönetmeliği’nin amacı da, niteliksiz diplomalara ulusal düzeyde geçerlilik tanınmasının önüne geçmektir. Bu amaç için öncelikle, yurt dışında uygulanan eğitim siteminin Türk Eğitim Sistemi içinde de uygulanıyor olması gerekmektedir. Dolayısıyla, Yönetmeliğin amacına uygun olarak tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.”

Daha kaç tane Danıştay içtihadı sunayım, söyler misiniz Arınç bey.. Üniversiteli gençleri aldatan Ekrem bey?

Kaç tane istiyorsanız, söyleyin, göstereyim.. 

Yeni Akit