Prof. Dr. Raşit Küçük Hoca ile yaptığımız aşağıdaki konuşma,

“Raşit Küçük, Hatırımda Kalanlar” adı ile Hayat Yayınları’ndan

kitap olarak yayımlandı.

Umarım; Türkiye’nin en ücra köylerinden birinden başlayan,

başarılarla dolu bu hayat hikayesi genç nesillerimize yol gösterici olsun.

 

OKİÇ HOCA, HAMİDULLAH HOCA ve BAZI ÖNEMLİ KİTAPLAR

 

FK: Haymatlos dediniz de aklımda kaldığı kadarıyla, Hamidullah Hoca da Haymatlos yani, milliyeti olmayan birisiydi.

 

RK: Ben de öyle biliyorum, Hamidullah Hoca da herhangi bir tabiiyete geçmedi bildiğim kadarıyla.

Yani Alman, Fransız veya başka bir ülkenin vatandaşı olmadı, öyle yaşadı. İkisi de çok değerli İslam âlimi.

Tabii Hamidullah Hoca’nın evrensel boyutta tanınması daha önde.

Doğduğu, yaşadığı, eğitim gördüğü coğrafyadan ve bulunduğu coğrafyalardan da kaynaklanan bir yanı var.

Hoca’nın Konferanslar, dersler verdiği, bu bakımdan bulunduğu çok ülke var.

Kitapları aynı şekilde çok dile tercüme edilmiş biri.

Hamidullah Hoca’nın böyle bir yanına karşın merhum Tayyip Okiç Hocamız sadece Türkiye ve Bosna-Hersek’te tanınır yani şöhreti buralarda yaygın.

Bilim adamları bilir onda şüphe yok ama mesela halktan birine sorsanız az çok okumuş birine “Muhammed Hamidullah diye birini duydunuz mu?” diye, belki yüzde 60'ı, 70'i “Duydum” der.

Ama Tayyip Okiç’i sorduğumuzda bu rakam çok altlara düşer.

Çünkü ikisinin durumu farklı, kategorik olarak.

Fakat şu var; merhum Hamidullah Hoca’nın yazdığı ciddi kitaplarında belki makalelerinde, atıfta bulunduğu kişiler ve makaleler arasında, rahmetli Tayyip Okiç Hoca’nın bazı makaleleri de vardır.

 

İSLAMDA İLK NÜFUS SAYIMI HAKKINDA MAKALE

 

FK: Sizin bildiğiniz veya hatırladığınız öyle çok meşhur bir kitabı ya da makalesi var mı Okiç Hoca’nın?

 

RK: Var tabi, olmaz mı mesela İslam'da ilk nüfus sayımı konusunda en ciddi yazılmış makale Tayyip Okiç’in makalesidir diye hatırlarım hâlâ.

Onun “Bazı Hadis Meseleleri Üzerine Tetkikler” diye bir kitabı vardır, bu kitap bilimsel anlamda çok değerli yol gösterici ve ufuk açıcıdır.

Bir nevi Fuat Sezgin'in “Buhari’nin Kaynakları” kitabı gibi. Tayyip Okiç’in makaleleri bir kitap boyutunda olurdu. Mesela İslam'da kadın öğretisine dair bir makalesi vardır, küçük bir kitapçık halinde de Diyanet tarafından yayımlanmıştır. Ayrıca Balkanların İslamlaşması, Müslümanlaşması konularında balkan kanunlarına İslam'ın etkisi, özellikle sünnetin etkisi konularındaki çalışmaları ve kitaplarında bu konulara temasları önemlidir. Tefsir kitapları notları da vardır ama kitap haline gelmemiş notlardır.

Okiç Hoca’nın bir başka çok önemli özelliği şudur Türkiye için; 1949-1950'li yıllarda kurulmuş olan Ankara İlahiyat Fakültesinin İslami ilimler dalındaki yegâne profesörüdür.

Başka Profesör yoktur.

