Geçen ay ABD’nin kredi notunu düşüren, dün de İtalya’nın notunu bir basamak indiren uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P) Türkiye’ nin yerel para cinsi kredi notunu yükseltirken, yabancı para cinsi notunu da teyit etti. S&P Türkiye’nin yerel para birimi kredi notunu BB+’dan BBB-’ye yükseltti, ve Türkiye ekonomisinin görünümü olumlu olarak belirledi. Bu Türk Lirası’na yatırım yapmak iyidir, yatırım yapabilirsiniz anlamına geliyor.

Türkiye’nin BB olan döviz cinsi kredi notu ise değiştirilmedi. TL cinsi kredi notu yatırım seviyesine çıksa da mevcut durumda,  Türkiye’nin kredi notu BB ile hâlâ yatırım yapılabilir seviyenin altında anlamına gelir. Çünkü, küresel piyasalarda önemli olan, döviz notunun “yatırım yapılabilir seviye”de olmasıdır. S&P yaptığı açıklamada, not artışı kararının altında Türkiye’nin finansal sistemindeki iyileşmenin devam etmesi, ülkenin mali sektöründeki toparlanma ve derinlik kazanan yerel piyasalara ilişkin görüşlerini belirtti. Ancak görünümün pozitif olarak belirlenmesi kamu maliyesi, büyüme ve cari açığın seyrine göre yılbaşına doğru bir döviz cinsi not artırımı beklentisini de artırıyor.

Dün bu gelişmeden sonra, piyasalar haberi önce “döviz notunun da yükseltildiği” şeklinde algıladı. Borsadaki yükseliş yüzde 5’i aştı. Dolar 1,78’in altına geriledi. Daha sonra yerel para ve döviz notunun birbirinden ayrıştırıldığı öğrenilince, borsada ve döviz fiyatında düzeltmeler görüldü.

Döviz notu da artabilir mi ?

S&P Türkiye’nin döviz kredisi notunun; Ekonomideki soğumanın beklediği gibi devam etmesi, cari açığın azalması, yapılan reformlar ile mali dengelerin güçlenmesi ve finansal sektördeki istikrarın korunması durumunda yükseltileceğine işaret ediyor. Ülkedeki iyimserlerin beklentisi bu yönde en azından.

Peki, S&P’nin yerel parayı dövizden ayrıma sebebi neydi ?

Öncelikle şun ubelirtelim ki, dövizin kredi notu yükselir ise Türkiye daha ucuz ve daha uzun vade ile döviz kredisi kullanabilecek. Dahası, Türkiye’ye sadece sıcak para gelmeyecek, uzun vadeli fonlar, yatırımlar da Türkiye’ye akacak. S&P Türk Lirası’na yatırım yapın derken döviz riski tehlikesini görmüyor. Demek ki, bugün doları 1.80 TL’den bozduranların riskle karşılaşmayacakları, dolar fiyatının artmayacağı, gerileyeceği tahmin ediliyor. Bu tahminde Merkez Bankasının anlık müdahalelerinin etkisi büyük olarak gözüküyor. Fakat, halend aha bekle gör politikası uygulanıyor diyebilriz. Gerçi, bütçemizin açık vermediği, borçlanma gereğimizin küçüldüğü, borçlarımızı giderek azlattığımız, ekonomimizin 2010 yılından beri büyüme oranını %10 seviyerlerinde tuttuğu, parasal ve mali disiplin ile cari açığın küçültülebileceği konusunda da işaretler olduğu ve işsizliğin yüzde 9.9’lara düştüğü bir dönemde sadece Türk Lirası’nın değil dövizin de notunun yükseltilmesi gerekirdi demek iyimselik olmaz diye düşünüyorum.

Dr. Murat Çemberci / Haber 7
muratcemberci@unkar.com