Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Ankara İl Başkanlığı iftarında yaptığı espriyi gerçek sanan Radikal mal bulmuş mağribi gibi zorlama bir haber yaptı. 

Radikale göre Erdoğan'ın muhalefetin tavrını eleştirmek için "gerçekmiş" anlattığı olay "asparagas haberdi" ve bir şekilde Başbakanın konuşmasına sızmıştı.

Sözde zayıf karın bulduklarından "çaktılar" haberi: "Asparagas haber Başbakan'ın konuşma metnine nasıl girdi?"

Heyecanlanmış olmalılar ki, Radikal habere "Başbakan Erdoğan'ın dün Ankara'daki iftar yemeğinin ardından anlattığı ve muhalefetin organize ettiğini ima ettiği, "Ramazan başlamadan önce karakola giderek oruç tutmadığı için dayak yediğini söyleyen genç" olayının bir mizah sitesi tarafından üretilen asparagas olduğu ortaya çıktı." spotunu yazdı.

Radikal'e göre böyle bir olay yoktu, üstelik haber de uydurmaydı. Hemen durum tespitini yaptılar. Durumdan komplo bile çıkardı. Radikal'in gizliden gizliye hayranlık duyduğu sızma keskin bir zekanın ürünü olmalıydı.

Bu yetmezdi asparagasın peşine düştüler. Karşılarına çıkan isim bir de Atatürk düşmanı olmasın mı? İşte şimdi haberlerinin tadına varmışlardı.

Radikal "muhalefeti ‘sandık dışı' hamleler yapmakla" eleştiren Erdoğan'ın sözde açığını yakalamıştı.

Radikal'e göre Erdoğan gerçek dışı beyanda bulunan bu genci kamuoyu oluşturmak için muhalefetin yönlendirdiğini ima etmişti ama olay tamamen yalandı.

Radikal'in haberinde geçen ve olayın "asparagas olduğunu" tespit eden "künyesiz site"nin editörleri Erdoğan'ın anlattığı olayı duyduklarında "böyle bir olayın nasıl olur da habercilerin dikkatinden kaçtığını" sorgulamaya başladılar. 

Radikal kendi söyleyemediğini söylettirecek ya da aracı olacak bir site bulmuştu. Manşetine de taşıdı. Ortaya da bu süper, hiper, olağanüstü "Radikal haberciliği" çıktı...

Radikal'in haberini ciddiye alıp alıntılayanlar arasında kimler var diye göz attım. Bianet, yurthaber, ekşisözlük, medyaradar, focushaber vb birkaç site daha çıktı. Elbette, şıracısız bozacı olmazdı.

Fakat asıl beni hayrete düşüren, haberi sosyal medyada yayan yıllardır gazetecilik yapanları görünce "pes" dedim. Radikal köşe yazarı Uğur Gürses, Radikal'in deneyimli muhabiri Serkan Ocak, Taraf'tan Cafer Solgun, ntvmsnbc.com'dan Ahmet Yeşiltepe, Today's Zaman'dan akademisyen İhsan Yılmaz ve birkaç eski gazeteci...

Radikal'in bayraktarlığını yaptığı haberde 3 kritik husus vardı. Radikal'e göre Erdoğan vatandaşa "yalan" olayı anlatarak muhalefeti kötülüyor yani Başbakan milyonlara yalan söylüyordu.

Radikal Gezi olaylarında "şark kurnazlıklarını olağanüstü zeka ürünü" saydığı için Başbakan'ın metnine sızdırılan bu olayı da komplonun bir parçası sandılar. Haliyle böyle bir ihtimal ekipte bir "hain veya köstebek" olduğu anlamına gelirdi ve rahatlıkla komplolara uygun zemin hazırlayabilirlerdi.

Sonuncusu ise komplo teorisinin dibiydi.

Neden mi?

Radikal'in haberi alıntıladığı siteye bir göz atayım dedim. Radikal haberin kusurunu kendi görmüş olmalı ki haberi yeterince alıntılayamamış. Radikal'in haberi aldığı site Erdoğan'ın sözleri sonrası habercilik refleksi ile hemen konuyu araştırmaya başlamış.

Sosyal medyada yazar yazmaz karşılarına A.T. isimli profil çıkmış. O profilde padişahlık savunulurken Atatürk'ün annesine de söven mesajlar da bol bol yer alıyormuş. Başbakan'ın anlattığı olay da o profilin içindeki bir mizahtan alıntıymış ve siteye göre Erdoğan'ın asparagas haberi kullanıyor olması skandalmış...

Radikal haberi yazarken hangi bağlantıları kurdu bilinmez ama gazete çalışanlarına "haber yazarken araştırma soruşturma, kaynağı sorgulama vb" eğitimlerinden önce "okuma, okuduğunu anlama" gibi birçok kurs tavsiye ediyorum.

Radikal ve referans aldığı site "olağanüstü, süper, hiper" haberciliklerini yapmadan önce Erdoğan'ın konuşmasının hemen arkasından Anadolu Ajansı'nın servis ettiği metne bakma zahmetinde bulunsalardı "Başbakan Erdoğan, son günlerde ortalarda dolaşan bir espiriye atıfta bulunarak, şunları kaydetti" cümlesini fark edebilirlerdi.

Radikal'i yormadan metni de burada paylaşayım. Bakın Erdoğan ne demişti: "Başbakan Erdoğan, son günlerde ortalarda dolaşan bir espiriye atıfta bulunarak, şunları kaydetti "Bir genç, 'oruç tutmadığım için bana saldırdılar' diyerek karakola şikayete gidiyor. Polis de 'kardeş, ramazan yarın başlıyor. Buyur bir çayımızı iç' deyip şikayetçiyi gönderiyor.

Bizde şimdi seçime 8 ay kala 'sandıkta hile var' diye dereyi görmeden paçalarını sıvayanlar oldu. Bizim onlara da söyleceğimiz şu: 8 ay kala bahane üreteceğinize şimdiden yenilginize gerekçe üreteceğinize, gidip ve çalışın. Onlar için her şey normaldir."

Bu tür fiyaskolar yalnız Radikal'e has değil. Son dönemde medyanın kronik sorunlarından bir tanesi. Bakış açısı "Muhalefet edemiyorsan iftira et" düşüncesi etrafında şekilleniyor. Muhalefet edemeyen küfrediyor.

Buraya dikkat, "muhalefet edemeyen" diyorum çünkü küfredenlerin modern ezberi "baskı var" ama gerçekte ise muhalefet edebilecekleri tutarlı kaynakları yok. Olanı da dibine kadar sömürmeyi biliyorlar, orada da sorun yok.

Radikal'den bu konuda özür gelecek mi merak etmiyor da değilim..

Yakın geçmişe kadar bunu anlayacak algıya bile sahip değildik. Çünkü medya belli bir kesimin tekelinde tek bir besteyi çalıyordu. Bugün medyada yaşanan kargaşanın altında da denge sürecinin kurulması var.
Gazetelerin artık siteleri "arka bahçeleri" olarak görmekten vazgeçip gazetedeki itinayı orada da göstermeleri gerekiyor. Yoksa habercilikleri sitelerine sirayet etmeden matbularda can verecek...

Hakan GÖKSEL   /  Haber 7
hakan.goksel@haber7.com
twitter.com/hakan_goksel