Alay mı edelim, yoksa ciddiye mi alalım?

"Sıfır sorun" aslında bir metafordur. Yıllar boyunca, etrafındaki ülkelerle sorunlu yaşamış ve bu sorunların tümünün başkaları tarafından ortaya atıldığına inanan bir Türkiye vardı. Bizler hep haklıydık. Onlar hep haksızdı. Burnumuzdan kıl aldırmazdık. Eğer bir ülke ile aramızdaki soruna çözüm getirilecekse, o ülke önce "Özür dilemeli ve ilk adımı atmalıydı". Biz değil, başkaları hesap vermeliydi.
"Sıfır sorun" sloganı, işte bu mantığı bozmak için ortaya atıldı.
Bizim de haksız olabileceğimizi, bizim de özür dileyebileceğimizi, karşılıklı adımlar atarak sorunları çözebilmemiz gerektiğini anlatmaya yönelikti. Hep bizim haklı olmadığımızı, karşımızdakilere de hak vermemiz gerektiğinin mesajıydı.
Temel amaç, etrafımızda dostça bir ortam ve bu sayede de geniş bir ticaret alanı, yatırımı teşvik edecek bölgeler yaratabilmekti. Bunun için vizeler kaldırıldı, karşılıklı ziyaretler arttırıldı, önemli adımlar atıldı.
Ne yazık ki, bu süreç fazla uzun sürmedi. Acaba biz mi yanlış adımlar attık? Acaba fazla mı iyi niyetli davrandık? Saflık mı ettik? Beceriksizliğimiz mi oldu? Yoksa doğrusunu yaptık da sorun dışımızdakilerden mi kaynaklandı?
Herkesin bu sorulara yanıtı var, ancak ister istemez bugünlere geldik. "Sıfır sorun" ile yola çıktık, bugün "Yüz sorun" ile karşı karşıyayız...
Ağlamayı bırakalım, duruma bakalım.

Suriye kimyasal silah kullanamaz...

Esad'ın kimyasal silah tehdidinin ciddiye alınacak hiçbir yeri yok. Kocaman bir blöften başka bir şey değil. Böyle bir olasılıkta, iktidarını anında kaybedeceğini çok iyi biliyor olmalı...
Suriye bugün Orta Doğu'da en yakından izlenen ülke.
Yarın, öbür gün veya öbür yıl bu ülkedeki dengeler değişecek. Ancak sadece iç dengeler değil, bölge tümüyle sarsılacak.
Esad rejiminin düşmesi veya olayın kanlı bir iç savaşa dönüşmesi; Kürt sorununun boyutlarını genişletecek, İran' ın bölgedeki konumunu değiştirebilecek, Irak' taki Maliki rejiminin geleceğini, Lübnan' daki Hizbullah hareketini ve Filistin sorununu etkileyecek.
Hepsinden önemlisi, bu değişim Türkiye'de de hissedilecek.
Esad'ın yerine gelecek olan iktidarların Türkiye'ye bakışı, Ankara' nın işini zorlaştırabileceği gibi, yeniden düşman bir Suriye yaratılmasına da neden olabilir. Şu anda kimse bu ülkenin geleceğini net biçimde göremiyor. Suriye' nin nereye kayacağını hesaplanamıyor.
Ankara' ya dışarıdan bakanlar, Suriye muhalefetinin tamamen bizim tarafımızdan yönlendirildiğini sanıyorlar. Oysa muhalif güçlerden bizim de aleyhimize öyle sesler çıkıyor ki, insanı korkutuyor.
Ankara' nın başındaki en önemli kara bulut Şam'dır.

Irak'ın bölünme korkusu...
Türkiye'nin diğer bir kaygısı, Irak'ın bölünmesi.
Başbakan Maliki'nin izlediği politikalar, bu ülkenin Sunni-Şii-Kürt olmak üzere üç ayrı yönetime dönüşmesinin tüm sinyallerini veriyor. Ankara'nın tüm uyarılarına rağmen, Maliki tüm güç ve parayı Şiilerin elinde topluyor. Kürt ve Sunnilerle paylaşmıyor. Bu paylaşım olmadıkça da ülkenin bütünlüğünde çatırdamalar artıyor.
Bölünme olasılığı, hemen her açıdan Türkiye'yi etkileyecektir. En başta Sunni-Şii çatışmasını körükleyecek, Kürtlerin bağımsızlık ilan etmelerini körükleyecek, ekonomik yönden de büyük kayıplarla karşılanacak. Böylesine tehlikeli bir iç savaş, yeni bir göç dalgasını körükleyecek ve fatura yine bize çıkacak. Zaten giderek bozulan ilişkiler, sürtüşme noktasına kadar varabilecektir. Dikkat edilecek olursa, daha şimdiden ilişkiler gerilmekte ve karşılıklı sert suçlamaların sayısı artmakta.
Maliki'nin, özellikle Amerikan askerlerinin tamamen çekilmesiyle birlikte otoritesini daha da arttırması ve sonuçta Irak'ın karışması bekleniyor.
Irak, Suriye'ye benzemez. Bu ülkedeki deprem tüm bölgeyi etkiler.
Ankara'nın bölgedeki ikinci büyük sorunu Irak'tır.

Yazının devamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz

Mehmet Ali Birand - Posta