Bu sözler Tebriz’deki Azerbaycan Türklerinin sloganları!

İran mollaları tedirgin! İran, uzun zamandır geniş halk ayaklanmalarına ve protestolarına sahne oluyor. Görünen o ki olaylar kadın kıyafetinden, saçından, başından çıkıp rejim aleyhtarı noktaya doğru gidiyor.

Tebriz…

Güney Azerbaycan’ın en önemli öncü şehri. Günlerdir Tebriz’de Azerbaycan Türkleri protesto eylemleri düzenliyor. Tebriz duvarlarında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in resimleri asılı ve özellikle genç kuşağın söylemleri çok net ve açık! Öyle ki bu söylemler Azerbaycan Cumhuriyetinde de yankı buluyor.

Peki bu Güney-Kuzey Azerbaycan gerçeği nedir?

1828 yılında Türkmençay Antlaşmasıyla tarihi Azerbaycan toprakları ikiye bölündü ve bu taksimde Aras Nehri esas alındı. Aras Nehri'nin kuzeyinde kalan bugünkü Azerbaycan topraklarını zamanın Çarlık Rusya’sı, Aras’ın güneyinde kalan toprakları da İran aldı. Bu bölünme sadece bir toprak bölünmesi değil, Azerbaycan Türklerinin de bölünmesiydi dolayısıyla bu anlaşma her iki taraftaki halkın hafızasında çok kötü izler bıraktı.

Bu tarihî bölünme toprakları ayırsa da Azerbaycan Türklerini ayıramadı. Ağırlıklı olarak Türkçe’nin konuşulduğu bütün coğrafya, Güney Azerbaycan olarak hafızalara kazındı. Tebriz, Büyük Azerbaycan’ın ezelî ve ebedî payitahtı olarak tarihe meydan okuya okuya, büyüye büyüye Türklüğünü ve kültürünü koruyarak bugünlere geldi...

Şimdi bayrak Tebriz’den dalgalanıyor.

Nüfusu 40 milyonu bulan, nüfuzu sınırları aşan Güney Azerbaycan Türkleri, hak ve özgürlük istiyor!

Öte yandan İran’ın diğer bölgelerinde kılık kıyafeti uygun görülmediği için tutuklanan bir genç kızın, tutuklu bulunduğu yerde hayatını kaybetmesiyle başlayan gösterilerin ABD ve BATI tarafından desteklendiği gelen bilgiler arasında. ABD İran’da bir sistem değişikliği planlıyor.

1979 devriminde görevden el çektirilen Muhammed Rıza Şah Pehlevi’nin oğlu Rıza Pehlevi ABD’de yaşıyor. Azerbaycanlı kimi analistlere göre, ABD ve Batı, İran’da bir rejim değişikliği için sokak gösterilerini destekliyor. ABD, Molla rejimini devirip Rıza Pehlevi’yi göreve getirmeyi planlıyor.

Bu konuda yapılmış birtakım araştırmalar bulunuyor.

Hollanda’da bulunan GAMAAN araştırma birimi tarafından yapılan ve geçtiğimiz haziran ayında yayınlanan bir anket var. Araştırmaya göre İran halkının yüzde 88’i demokratik siyasi sistem talebinde bulunuyor. Ankete katılım gösterenlerden yüzde 41,5’i rejim değişikliğini, yüzde 21,2’si "İslam cumhuriyeti"nin yapısal anlamda dönüşümünü, yüzde 18,3’ü mevcut rejimden memnuniyetini, yüzde 8,3 de kademeli reformları savunuyor. Aynı rapora göre “güçlü lider” imajının yokluğu bu gösteri ve eylemleri artırıyor. Bu güçlü lider imajına uygun lider olarak ABD’de yaşayan Rıza Pehlevi gösteriliyor. Ankete katılanların yüzde 64’ü Rıza Pehlevi’yi lider olarak görmek istediğini söyleyip, destekliyor.

Bir yandan geniş halk kitlelerinin sistemden rahatsızlığı var öte yandan ciddi uyanışa geçen bir halkın bölünmüş bir yürek gibi diğer yarısına kavuşma isteği!  İran, özellikle Güney Azerbaycan şehirlerinde Maraga, Merend, Hoy, Erdebil, Urmiye, Salmas, Zencan ve Tebriz’deki gösterilerden hayli ürkmüş ve tedirgin olmuş durumda. Öyle ki Azerbaycan’a gözdağı vermek için sınırda tatbikat yapıyor! Azerbaycan rest çekiyor!

Hasılı mollaların gözüne uyku girmiyor. İran, komşularının iç işlerine karışmaktan evinin içini ihmal etmenin bedelini fena hâlde ödeyecek gibi. Bu nedenle acımasız, hırçın ve öfkeli!

Kısacası, Tebriz’den yükselen o manidar slogan, aslında her şeyi özetliyor:

Dalgalan! Alovlan! Sönmə Təbrizim!

TÜRKİYE GAZETESİ