Piyasalar yatayda durgunlaşıyor
- GİRİŞ05.10.2009 13:24
- GÜNCELLEME05.10.2009 13:24
Reel sektör henüz iyi sinyaller vermedi. Sıkışan uluslararası piyasalar yön tayin edemiyor. Birçok büyük yatırım bankası ve finans kuruluşu dünya gündemindeki en önemli sorunun işsizlik ve yetersiz büyüme problemleri olacağını söylüyor. Bizde bu sütunlarda daha evvel belirttiğimiz gibi Türkiye’nin en önemli sorununun işsizlik olacağını ve olduğunu yazmıştık. Yeni dönemde, yani krize karşı düzeltme yapan piyasalardan sonra önümüzdeki bu dönemde firmaları en çok etkileyecek konuların başında işsizlik gelecektir. Satış cirolarının azalmasından tutunda bankaların yeni kredi verememelerine kadar birçok sarmal krizin tetikçisi olacak olan işsizlik sorununa çok acil çözüm bulmak bütün hükümetlerine görevi olmalıdır. ABD son 26 yılın en büyük işsizliği yaşanıyor ve 2007 Yılında kriz başladığından beri 7 Milyonu aşkın kişi işsiz kaldığı belirtiliyor.
Geçici ve mevsimsel etkilerden dolayı işsizlikteki gerilemeler kimseyi yanıltmasın Bu sütunlardan işsizlik çözüm politikaları önermeyeceğiz ama bir an evvel önlem almak gerektiğini her fırsatta söylemek bizimde görevimiz.
Yatırımcılarda bu açıdan orta ve uzun vadeli perspektif yaparken dikkate alacakları konuları iyi belirlemeli. Özellikle işsizlik etkin bir faktör olacaksa bu konuda nelere dikkat etmek gerektiğini iyi tahlil etmeliler. Unutulmamalıdır ki işsizlik ve yetersiz talep sorunları bütün dünyada hakim. Bugün ABD ve Avrupa da, da işsizlik ciddi bir sorun olarak algılanmakta ve acil çözümler için sık, sık heyetler bir araya gelmektedir.
Financial Times’ın haberine göre HSBC Ceo’su önümüzdeki aylarda ikinci bir daralma bekliyor ve büyümeye yönelik atılımları ertelemeyi planlıyor olduklarını açıkladı.. Bu toparlanmaların V şeklinde bir toparlanmamı yoksa tekrar, tekrar düzeltmelerine yaşanacağı W şeklinde mi olduğuna karar veremediklerini ifade ettiler. Genel kanılarının W şeklinde olacağı yönünde olduğunu söylüyorlar. Bu yüzden bilançoları fazla büyütmeden çok konservatif bir biçimde büyüme konusunda ihtiyatlı davranmayı yeğlediğini ifade etmiş.
İstanbul IMF toplantıları ve G-20 toplantılarında da genel ekonomilere verilen teşviklerin desteğini çekmek için erken olduğu kanısı ortaya çıkmasıdır. ABD hazine bakanı Geithner; küresel ekonominin hükümetlerin mali ve parasal teşvikleri çekmeleri için yeteri kadar güçlenmediği belirtti. İstikrar ve büyüme hızlandıkça olağandışı politika önlemlerinin bırakılabileceğini dile getirdi.
