Rusya-Ukrayna savaşında diplomasi masası, cephe hattının acımasız gerçekleri ve küresel güçlerin hamleleri arasında sıkışmış durumda. Bir yanda ateşkes kelimesi telaffuz edilirken, diğer yanda atılan her adım, savaşın daha da uzayacağının habercisi gibi. Tarafların pozisyonları, barış umutlarını bir kez daha belirsiz bir geleceğe erteliyor.

TRUMP'IN ÜLTİMATOMU VE KREMLİN'İN UMURSAMAZLIĞI

Savaşın seyrini değiştirebilecek en önemli aktör olan ABD Başkanı Donald Trump, masaya iddialı bir kartla oturdu. Rusya'ya 50 gün içinde anlamlı bir ateşkes sağlamazsa, sadece Moskova'yı değil, Rusya ile ticaret yapan üçüncü ülkeleri de kapsayan yüzde 100'lük gümrük vergisi tehdidinde bulundu. Bu, "Putin ya barışı seçecek ya da çok ağır bir ekonomik yıkımla karşı karşıya kalacak" mesajıydı.

Ancak bu sert ültimatom, Moskova'da beklenen etkiyi yaratmak yerine, Kremlin'in kararlılığını test eden bir blöf olarak algılandı. Kremlin'den gelen açıklamalar, "ciddi buluyoruz ama analiz etmeliyiz" şeklindeki diplomatik nezaketten, "kabul edilemez" restine kadar uzandı.

Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Medvedev'in tehdidi "seyirlik bir ültimatom" olarak nitelendirip "Rusya umursamadı" demesi, Washington'un tehdidinin sahadaki denklemi değiştirmediğini gösterdi.

Trump'ın Putin için bir yandan "beni hayal kırıklığına uğrattı," diğer yandan "ilişkiyi kesmedim" demesi de bu belirsizliği pekiştiriyor ve ültimatomun gücünü zayıflatıyor.

RUS ORDUSU İLERLİYOR

Diplomatik restleşmeler sürerken, asıl belirleyici olan cephedeki durum. Rus ordusunun Donetsk ve Zaporijya'da yeni yerleşim yerlerini ele geçirmesi, Moskova'nın müzakere masasına daha güçlü oturma stratejisinden vazgeçmediğini kanıtlıyor. Rusya, sahada kazandıkça masada daha fazlasını isteyecektir.

Buna karşılık Batı da geri adım atmıyor. Trump yönetimi, Ukrayna'ya Patriotlar ve uzun menzilli füzeler gibi oyunu değiştirebilecek silahlar gönderiyor. Bu, savaşın şiddetini düşürmek yerine, Ukrayna'nın direncini artırmaya yönelik bir hamle. Yani taraflar, barış için değil, yıpratma savaşında üstünlük kurmak için pozisyon alıyor.

SAVAŞIN YÜKÜ AVRUPA’NIN OMZUNDA

Bu denklemdeki en önemli değişim, savaşın faturasının ve sorumluluğunun kime ait olacağı konusunda yaşanıyor. Trump, Ukrayna'ya yapılan yardımların maliyetinin artık Avrupalı müttefikler tarafından karşılanacağını net bir şekilde ortaya koydu. Bu, Avrupa'yı kendi güvenliği için daha fazla elini cebine atmaya zorluyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un savunma bütçesini 6,5 milyar avro artırması ve "Bu dünyada özgür olmak için bizden korkmaları gerekiyor" sözleri, bu yeni dönemin habercisi. Almanya Başbakanı Merz'in, "diplomatik yolların tükendiğini" söylemesi ise daha da çarpıcı. Avrupa'nın iki büyük gücü, artık çözümün anahtarının müzakereden çok askeri caydırıcılıkta olduğunu görüyor. Bu durum, kıtanın uzun soluklu bir gerilime hazırlandığını gösteriyor.

RUSYA'NIN DİPLOMATİK KALKANI: ÇİN VE KUZEY KORE

Rusya'yı ültimatomlara karşı bu kadar dirençli kılan bir diğer faktör ise uluslararası alanda yalnız olmaması. Çin'in Rusya ile "stratejik ortaklığı" ve "yakın koordinasyonu" vurgulaması, Moskova'ya yaptırımlara karşı ekonomik bir can simidi sunuyor. Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un Rusya'nın tüm eylemlerine "koşulsuz tam destek" vermesi ise Moskova'ya diplomatik bir kalkan sağlıyor. Bu destek ağı, Batı'nın baskısını önemli ölçüde etkisiz kılıyor.

Tüm bu parçalar birleştiğinde, Ukrayna'da barışın ufukta görünmediği acı bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor. Trump'ın tehditleri karşılık bulmuyor, Rusya sahada ilerliyor, Avrupa silahlanıyor ve Moskova'nın müttefikleri onu ayakta tutuyor. Savaş, diplomatik bir çözüm arayışından çok, kimin daha uzun süre ayakta kalacağını test eden acımasız bir yıpratma mücadelesine dönüşmüş durumda.