30. yaşını kutlayan IBM 5150, piyasada bulunan tüm bilgisayarların atası olduğunu biliyor muydunuz?  12 Ağustos 1981 yılında New York Waldorf Astoria otelinde IBM tarafından tanıtılan bu ürün, PC devriminin başlamasında büyük bir rol oynamıştı.

İşin ilginç tarafı IBM 5150, sahip olduğu teknolojisi ile yenilik sağlamıyordu. Ayrıca tasarım harikası da değildi.  Kaldı ki IBM 5150, piyasasının ilk PC sistemi de değildi. Apple, Atari ve Commodore, IBM'den önce piyasadaydılar.

Yine de 5150, PC devriminin başlaması için büyük bir rol oynamıştı.  

 Her Şey Nasıl Başladı

1980'li yıllarda Commodore, Texas Instruments ve Apple gibi markalar ev kullanımı için bilgisayar sistemler üretiyorlardı. IBM o yıllarda, son kullanıcıya  yatırım yapmak yerine bilgisayar teknolojisini firmalara sunmayı daha doğru buluyordu. Fakat rakiplerin başarısı IBM'in işlerini bozuyordu.

Özellikle Apple, IBM'in sinirini çok bozuyordu. Apple, Apple II ürünü ile büyük başarılar yakalamıştı. IBM bu yüzden de farklı bir konsept geliştirmek istedi. Bunu yaparken de Apple'da olmayan donanım birleşenleri seçti. 12 Aylık bir çalışma sonucu rakipleri piyasadan silmek için ev kullanımına uygun bir ürün üretti.

IBM, 5150'yi geliştirirken bilgisayar sistemlerinde devrim yapma peşinde değildi. Tek amacı, piyasayı küçük firmalara kaptırmamak. 5150, bu yüzden son teknoloji ile donatılmış bir ürün değildi. Standart birleşenler kullanan IBM, maliyeti de düşük tutmak için piyasada yeni olan Microsoft'un işletim sistemini kullanıyordu.

Microsoft ve Intel'in Yükselişi

IBM, bu ürünü doğru zamanda piyasaya sürdü. Bunu yaparken de, kullanıcıların ihtiyaçlarına yönelik bir ürün geliştirdi. Metin işleme ve hesap tabloların yanı sıra, kullanıcılar oyun da oynayabiliyordu. 5150, kısaca herkese hitap ediyordu. 

Tüm birleşenlerin tek bir kasa sisteminde olması, satışları çok yükseltti. Günümüzün birçok bilgisayar standardı,  5150'den esinlendiğini söylemek mümkün. Buna ek olarak donanım ile birlikte yazılımın da beraberinde verilmesini unutmamak lazım. MS-Dos ile başlayan bu standartlaşma, günümüzde Windows ile devam ediyor.

IBM geliştirdiği üründe Intel 8080 işlemcilerini kullandı. O zamanlarda bu büyük bir riskti. Çünkü hiç bir şirket başka bir şirketten teknoloji almıyordu. Fakat IBM'in zamanı kısıtlı olması,değişimin daha hızlı olmasına neden oldu.

 Tabi bu değişim taklitlere çok açıktı.  IBM 5150 çok satılıyordu ve rakipler pazardan pay vermemek için 5150'de kullanılan standartları  taklit ettiler. Compaq, IBM ile aynı strateji izledi ve IBM'e benzer bir ürün piyasaya çıkardı. Benzer bir  mimari kullanan Compaq, hem donanımı hem de yazılımı son kullanıcıya ulaştırmayı başardı. Durum böyle olunca diğer rakipler de aynı yolu izledi.

 Bu durum en çok Microsoft ve Intel'i  sevindirdi. Bill Gates, IBM'in  rakiplerine işletim sistemini sağlarken, Intel'de işlemcileri verdi. Günün sonunda IBM, pazar pastasından pay vermek zorunda kaldı. Bu rekabet PC devriminin başlamasına neden oldu.  Bill Gates de bundan faydalanarak  Milyarder oldu.

Ecevit Bıktım
ecevit@scroll.com.tr