Toplumsal barış ve geçmişteki yaraların kapanması adına çok isabetli ve takdire şayan bir hamle. Büyük dönüşümler bu tür sembolik adımlarla başlar. İnşallah CHP, bu adımın devamını getirir. Böylece kendisini 27 Mayıs darbesinin mağduru olmaktan kurtarır. Evet, CHP, 27 Mayıs'ın gerçek mağdurlarından biri. Çünkü sırf bu yüzden 51 yıl boyunca iktidar yüzü göremedi. 27 Mayıs darbesini yapanlar, bir başbakanı ve iki bakanı katletti. Demokrat Parti'ye oy verenlere zulmetti. Zulme uğrayanların çocukları bugün ülkeyi yönetiyorlar. Darbe, hiç silinmeyen asıl kalıcı etkisini CHP'de gösterdi. Bu partiyi kurumsal kimliği ile siyasî olarak murdar etti. CHP, 27 Mayıs'ta oynadığı rol yüzünden lanetlendi. Bütün ikbal kapıları kilitlendi. CHP, ancak askerin yanında varlık gösterebilen bir koltuk değneği olarak hüküm sürebildi.

27 Mayıs Darbesi bir cuntanın eseridir. CHP bu darbenin azmettiricisidir. Darbe öncesi havayı kirleten, sokak kabadayısından farksız cahil darbecileri dolmuşa bindiren odur. 1959'da CHP'nin XIV. kurultayında İnönü, o meşhur sözü gerçekten etmiştir: "Bu yolda devam ederseniz ben de sizi kurtaramam. Şartlar tamam olduğunda milletler için ihtilal meşru bir haktır." Bu sözlerin kaç askeri darbeye ikna ettiğini ve cesaret verdiğini düşünmek bile, CHP'nin 27 Mayıs darbesi üzerindeki vebalini göstermeye kâfi. Daha ötesi aynı kongrede kabul edilen "İlk Hedefler Beyannamesi"nde yer alan esaslar darbeden sonra kurulan anayasal düzenin temel iskeletini oluşturmuştur. 27 Mayıs'tan sonra kurulan düzen CHP'nin sıraladığı bu esaslar üzerine inşa edilmiştir. Türkiye, sahibi CHP olan bir anayasal düzenin içinde tam elli yılını geçirmiştir.

İnönü isteseydi Menderes ve arkadaşlarının idamını engelleyebilirdi. Asılmaları onun eseri değildir; ama engellemek adına çaba göstermediği için vebal altındadır. CHP'liler darbeyi fırsat olarak görmüş ve kullanmışlardır. Bugün bile CHP'lilere sorsanız 27 Mayıs darbesini "iyi darbe" olarak ayrı bir yere yerleştirenlere rastlarsınız. Sandıktan çıkan hükümeti ve yasama organını iş yapamaz hale getiren, askerî-sivil bürokrasiyi devletin gerçek sahibi yapan 61 Anayasası'nın kurduğu düzen de, yine CHP'lilerin zihin haritalarında ideale yakın bir durumu ifade etmektedir.

Yazının devamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz

Mümtaz'er Türköne - Zaman