Bu satırların yazıldığı saatlerde Obama, Mısır’ın Başkenti Kahire’de konuşuyordu. İslam dünyasının sosyal, kültürel, siyasal tahlillerini içeren bu konuşma İslam dünyasında yeni bir Obama fırtınası estirecek düzeydedir.

Ancak, gelin bu yazıda Obama’nın “esselamu aleyküm” diye başladığı, “İslam’dan çok şey öğrendik. Cebir, Mimari, Şiir’i sizden aldık” türünden övgü dolu sözleriyle “bakın ne büyük medeniyetiz, ABD Başkanı bile artık bunu ikrar ediyor”  diye bir sorgulama yapmayalım. Onu zaten bazıları mutlaka yapacaktır…

Bu yazıda asıl bizi ilgilendiren önemli detaya mercek tutalım.

***

Obama’nın bu konuşmayı nereden yapacağı üzerine aylardır süren bir tartışma yaşanıyordu. İstanbul/Türkiye, Malezya, Mısır/Kahire yada Suudi Arabistan / Mekke…

Acaba bu konuşmayı nereden yapmalıydı?

Öyle bir yer seçmeliydi ki ABD’nin İslam dünyasına hitaben yapacağı bu konuşması hedefine ulaşmalıydı.
ABD Basınına yansıyan bu tartışmalarda stratejik bilgilerin medyaya yansıdığı ve neden İstanbul? Yahut neden Kahire? Seçilmeli üzerine makaleler yazıldı, kamuoyu tartıştı.

Ve sonucu bugün yaşıyoruz, Kahire’de konuşma yapıldı…

***

ABD’de “yer seçimi tartışmaları” sürerken İstanbul’da yapılmasını savunan stratejisyenlerin en büyük savı Osmanlı mirasıydı. “Eğer ABD, İslam dünyasıyla yeniden bir ilişki sürecinin adımlarını atacaksa bunu İstanbul’dan atmalıydı. İstanbul yani Türkiye, hem dünyayla entegrasyonunu sağlamış modern bir ülkedir, hemde İslam dünyasının lideri konumundadır. İslam dünyasının en son Halifesi bu topraklarda yaşamıştır. İstanbul’da yapılacak bir konuşma bu yüzden siyasal  mesajları daha etkili kılabilir… “ şeklindeydi. Haksız değiller…

Peki Kahire’yi tercih etmeli diyenler ne diyordu…

Özellikle Avrupa’ya yakın stratejisyenlerin öten belli bir savaşı vardır. Bu savaşın adı; Türkiye ve Mısır savaşıdır. Avrupa, İslam dünyasının temsilcisi olarak Mısır’ı görmek ister. Çünkü Mısır’daki idare ona ve beklentilerine daha uygundur. Ayrıca Türkiye’yi İslam dünyasına lider gibi gösterme adımı geçmişte kalan Osmanlı’yı yeniden diriltmek anlamına geleceği içinde Türkiye lider gösterilmemelidir…” bu yüzden Mısır, Avrupa’nın her zaman İslam dünyasıyla temas edeceği adımlara adres olagelmiştir.

***

ABD’deki Avrupa’ya yakın stratejisyenlerin Obama’nın konuşma adresi olarak İstanbul’u değil de, Kahire’yi tercih etmesi gerektiği sav’ının asıl kaynağı da budur.  Sonuçta Kahire bu konuşmaya adres olmuştur. Ancak Obama ve danışmanlarının Türkiye ve Mısır ayracında bir denge ortaya koyduklarından bahsedebiliriz.

Çünkü ABD hükümetlerinin İslam dünyasıyla temas etme adresi de Avrupa’dan hep farklı şekilde Türkiye olmuştur. “Müttefik” tanımı bu yüzden altı boş bir tanım değildir.

Peki Obama buna rağmen neden İstanbul’u değil de Kahire’yi seçmiştir?

İşte bahsettiğimiz denge stratejisi yüzünden…

Biliyorsunuz Obama ilk yurt dışı seyahatini Türkiye’ye yaparak ciddi bir mesaj vermişti. TBMM’de yaptığı önemli konuşması, Abdullah Gül ve Başbakan’la yakınlaşma kareleri; Türkiye’nin ABD açısından önemine vurgu yapmıştı.

***

Bir kaç ay önce Türkjiye’deydi… Bugün Kahire’de…

Hem Türkiye memnun edildi, hem Kahire seçilerek Avrupa’ya da mesaj verildi.

Avrupa, “Osmanlı’nın yeniden dirilmesinden” korktuğu kadar acaba hangi güçten korkuyor? Bu nedenle Türkiye’nin yeniden bölgesel bir güç haline gelmesi en çok Avrupalı devletlere korku yaşatır.

Obama, Kahire’yi seçerek Avrupa’nın bu “derin korkusuna” da saygı duyduğunu göstermiştir…
Verdiği mesajlar kadar, o mesajı nerden verdiği de önemli diye düşünüyorum. Ama burada yaptığı konuşmayla ABD’de “Doğulu bir bakışla İslam dünyasına seslendi” tartışmasının da başlayacağını söylemek lazım…