Bu arada hafta sonu ünlü iktisatçı Nouriel Roubini İstanbul da bir reportaj vermiş. Nouriel Roubini, “ekonomik iyileşme yatırımcıları hayal kırıklığına uğrattığından hisse ve emtia piyasalarının gelecek aylarda düşüş yaşayabileceğini” söyledi. “Piyasalar çok erken, çok hızlı ve çok fazla yükseldi. Bir düzeltme riski var, özellikle de şu anda piyasalar iyileşmenin V şeklinde değil U şeklinde olacağını anlamışken. Bu düzeltme dördüncü çeyrekte ya da gelecek yıl ilk çeyrekte olabilir. Piyasalar yükselirken reel ekonomideki iyileşme çok zayıf. Eğer büyüme geri sıçramazsa piyasalarda düzeltme gelecek. Kısa vadede deflasyondan kaçınmak için parasal ve mali teşviğe ihtiyaç var fakat şimdi bu kolay para borsalar, emtialar, krediler ve gelişen piyasalarda varlık balonları oluşturmaya başladı. Büyümeye tekrar istikrar kazandırmak adına finansal istikrarsızlığın tohumlarını ekiyoruz.” Demiş
Bunları aktardıktan sonra piyasalara bakalım;
Borsalar doygunluk sinyali veriyor
Türkiye enflasyonda beklentilerin altında rakamlar açıkladı. TÜFE Eylül ayında % 0,39 geldi. Beklenti % 0,76 civarında idi. Yıllık enflasyon Tüfe de % 5,27 oldu. ÜFE de eylül % 0,62 ile beklentilerin üzerinden arttı. Yıllık ÜFE % 0,47 oldu
Bu rakamlar ışığında faizlerde düşüş sürecinin devam edeceği ihtimali arttı.
IMKB endeksi 2. kez 48000 seviyelerini denedikten sonra ABD istihdam rakamlarının geçen hafta kötü gelmesi ile birlikte hızla geri çekilmiş 46100 seviyelerine kadar düşmüştür. Geçen haftayı 46800 seviyelerinde kapatan endeks ikiz tepe (riskli) formasyonunu oluşturmuş gibi gözüküyor. Yeni durumda endeksin tekrar 48000 - 48500 seviyesini geçmesi için, işlem hacmi artacak şekilde bu seviyeleri kırması ve 50000 - 51000 hareketini teyit edecek başka faktörlerinin de devreye girmesi gerekiyor. Kısa vade de endeksin bu seviyeleri geçmesi zor görünüyor. Piyasaların önümüzdeki dönemde bekle gör vaziyeti alacağını ve yatayda seyredeceğini düşünüyorum. Endeks belli bir aralıkta yatayda kalacağını öngörüyorum.47000 seviyesi bir referans noktası olacaktır. 47000 altı satış baskınsı arttırabilir Bunun yanında IMKB 100 endeksi 45.000-44100 seviyelerine kadar çekilmesi de anormal olmaz. Faizlerde düşüş eğilimi devam edecekse alternatifsiz kalan yatırım araçları borsayı yine cazip kıldığı gibi. Banka hisselerinde kısa vadede yine talep gelebilme ihtimalini arttırabilir.
Yetersiz büyüme beklentileri ve dünya ticaretinde beklenen canlanmamın gelmemesi sebebi ile petrol ve emtia piyasalarında yaşanan düşüşler uluslar arası borsalarda baskı oluşturdu. Ve oluşturmaya da devam edecek gibi duruyor. ABD Dow Jones endeksi geçen hafta kayıpla kapatıp 9800 seviyesindeki işlemlerini 9400 seviyesine çekti. Yeni haftaya tepki çıkışları ile başlayabiliriz. Ama genel olarak yatayda bir piyasa izleyeceğimizi düşünüyorum.
Bu dönem farklı enstrümanları denemek, emtia piyasalarında ve FX piyasalarında arbitraj imkanlarına bakmak daha doğru olacaktır. Hisse senedi piyasaları durgunluk ve yatay evresine girdiğinden düşüş eğilimleri çoğalabilir. Gereksiz zararları önlemek açısında biraz hisse senedinden uzaklaşmak doğru olabilir. Bunun yanında hala endeksin seviyesine rağmen çok ucuz kalış o kadar çok hisse senedi bulunurken tamamen hisseden vazgeçin de diyemiyorum.
Faruk BAKAÇ
farukb@orionfinance.eu
Bu yazıya ilk yorum yapan sen ol