Yapay zekâ çağında gerçeklik savaşları

  • GİRİŞ08.06.2025 09:16
  • GÜNCELLEME08.06.2025 09:16

Günümüzde, bombalar, tanklar ve askerlerden önce zihinlere saldırmak daha hızlı, etkili ve ekonomik. Düşmanınızı yenmek için önce onu, sonra dünyayı kandırmanız gerekiyor. Gerçek, tam da bu noktada elastik bir kavram haline geldi. Yalan, doğruyu yenebilir; yeter ki algoritmalarınız güçlü, deepfake’leriniz gerçekçi, bot ordularınız kalabalık olsun.

Biz Filistin’de ne olduğunu biliyoruz. Ancak bir de sunulana bakalım. İsrail'in Gazze saldırılarında "sivil hedef yok" açıklamaları yapay zeka algoritmalarınca oluşturulan, kusursuz hedef tanımlarıyla destekleniyor. Çadırlara yapılan saldırılar bile tehdit unsuru olarak sunuluyor. Algoritma soğuk, tarafsız ve yalan söylemez zannediliyor; ancak kodu yazan, gerçeği belirleyendir.

Gerçekliğin bu derece bükülmesi, sadece Filistinliler için değil, tüm dünya için tehlikeli bir örnek oluşturuyor. Bugün İsrail yapıyorsa yarın başka bir ülke de yapacak. Uluslararası hukuk bu tür "yapay zekâ destekli yanıltma operasyonlarına" hazırlıklı değil. Bu durum, gelecekte daha büyük insani krizlerin kapısını aralayabilir.

ALGI SAVAŞLARINDA CEPHELER ÇEŞİTLENDİ

Ukrayna savaşında Rusya, sosyal medya üzerinden yayılan simülasyon videolarıyla hayali zaferler ilan ediyor. Ukrayna’nın enerji şebekelerini çökerten hacker orduları, Rus ordusundan daha çok iş görüyor. "Elektrik yoksa, direnç de yoktur" anlayışı ile şehirler karanlıkta kalırken, dünya bunu "siber saldırı" başlığı altında normalleştiriyor.
Bu durumun oluşturduğu panik ve kaos ortamında Ukrayna halkı gerçek bilgiden mahrum kalıyor. Direnişçilerin morali hedef alınıyor ve sahte videolarla, gerçek kayıplar gizlenip hayali zaferler sunularak toplumsal algı manipüle ediliyor. 

Batı medyası ve uluslararası toplum ise bu sahte gerçekliklerle mücadelede zorlanıyor. Çünkü haberlerin doğruluğunu teyit etmek artık çok daha karmaşık. Deepfake videoları gerçeklerinden ayırt etmek için kullanılan araçlar da kısa sürede yenileniyor ve yanıltıcı içerikler hızla yayılıyor. Algının gerçek üzerindeki bu hakimiyeti, savaşın seyrini değiştirme potansiyeline sahip.

AMERİKAN SEÇİMLERİ SONRASI DÜNYA

ABD ise Trump’ın başkanlığa dönmesiyle gerçekliğin son kalelerini bile yıkıyor. Elon Musk’ın X platformunda algoritmaların manipülasyonu sonucu hangi gerçeklerin öne çıkacağı belirleniyor. Biden sonrası Amerika'da doğru bilgi değil, en çok paylaşılan "doğru kabul edilen" bilgi önem kazanıyor.

Siyasi rakiplerini yenmek isteyenler artık gerçekleri değil, algoritmaları manipüle ediyor. Seçim kampanyaları sosyal medyada yürütülen algı savaşlarına dönüşüyor. Doğru bilgiler görünmez hâle gelirken, kitleleri en çok etkileyen yalanlar algoritmalarla milyonlara ulaşıyor.

Böyle bir ortamda seçmenin doğru karar vermesi neredeyse imkansızlaşıyor. Gerçeğin önemsizleşmesi demokrasiye de ağır bir darbe vuruyor. Yapay zeka destekli bu manipülasyonların uzun vadeli etkileri sadece siyasi değil, toplumsal bölünmeleri de derinleştiriyor.

Güven ve diyaloğun merkezinde olması gereken diplomatik iletişim, büyük güvenlik riskleri taşıyor. Bu yeni gerçeğin henüz farkında olmayan dünya liderleri, çok geç kalmadan gerekli önlemleri almak zorunda.

Sonuçta gerçeklik ölmek üzere. Gerçekliği geri getirmek artık savaşın kendisi kadar zor. Çünkü yapay zekanın tanımladığı dünyada, yalan daha çekici ve hızlı yayılıyor. 

Bartu Eken / Haber7

Bu yazıya ilk yorum yapan sen ol

Haber7 Mobil Sayfa Banner'ı Kapat