Bir bakıma sürprizi bol bir seçim yaşadık. Üzerine günlerce konuşacağız. Nedenleri, sonuçları itibariyle önümüzdeki dönem Türk siyasetinde artçı sarsıntıları çok olacaktır.

Seçim sonuçlarına geçmeden önce bir noktanın altını çizmekte fayda var. Söz de karar da milletindi. Millet sandığa sahip çıktı. Yüzde 97 gibi bir katılım vardı.

Sabah saatlerinden itibaren Türkiye'nin dört bir yanında insanlar sandığa koştu. Oy kullandığım Çankaya'daki ilköğretim okulu bayram yeri gibiydi. Küçük birkaç tatsızlık dışında dün tam bir şölen havasında geçti. YSK'nın kararı gereği nüfus müdürlüklerinde sıra bekleyen Türk insanı oy kullanmak için de uzun kuyruklara sabretti. Ülkemiz adına umut veren bir gelişme.

Seçim sonuçlarına gelirsek. 'Halkın attığı manşet'in birden fazla önemli sonucu var. DTP'nin Güneydoğu'da ulaştığı oy oranı sonuçları itibariyle önemli. Hükümetin yürüttüğü 'hizmet siyaseti"ne karşı DTP'nin yürüttüğü 'kimlik siyaseti' rekabetinde, kimlik siyasetinin ağır bastığı söylenebilir.

DTP'nin seçim kampanyası boyunca ısrarla vurguladığı 'bu var oluş mücadelesidir' söyleminin etkili olduğu görülüyor. Yani adayla ya da vaatlerle değil, 'Kürt siyasetiyle' oy isteyen DTP bunda da başarılı oldu. AK Parti'nin oy kaybında ise Kürt sorununun çözümünde attığı adımları anlatamaması etkili oldu denebilir.

AK Parti'nin Güneydoğu'da oy kaybında Saadet Partisi faktörünü de düşünmek gerek. Numan Kurtulmuş'tan sonra ciddi bir toparlanma sürecine giren parti Güneydoğu'da patlama yaptı. Bir önceki seçimde il genel meclisinde yüzde 1.5 oy alan Saadet bu kez yüzde 7.5'e çıktı ki bu AK Parti'yi vurdu.

Sandık sonuçları gösterdi ki aday belirleme sürecinde yaşanan bazı sorunlar/gerginlikler unutulmamış. Urfa ve Adana örnekleri bundan sonraki seçimler için referans alınacak iki örnek denebilir. Yani halkın tercihine rağmen vekillerin tercihi yönünde aday belirlenmesinin hüsrana yol açacağı net. İzmir ve Mersin'de daha güçlü adayların aday gösterilmesi durumunda sonuç farklı olabilirdi. Antalya'da yaşanan yarış ise çok daha ilginç oldu. Seçimin sürprizlerinden birisi Antalya denebilir.

CHP durumu ise üzerinde en çok durulması gereken parti. Özellikle İstanbul'da Kılıçdaroğlu'nun performansı muhalefet partisinde köklü değişiklikleri getirebilir. Gürsel Tekin-Kemal Kılıçdaroğlu ikilisinin Deniz Baykal'ı bundan sonra da çok hırpalayacağı belli. Aynı şey MHP için de söylenebilir. Mansur Yavaş'ın Ankara'daki performansı MHP'de de birtakım taşları yerinden oynatacaktır. İstanbul'daki nefes nefese yarış uzun süre unutulmayacak gibi.

İktidar partisine gelince. AK Parti 2007 seçiminde çıtayı o kadar yükseğe koydu ki artık bu rakamın altında alacağı her puan başarısızlık olarak görülecekti. Halbuki 2004 seçimlerinde aldığı yüzde 42'ye yakın bir oy aldı. Ama oyunun düşmesi başarısızlık olarak algılanacaktır. Bu başarısızlık belki iktidarını sallayacak oranda değil. Ama üzerine derin analizler yapmak zorunda iktidar partisi.

Özetle halk iktidar partisine sarı kart gösterdi ama muhalefete de 'geç' demedi. 

Adem Yavuz ARSLAN - BUGÜN
ayavuz@bugun.com.tr