Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), üye ülkelere gönderilen gizli bir raporunda, İran'ın uranyum zenginleştirme hızındaki yavaşlamayı durdurarak nükleer silah sınıfına yakın bir seviyeye çıkardığını duyurdu. Raporda, İran'ın "yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum üretimini artırdığı ve 2023 ortasından itibaren üretimde daha önce yapılan azaltmayı tersine çevirdiği" belirtildi.

Uranyum zenginleştirme hızındaki yavaşlama sürecinin tersine çevrilmesi uranyum saflığının yüzde 60'a yaklaşması anlamına geliyor. Bu saflık da ülkenin nükleer silaha sahip olmasına imkan tanıyor.

İran geçen haziranda zenginleştirme hızında yavaşlamaya gitmişti. Bu kararın nedeninin 2023 başlarında İran'da tutulan ABD vatandaşlarının serbest bırakılmasına yol açan ABD ile İran arasındaki gizli görüşmeler olduğu düşünülüyordu.

Ancak bu son raporda, İran'ın Natanz ve Fordo tesislerinde hazirandan beri aylık 3 kilogram olan uranyum üretiminin kasımın sonundan itibaren ayda 9 kilograma çıktığı belirtildi. UAEA, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş yaklaşık 42 kg uranyumu, nükleer bomba yapımının ihtimal dışı bırakılamayacağı miktar olarak görüyor. Yani İran nükleer bomba ve nükleer füze başlığı yapmaya çok yakın.

Uranyumun yüzde 20 ve üzerinde zenginleştirilmesi, nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.

İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015'te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı. Ancak ABD, anlaşmadan tek taraflı olarak 2018'de çekilmişti. İran da anlaşmadaki taahhütlerini durdurarak uranyum zenginleştirme çalışmalarına devam edeceğini duyurmuştu.

Tabii bu rapordaki bilgiler İran tarafından yalanlanırken, ABD cephesinde endişeyle karşılandı. İran'ın Rusya'yla artan askeri ortaklığı, Çin'le gelişen askeri ve ticari ilişkileri, yine Kuzey Kore'yle devam eden ittifakı göz önüne alındığında, ABD'nin tüm çatışma bölgelerinde özellikle de Orta Doğu'daki emelleri tehlike altında.

Amerikan medyası ve bazı eski generaller, İran'a karşı adım atma konusunda geç kalınmaması konusunda Biden yönetimini uyardı. Tahran'ın nükleer güç olmadan engellenmesi istendi.

"Kıyamet Günü Saati"ne atıf yapılan bir yorumda, "Biden yönetimi, İran'ın nükleer silah arayışını hızlandırmasına nasıl kararlı bir şekilde karşılık vereceği konusunda tereddüt içinde. Kıyamet Günü Saati'ne göre, Armageddon'da gece yarısını beş dakika geçti bile. Beyaz Saray şimdi harekete geçmezse, İran'ın nükleer güç statüsü bir oldubittiye dönüşecek." denildi.