Mardin Olayı: Yerel, Ulusal ve Evrensel Şiddetin Anomide Buluşması
- GİRİŞ09.05.2009 07:51
- GÜNCELLEME09.05.2009 07:51
Herkes şaşkın
“Böyle bir vahşet nasıl olabilir?”
“Nedir bu vahşetin nedeni?”
“Koruculuk mu?”
“Namus meselesi mi?”
“Tarla sorunu mu?”
“Sosyologlar bu konuya eğilmeli, nedenleri analiz etmeli!”
***
Aslında benim için olay hiç de şaşırtıcı değil.
Hatta “Bekliyordum” bile diyebilirim.
Belki Mardin’de, o gün, o saatte, o yerde değil
Ama her gün, her saat, her yerde olabilirdi
***
Şiddet ve vahşet her yerde
Her ölçekte:
Yerelde
Ulusalda
Evrenselde
***
Yerel yapı şiddet üretiyor:
Feodal ilişkiler
Şiddete dayalı güç hiyerarşisinin belirlediği bir düzen
Aşiretler
Aileler
Kan davaları
“Töre” ya da “namus” cinayetleri
Çözülen bir feodal yapıda, gücünü korumak isteyenlerin acımasızlığı
“İhkakı hak” geleneği
Aile içi şiddet
Aile içi taciz ve tasallut
Ulusal yapı şiddet üretiyor:
Otuz yıla yakın bir süredir devam eden etnik terör
Baskınlar, mayınlar, canlı bombalar
Koruculuk sistemiyle, aşiretlerin, şiddete eğilimli kişilerin eline verilen silahlar
Ülkedeki genel silahlanma, tabancalar, pompalı tüfekler, neredeyse her evde, her arabada bir silah
Çocukların elinde kurusıkı tabancalar
Trafik sorunlarında bile silaha sarılanlar, yol verme kavgasından çıkan cinayetler
Zaman zaman başkaldıran, gençleri, aydınları katleden, ülkeyi kana boyayan kafatasçı, dinci, mezhepçi, goşist ideolojilere dayalı terör
Şiddete dayalı siyaset
Evrensel yapı şiddet üretiyor:
Dünya çapındaki savaşlar, işgaller, terör ve şiddet
Amerika’nın dünya egemenliği iddiasını askeri yöntemlerle sürdürmesi
Amerikan hegemonyasına karşı, siyasal, radikal İslamcı direnişin kullandığı terör
Sivilleri hedef alan kitle terörü
Canlı bombalar
Bütün bunlar yetmiyormuş gibi uygarlığın, yalnızlığın, umutsuzluğun ürettiği bireysel terör:
Okulunu basan, katliam yapan öğrenciler
Ailesini katleden babalar
Ve hepsinin arkasında:
Şiddeti olağanlaştıran televizyon dizileri
Şiddeti yücelten, kutsayan filmler
***
Bütün bu yerel, ulusal ve evrensel ögeleri birleştiren, bütünleştiren ve bu trajediyi yaratan anomi, yani kuralsızlık
Anomi sonucu:
Umutsuzluk ve isyan!
***
Hem yerel, hem ulusal hem de evrensel nedenleri olan bir sorunun çözümü kolay değildir
Hele hele bu konularda yapısal önemler almak hiç kolay değildir
Ayrıca asıl soru şu:
Önlemleri alacak olanlar bu nedenlerin farkında mı?
Emre Kongar - Cumhuriyet
ekongar@cumhuriyet.com.tr
Yorumlar5