Garbın afakını sarmışsa eğer ekonomik kriz,
Ulusun korkman lazım,
Ekonomi dediğin tek dişi kalmış canavar!

2008 yılında ‘mortgage krizi’ olarak da bilinen ve çok düşük kredilerle alınan taşınmazların süratle değer kaybetmesi sonucu patlak veren ABD‟deki krizin Başbakan Erdoğan'ın söylemi ile Türkiye’yi teğet geçmesi krizin Türk ekonomisine bir jesti değildi aslında. Olması gerektiği gibi kriz Türkiye’ye teğet geçip hafif bir rüzgâr savurdu o kadar.

Ancak Yunanistan ve İrlanda ile patlak veren Avrupa’daki krizin derinleşmesi ve İtalya, Fransa gibi ülkelere sıçrayacak olması hatta Almanya’yı da içine sürükleyecek olması endişesini bizim yetkililer de dillendiriyor.

Peki, 2008‟de Türk ekonomisi bu denli ayaklarını yere sağlam basmazken kriz teğet geçecek yorumu geldi de şimdi ekonomik veriler yüz güldürürken neden böyle bir endişe sardı?

İşte bu noktada biraz harita bilgisine sahip olmak yeterli. Malum Amerika siyaset olarak bize çok yakınken ancak mesafe olarak da bize çok uzak. Yanı başımızdaki komşularımızla yapboz gibi oynayarak siyaset rüzgârını bizim topraklarımızdan da estiriyor ancak ekonomik ilişkilerimize baktığımızda dış ticaretimizin ABD ile çok sınırlı olduğunu görürüz. Ulaşım yani lojistik sorunu nedeni ile Amerika’ya ihracatımız sınırlı kalmakta. Bu yüzden de Amerika krize girdiğinde bizi sadece doların değerinde ortaya çıkan değişmelerle etkiliyor ama ticari olarak reel bir etkisi yok.

Nitekim Avrupa‟da kriz bulaşıcı hastalık gibi bu şekilde yayılmaya devam ederse Türkiye‟nin de ateşini sık sık ölçmekte fayda var. Ancak koca bir paniğin içine de girip bu durumdan rant sağlayacakların işini de kolaylaştırmamak lazım. Elbette Türkiye büyük bir oranda ihracatını Avrupa ülkelerine yapıyor ve finansal varlıklarını o şekilde değerlendiriyor ama ekonomimizin güçlenmesinin kaynağı sadece son kalan tek dişi de düştü düşecek olan Avrupa değil. Türkiye ciddi bir oranda Orta Doğu’ya yoğun insan emeği olan ürünler ihraç etmeye başladı. Yani bir nevi Çin’in izinden giderek değişen iktisadi düzene hızla uyum sağlamayı başardı.

Son tahlilde, kaynağı belli olmayan finansal araçların girişi sürerken, cari açık ciddi bir problemken, Türkiye’de bir kriz olsa da pastadan payımızı alsak diyenler tetikte beklerken, bu siyasi ve ekonomik krizlerden karlı çıkacak ülkeler kervanına girme fırsatını kaçırmamak lazım.

Yani dişlere iyi bakmak lazım!

Figen Aypek - Haber 7
faypek@hotmail.com