MB'nin dövize müdahelesi ne işe yarar?
- GİRİŞ07.09.2011 14:03
- GÜNCELLEME07.09.2011 14:03
Merkez Bankası döviz satım ihalesinde tutarı, 30 milyon dolardan 50 milyon dolara çıkardı ve kura müdahalesi devam ediyor, bir süre daha devam edeceğe benziyor.
Çünkü, Merkez Bankası (MB) Başkanı’nın yaptığı açıklamalardan çıkarılan sonuç doların yaklaşık 1,60-1,70 TL arası bir bantta tutulmasıydı. Bu nedenle MB kuru bu bantta tutabilmek için adeta kendisini paraladı. Piyasaya dolar sattı durdu.
Bayram tatiline girildiğinde TL bir miktar değerlendi. Nitekim, MB’nın dolar satması ile kur bir kaç kuruş oynayıp sonra tekrar aynı seviyeye gerti döndü. Yani, merkezin bu müdahalesi hiçbir kalıcı etki yaratmadı.
Şimdi, bu resimde görülmesi gereken bir şey var.
Avrupa ve Amerika’nın sebep olacağı tahminm edilen resesyom tüm dünyada yankı buldu ve şuan herkes kendi başının çaresine bakıyor. Ülkelerin merkez bankaları nasıl pozisyon almaları gerektiği konusunda uzun uğraşlar veriyorlar.
Nihayetinde ortaya çıkan kur dalgalanmalarına ülkemizde farklı görüşleri beraberinde getirdi. Bu görüşlerden biri kurun dalgalanmasının bizim iç dinamiklerimize bağlı olmadığı, tamamen dış gelişmelerden etkilendiği yönündeydi.
Dolayısıyla, kura müdahalenin bir anlamı olmayacaktı. Diğer bir görüş ise her ne sebeple olursa olsun, kurdaki dalgalanmanın müdahale ile kontrol altına alınacağını ve müdahalenin gerekliliğini savunuyordu. Nitekim, MB da bu düşüncedeydi ve kuru beklenen bantta tutmak amacıyla aşamalı olarak döviz satarak müdahalelerini artırdı.
Fakat gelin görün ki, MB nın bayram tatili nedeni ile piyasaya müdahale edemediği dönemde dolar paritesinin müdahale ettiği döneme göre daha fazla düşüş gösterdi. Dolayısıyla kurun dalgalanmasının tamamen dış kaynaklı olduğu ve müdahalenin kalıcı bir etki yaratmayacağı görüşünde olanlar haklı çıktı. MB’nın dövize müdahalesini eleştirmiyoruz, buradaki ayrımı iyi yapmak lazım.
MB ülkenin iç dinamiklerinden kaynaklanan ya da dış kaynaklı etkilerin ülke içinde yarattığı olumsuzlukları düzeltmeye yönelik müdahale yapabilir ve yapmalıdır da. Fakat, tamamen dış gelişmelerden kaynaklanan durumlarda merkezin müdahalesi gereksiz yere rezerv tüketmekten başka bir işe yaramaz.
Biraz sakin olup suların durulmasını beklemek gerekiyor. Meselenin bu açıdan değerlendirilmesinde fayda olduğunu düşünüyoruz.
Dr. Murat Cemberci - Haber 7
Muratcemberci@unkar.com
Yorumlar2