Fıkıhta yetişen de, hadiste yetişen de, tefsirde yetişen de ona bağlı olarak asistanı olarak yetişmiştir.

Diğer yandan Hamidullah Hoca da bambaşka değerde bir insan. “İslam’a Giriş” kitabını altı defa okudum.

Hem kendim, hem talebelerle müzakere ederek bir iki defa okudum. Sadece İlahiyat talebeleri de değil, Hukuk, Edebiyat, İktisat hatta teknik fakülte talebeleriyle okuduğumuz oldu.

“İslam Peygamberi”ni aynı şekilde, dört defa okuduk.

Bu kitap İslam’ın birçok yönünü, çok öz olarak tanıtan bir kitap ve o özü siz biraz daha açabilirsiniz.

Bizim kadim klasik eserlerimize benziyor. Klasiklerin özelliği budur, bir şeyi uzatmaz. Zaten klasiklere de onun için şerh ve haşiye yazılmıştır. Mesela Hamidullah’ın “İslam’a Giriş”ine de bir şerh yazılabilir doğrusu. Böyle kitaplar insanların hafızalarında çok daha iyi yer ediyor ve çok daha istifadeli oluyor.

 

SAVAŞLARI KROKİ ÇİZEREK ANLATIYOR

 

FK: Hocam ben, Erzurum’da talebeyken Hamidullah Hocayı tanımıştım, o sıralar konferans vermek için getiriliyordu.

Daha sonra da İlim ve Sanat Dergisinde çalışırken kendisine, Fransa’ya mektup yazarak dergide yayımlanmak üzere makale istemiştik, Yusuf Yazar Ağabeyiye hitaben yazılmış bir-iki mektubunu hala saklarım.

 

RK: Evet Hocamız Hamidullah’ın yaşadığı dünyaya İslam’ı anlatma, anlatabilme endişesi var, bunu anlayışla karşılamak lazım.

Hoca, tenkide açıktı ama “Anlamsız tenkitleri pek anlayamıyorum, niye tenkit ediyorsunuz?” diyordu. “Bana şunu söyleyin; ben orada hadisler nakletmişim, bana deyin ki ‘sen bu hadisi yanlış nakşetmişsin, bu Hadisi yanlış anlamışsın veya bu kitaptan nakil yaparken bu kitabı tahrif etmişsin.’ Böyle bir şey varsa bana bunu söyleyin.

Böyle bir şey yok.” İnsanlar, o rivayetlerde var olan bilgilerden hareketle, Hamidullah’ın söylediği şeyler de onların kafasında oluşmuş kalıba uygun düşmediği için tenkit ediyorlar.

Oysa Hoca’nın “İslam Peygamberi” bize Resul-ü Ekrem Efendimiz (sav) hakkındaki her türlü çalışmada rehberlik yapacak nitelikte bir kitap. Çünkü o salt bir kriminoloji değil, çok şey ihtiva eden, İslam’ın bütünlüğünü Siyer üzerinden bize okutan bir kitaptır.

Ben onu öyle gördüğüm için bu kadar okudum ve okuttum.

Bu bakımdan onun kitaplarını önemli görürüm.

Mesela “Peygamberimiz’in (sav) Savaşları” kitabını Mekke ve Medine’ye giderken okudum hatta yanıma da aldım.

Çünkü savaşları kroki vererek anlatıyor.

Resul-ü Ekrem’in (sav) o savaşlardaki kumandanlık özelliklerinin hepsini görüyoruz orada.

Hamidullah çok dikkatli, çok değerli bir Müslüman... Bir defa çok değerli bir araştırıcı, çok değerli bir âlim.

(Devam Edecek

 

 

Ferman Karaçam

YouTube : youtube.com/c/Ferman Karaçam

Twitter : twitter.com/fermankaracam

Instagram : instagram.com/fermankaracam

Facebook : facebook.com/karacamferman

E-mail : fermankaracam@gmail.com

Web Sitesi : fermankaracam.com