Anadolu insanı ömrü boyunca çalışır çabalar ve 'aman başımızı sokabileceğimiz, ele güne muhtaç etmeyecek, dört köşe kutu gibi bir evimiz olsun, borç harç bulup buluşturup alalım, ölüm var kalım var bizden sonrakilere de kalsın biz edemedik, bari onlar rahat etsin' diyerek tüm ömrünü dört duvar bir yapının duvarlarına sırayla gömer...

Duvarlardan her biri ömründen ömür götürür... Yıllar boyunca boğazından, giyinmesinden, çocuk çoluğunun rızkından fedakarlık ederek iyi kötü bir ev sahibi olur...

Çünkü bir ev sahibi olmak kolay iş değildir. Hele Türkiye'deyseniz bankaların finans kurumlarının eleğinden geçmeden bunu yapmanız imkansızdır...

Her taksitte bir hevesinizden, arzunuzdan, yaşama biçiminizden,hayat standartlarınızdan fedakarlık edersiniz...

Krediyle ev alan için hayat, fani ömründe yapmak istediği her ne varsa onları kredi vadesince tehir etmekten ibarettir...

5-10 ya da 20 yılın sonunda bir ev sahibi olursunuz ama bu süreçte o ev zaten, sizin kredi vadesince yılınıza çoktan sahip olmuştur...

İşin duygusal boyutuna dair yazılacak çok şey var ama şimdilik bir tarafa bırakalım...

Bir de ev sahibi olmanın hesap boyutu var...

Bir ev almak demek o zamana kadar elde avuçta ne birikiminiz varsa onu peşinata vermek demektir...

Kalanını da sizin adınıza banka tamamlar ve 5-10 veya 20 yılınızı rehin alır. Kredinin vadesi boyunca her ay 'ya bir gün ödeyemezsem' kabusları görürsünüz...

Türk insanın ortalama gelir durumunu garantiye aldığı yaşı 30-40 arası olduğu düşünülürse, 50-60'ınızda geldiğinizde ancak kredi borcu vadesinden kurtulabilirsiniz...

Zaten ömrün kalanında da borç ödemek için katlandığınız sıkıntılardan miras hastalıklarla uğraşır durursunuz...

Türkiye'de ev sahibi olmak gerçekten zor...

Geliri düşük kesimlerin hayallerini süsleyen konut reklamlarında vaat edilen masalsı hayatlardan isterim deyince olmuyor.

O reklamlarda sanki bedavaymış gibi sunulan, İnsanca yaşanacak fiziki şartlara sahip bir ev, projeli konutlarda asgari 200 binden başlıyor...

Bunları da bir tarafa bırakalım...

Gelelim kredi mevzuna...

Örneğin gittik Türkiye'nin en büyük bankasına ve ev almak istediğimizi ve kredi gerektiğini anlattık...

İhtiyacımız olan ev için kredi tutarımız da 180 bin lira olsun... Vademiz de 7 yıl yani 84 ay...

Banka bize masraflar hariç hesap çıkarıyor.

180 bin lira için 84 ay vadeli kredide faiz oranı yüzde 1,05'ten aylık 3 bin 235 lira taksit toplamda da 272 bin lira ödeyeceğimizi söylüyor...

Eğer ben bir İngiliz olsaydım ve Royal Bank'a gitseydim, banka benden 180 bin liranın karşılığı olan 100 bin dolarlık kredi için (sterlin yerine kolaylık olsun diye dolar kullandım) 84 ay vadede, yüzde 6,35 faiz üzerinden aylık 1478 dolar toplamda da 124 bin dolar (karşılığı 223 bin 473 lira) talep edecekti.

Şayet bir Alman olsaydım ve Deutsche Bank'a gitseydim, yine 180 bin lira karşılığı 77 bin avroyu 84 ay vade ile yüzde 7,29 faizle kullandıracaklar ve aylık 1315 avro toplamda 110460 avro karşılığı 259 bin 581 lira geri ödeme çıkartacaklardı...

Türk bankasının masraflarını da hesaba dahil etmiş değiliz...

Bir İngiliz'e nazaran 39 bin lira, Alman'a bakarak 12 bin lira ekstra ödeme yapıyor olacaktık... Üstelik bu ülkeler bu senelerde dünyanın en büyük krizini yaşıyor bunu da hesap katmıyoruz. Türkiye'nin şu an avantajlı konumda olması da hesaplarımız arasında değil...

Üstelik vadeyi 7 yıl olarak sınırladık. Bu vade arttıkça aradaki makas da bir hayli açılıyor..

Aylık ödemelere bakarsanız Türkiye'de 3 bin 235 lira ödemek için asgari aylık 5 bin lira kazanmanız gerekir bunun için de iyi bir statü ve gelir şarttır...

Ama Almanya örneği için 1315 avroyu bir işçi rahatlıkla ödeyebilir... İngiltere için de durum farklı değildir...

Kısacası o krizlerde övgüler yağdırılan bankalarımız, kredilerden aldıkları yüzde 50'yi geçen faizlerle ticaret yapıyor. Bu kadar fahiş faiz sonrasında da bankalar yaptıkları hacizlerle gayrimenkul zengini oluyor...

Üstelik bankacılık dışı gelir dedikleri ve vatandaşın neredeyse selamından para alacak zihniyetleri ile kârlılıklarını artırıyorlar...

Bir Alman bir İngiliz kadar yaşam standartına sahip olamayan bizler de bankaların kalburunda ezilip duruyoruz...

Artık bankaların fahiş faizlerine çeki düzen vermenin zamanı geldi de geçiyor... Faiz lobisiyle savaşırken kredi faizleri ile de savaşacak yeni bir anlayışa ihtiyaç duyuluyor...

Türkiye'de bir ev sahibi olmanın bir ömüre bedel olmaması gerekiyor...

Hakan Göksel    -   Haber 7
Twitter.com/hakan_goksel
hakan.goksel@haber7.com