Dış politikada komşularıyla sıfır sorun politikasını izleyen Türkiye bunda çok başarılı oldu. Pek çok ülkeyle vizenin kalkması ticaret hacmini genişletti. Özellikle Hatay, Gaziantep, Mersin gibi illerin ekonomik krizden pek etkilenmedikleri görüldü. Çünkü Halep, Şam gibi Suriye vilayetlerinden yapılan ziyaretlerin bu illerimize büyük katkısı oldu.

Türkiye eskiden beri pek iyi ilişkiler içinde olmadığı İran’la arasını düzeltti. Ticaret hacmi İran’la da arttı. Bu durumdan her iki ülke de kârlı çıktı. Ama Batı’nın başta ABD olmak üzere İran meselesini halletmek istediği gün gibi aşikâr. Yani Batı İran’ı tıpkı Irak’a yaptığı gibi vurmak istiyor.

Konu İran olunca Batı saflarını niçin sıklaştırıyor? Bunun iki cevabı var: Petrol ve İsrail’in güvenliğini garantiye almak. Batı’nın kaynakları sürekli olarak azalıyor ve yeni kaynaklar peşinde koşuyorlar. İran altında yatan büyük petrol yataklarıyla son derece zengin bir ülke. Eğer bu kaynaklarını paylaşacağını ve Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi kapılarını açacağını söylese hiçbir sorun kalmaz.  Yoksa Batı’nın İran’ın rejimiyle hiçbir derdi yok.

İsrail’in güvenliği ABD için çok önemli. Çünkü Ortadoğu’daki işlerini İsrail üzerinden götürüyor. Ama İran’ın olası bir nükleer silaha sahip olması İsrail’i tedirgin ediyor.  İran’ın nükleer silaha sahip olması İsrail’in işini çok zorlaştırır. Bir kere İran etkin bir güç olur ve İsrail’in bölgede her dediğini yapması, canı her istediğinde masum Filistinlileri öldürmesi zorlaşır. Barış istemediğini her fırsatta belli eden İsrail bazı durumları kabullenmek zorunda kalır. Mesela işgal ettiği topraklardan çekilmek ve en önemlisi bağımsız Filistin devletini kabul etmek. İşi bu konuma getirmemek için de İran meselesini bir an önce halletmek istiyorlar.

 İran’ı etkisiz bir duruma getirmek için neler yapar Batı? Önce bir dizi yaptırım kararları alırlar. Zaten son BM Güvenlik Konseyi’nden bu yönde kararlar çıktı. Türkiye ve Brezilya hayır demesine rağmen bu kararlar alındı. Fransa'nın Total firması İran'a benzin ve diğer rafineri ürünlerinin satışını durdurduğunu açıkladı. İspanya'nın Repsol firması da, İran'daki Güney Pars gaz sahasının işletilmesi projesi ile ilgili kontrattan çekildiğini bildirdi. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası, 9 Haziran tarihli BM Güvenlik Konseyi kararı ile hedef alınan onlarca firmaya ait banka hesaplarının dondurulması konusunda mali kuruluşlara direktif verdi. Bu tür yaptırımlar bayağı ağır ve ekonomik olarak İran’ı etkileyecektir.

İran nükleer silahlara sahip olma aşamasına yaklaştıkça, Batı bu kez İran’ı vurmak için her yolu deneyecektir. Bir kere şu bilinmeli ki, Rusya ve Çin böyle bir durumda kılını bile kıpırdatmayacaktır. Rusya Batı’yla ilişkileri bozulduğunda Moskova metrosunda sürekli bomba patlamasının ne demek olduğunu iyi biliyor. Çeçenistan olayında bunu çok yaşadı. Ayrıca borsası kısmen de olsa Batı kontrolünde.

Çin’e gelince… Onlar da ürettikleri malın yüzde 87’isini ABD’ye satıyor ve ABD Hazinesi’nde yaklaşık 3 trilyon dolarlık tahvilleri var. Mecburen ABD’ye bu konuda destek verecektir.

Yani Türkiye İran konusunda yalnız kalabilir. Ve Batı uzak olmayan bir tarihte ve İsrail üzerinden İran’ı vurmaya niyetlenecektir. Bu hemen olmayabilir, ama istediklerini alamazlarsa bunu deneyeceklerdir.

Batı başarılı olabilir mi? Her ne kadar Irak’ta başarısız gibi gözükseler de istediklerini aldılar. Petrolün kontrolünü ele geçirdiler ve uzun zamandır istedikleri özerk Kürt devletini kurmayı başardılar. Tüm dünya bir olduğu zaman İran konusunda da başarısız olmaları zor.   

Cem Küçük - Haber 7
cemkucuk@gmail.com