2014 yılı TBMM Plan Bütçe Komisyonu’na sunulan rapora göre; önlem alınmaz ve gerekli yatırımlar yapılmazsa, kuruluşunun 100. yılında Türkiye’nin yarısı ya karanlıkta kalacak ya da tamamen birikimlerini petrol ve türevlerine yatıracak.

MADENLERİNDEN ÖLÜM ÇIKARILAN ÜLKE

Soma’da 13 Mayıs'ta meydana gelen ve 301 kişinin hayatını kaybettiği maden faciası, Türkiye’de kömür madenlerinin kapatılmasını gündeme getirdi. Madenlerinden kömür yerine ölüm çıkarılan Türkiye için kapatma önerisi yeni değildi.

Merhum Özal zamanında 1990 ve 1992 yıllarında meydana gelen kazalarda 336 kişi hayatını kaybetmiş benzer bir tartışma da o zamanlar başlatılmıştı.

Bugünlerde ocakların kapatılmasını tartışan tek ülke Türkiye değil. ABD de madenler konusunda yeni bir yol haritası hazırlıyor. Uygulayabilirse ülkedeki tüm kömür madenleri kapanacak.

İki ülke için de sorun ortak: “Madenler kapatılırsa enerji üretimi ne olacak?”

ABD YÖNETİMİ MADENLERİ KAPATMAK İSTİYOR

Amerika Birleşik Devletleri yönetimi bugünlerde karbon salınımının azaltılmasına yönelik olarak radikal bir adım atmaya hazırlanıyor. ABD yönetimi kömür madenlerini kapatmak istiyor! 

ABD Federal İstatistik Sisteminin temel bir kuruluşu olan ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin (EIA,US Energy Information Administration) verilerine göre ABD’de 25 eyalette 1229 maden bulunuyor. Ülkedeki elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 40’ı bu madenlerden sağlanıyor.

Elektrik üretiminde ocakların çok büyük bir payı olsa da Obama yönetiminin öncelikleri arasında “kömür ocaklarını kapatmak” yer alıyor ve bu konuda kararlı bir mücadele veriliyor.

Cumhuriyetçiler Obama’nın politikasına karşı ise tam bir direnç gösteriyor.  Çünkü Amerika’nın 25 eyaletinde yılda 1 milyar tonun üzerinde kömür çıkarılıyor ve yaklaşık 90 bin kişi istihdam ediliyor.

Obama yönetiminin nihai hedefi ‘çevre’ duyarlılığı adına “karbon salınımını” en aza indirebilmek. Fakat ortada büyük bir soru işareti var: “Bu ocaklar kapanırsa elektrik üretimi nereden karşılanacak?” Amerika’nın tartıştığı tek konu bu değil. Kapatma kararı “kaya gazı” gibi alternatif enerji kaynaklarını da etkileyecek.

MADENLERDE İŞ KAZALARI TÜRKİYE – ABD KIYASI

13 Mayıs’ta Soma’da yaşanan maden faciasının üzerinden henüz 3 hafta geçmişken yazının konusu maden olunca ister istemez kaza istatistikleri de gündeme geliyor.   

Amerika’nın karnesi son 160 yıla bakıldığında pek iyi olmasa da zamanla alınan tedbirlerle en az indirgenmiş görünüyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde son 160 yılda 622 kömür madeni kazası meydana gelmiş en büyüğünde (1907) 362 madenci hayatını kaybetmiş. Yine 1913 yılındaki bir maden ocağındaki patlamada 263 kişi ölmüş...

Yakın dönemde ise ABD’nin 2001 yılından bugüne yani son 13 yılda yaşanan maden kazalarında sadece 59 kişi hayatını kaybetmiş.

TÜRKİYE'NİN KARNESİ HİÇ İYİ DEĞİL

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün sitesinde yayınladığı son verilere göre Türkiye’de toplam maden ruhsatı sayısı 23 bin 366 ve 13 bin 382’sinin işletme ruhsatı bulunuyor. 

SGK verilerine göre, madenlerde 48 binden fazla kişi kayıtlı olarak çalışıyor. Türkiye’de 2012 verilerine göre 70 milyon tondan fazla kömür üretiliyor ve bu üretimle dünya ülkeleri arasında 12. Sırada yer alıyor.  Türkiye'nin 2012'deki toplam elektrik üretiminin yüzde 28,4'ünün kömürden sağlanıyor.

Türkiye’nin maden kazaları karnesi ise bir hayli kötü! 2002 yılından bugüne meydana gelen maden kazalarında hayatını kaybeden sayısı 1119… Madenlerimizde ABD’deki rakamın en az 20 katı can kaybı yaşanıyor… Teknolojik imkân ve ekipmanlar açısından kıyaslama yapıldığında madenlerimiz gelişmiş ülkelerin bir hayli gerisinde yer alıyor. Özetle madenlerde kömürün insan hayatından daha kıymetli olduğunu söylemek yanlış olmaz… 

Yazının devamını okumak için TIKLAYINIZ

Hakan GÖKSEL / Ülke Haber

hakan.goksel@hotmail.com
twitter.com/hakan_goksel