Alman Dışişleri Bakanlığı, Almanya hava Kuvvetlerine ati bir gözetleme uçağına Çinliler tarafından lazer saldırısı yapıldığını, uçağın lazer yolu ile bir süreliğine “körleştirildiğini” ve bu sebeple Çin’in Berlin Büyükelçisini bakanlığa çağırıldığını duyurdu.

Çin ve Almanya arasında duymaya alışık olmadığımız tuhaf bir askeri gerilim öyküsü.

Ama daha tuhafı olayın geçtiği yer…. Çinliler, Alman uçağına nerede müdahale ediyor biliyor musunuz? Kızıldeniz’de, Yemen açıklarında.

İlk soru, “Alman casus uçağının orada ne işi var?” Uçak, ticari gemiler korumak için oluşturulan Avrupa görev gücünün parçası. Peki ticari gemileri neyden koruyor olabilir dersiniz? Tabi ki Yemen’in ilan ettiği İsrail ambargosundan.

Açalım…

Yemen, Gazze soykırımının ilk günlerinden itibaren İsrail’e karşı savaşa girdi. Savaşın bir parçası da İsrail’e karşı ilan edilen ambargo. Yemen güçleri, İsrail’e yük taşıyan veya İsrail ile iş yapan veya sahibi İsrailli olan hiçbir geminin Babülmendep boğazından geçişine izin vermeyeceklerini duyurdu. Bugüne dek de sözünü büyük oranda tuttu. Son 72 saat içinde gizli sahiplerinin İsrailliler olduğu anlaşılan ama Yunanlılar tarafından işletilen iki dev yük gemisi Yemen operasyonu ile batırıldı.

Almanya’nın casus uçakları ticaret gemilerini işte bu Yemen operasyonlardan korumak için uçuyor. Hem denizdeki hareketliliğe hem de Yemen içlerindeki askeri duruma dair bilgi topluyor. Almanya’nın bu bilgiyi ABD ve İsrail ile paylaştığı ise herkesin bildiği bir sır. İsrail Yemen’e yönelik saldırılarında Avrupalılardan da destek alıyor.

Bu olay, Çin’in Filistin savaşındaki ilk sıcak hamlesi olarak değerlendirilebilir. Filistin - İsrail savaşında sıcak çatışmaya dahil olan tarafları daha önce saymıştım: Bir yanda İsrail, ABD ve Almanya var diğer yanda Filistin, Yemen ve kısmen İran. (İran için kısmen diyorum çünkü İran, sadece kendisine yönelik saldırılara yanıt veriyor.) Rusya, kendisinden epeyce bir beklenti olmasına rağmen bu savaşa girmedi veya giremedi.

Çin bu tabloda tam anlamı ile sürpriz bir aktör olarak ortaya çıkıyor. Uluslararası meselelerde hep diplomasi yolunu seçen, çatışmalarda düşük profil sergileyen Çin, ilk kez bu denli yüksek bir tonda sahaya iniyor.

12 günlük İran - İsrail savaşında da Basra Körfezine Çin istihbarat gemilerinin geldiği bildirilmişti. Savaşın hemen ardından İranlı üst düzey yetkililer soluğu Çin’de aldılar. İran, 5. nesil savaş uçakları ve karadan havaya savunma sistemleri için Çin’e siparişler verdi. 2030 yılına kadar İran ordusu, çok sayıda üstün teknolojili Çin silahına sahip olacak. Bazı uzmanlar, İran’ın bu kararında Rusya’dan aradığını bulamamış olmasının da etkisi olduğunu söylüyorlar.

Sebep ne olursa olsun Çin’in bölgesel askeri ağırlığı artıyor. Üstelik Çin’in dünya üzerindeki iki askeri üssünden biri de Cibuti’de yer alıyor.

Çin’in Ön Asya’daki oyuna dahil olmasının üç temel sebebi var:

Bir… İsrail İran savaşında ve Gazze soykırımında Rusya’nın etkisiz kalması Çin’e alan açtı. Rusya’nın karizmasının Suriye’de de fena halde çizilmiş olduğunu buna eklemek lazım. Bölge ülkeleri, Rusya’nın zannedildiği kadar güçlü olmadığını gördüler. Batı’ya alternatif arayanlar için Çin tek alternatif haline geldi.

İki… Trump yönetiminin Çin’e yönelik baskıları, Çin’i hamle yapmaya zorluyor. Çin, dünya siyasetinde daha fazla pasif kalamayacağını anladı.

Üç… Çin silah sanayi, özellikle son 15 yılda çok büyük ilerleme kaydetti. Çinliler artık Batılılara karı koyabilecek silahlarının odluğunu biliyorlar. Modern silahlar anlamında pek yakında Rusya ve ardından belki ABD’yi bile yakalayacaklar.

Tarihin sarkacı, uzak Asya’daki bir süper gücü bölgemize çekiyor. Önümüzdeki soru ise şu: 100 yıldır Batılıların yaptığını şimdi bir yüzyıl da Çin mi yapacak? Yoksa bölge halkları bu gerilimden kendi çıkarlarına uygun bir formül geliştirebilecekler mi?

Diriliş Postası