Renklerle karakter analizi

  • GİRİŞ18.06.2022 10:22
  • GÜNCELLEME22.06.2022 09:30

İnsanın kendini¸ eşyayı ve kavramları tanımlamak ve belirgin hâle getirmek için kullandığı unsurlardan biri de renk sembolizmidir.

Zira bir nesneyi veya en geniş anlamda bir fikri diğerinden ayırt etmek için kullanılan en kolay yol renktir.

Zamanla renklerin sadece zâhirî bir tanımlamayla sınırlı olmadığı¸ insanların iç dünyası ve psikolojileriyle de yakinen ilişkili olduğu anlaşılmıştır.

*******

Kur'ân-ı Kerîm renk kelimesinin karşılığı olarak "sıbğa" kavramını kullanmaktadır. 

"Allah'ın boyası! O'nun boyasından daha güzel boyası olan kim?" (Bakara Suresi¸ Ayet: 168) 

Bu âyet-i kerîme ile hakîkî renk vericinin yalnızca Allah olduğu ifade edilmektedir.

"Sıbğatullah" kavramı; din¸ akıl¸ iman¸ İslâm ve fıtrat rengini ve insan yaratılışına hâkim olduğu özelliği; ezelde insanın ruhuna konan inanç¸ fıtrat ve tevhîdi ifade etmektedir.

********

Renklerle karakter analizleri yapılmakta¸ her kişiye özgü bir rengin olduğu belirtilmektedir.

Kırmızı, sevgi¸ irâde ve atak kişilik; turuncu¸ duygusallık¸ yapıcı ve neşeci arayış; sarı¸ entelektüel güç¸ yöneticilik¸ hırs; yeşil ise denge¸ huzur¸ güven ve istikrar gibi anlamlara gelmektedir.

Tasavvufta renklerin genelde birtakım hâlleri¸ makamları ve seyr ü sülûk esnâsındaki merhaleleri simgelediği düşünülmektedir.

Seyr ü sülûk sürecinde insanın önünde üç perde vardır: Vücut¸ nefis ve şeytan!

Bu üç perdeden kurtulurken yaşananları renk sembolizmine başvurarak anlatmaktadır.

Derler ki nefs-i emmârenin nuru mavidir.

Nefs-i levvâmenin nuru sarıdır.

Nefs-i mülhimenin nuru kırmızıdır.

Nefs-i mutmainnenin nuru beyaz..

Nefs-i râziyyenin nuru yeşil..

Nefs-i marziyyenin de sıyah nuru vardır.

Nefs-i kâmiledeki nur ise renksizdir.

TEVHİDİN RENGİ: BEYAZ

Derler ki beyaz¸ İslâm¸ iman ve tevhîdi sembolize etmektedir. O¸ insan vücudunun ilk anda zifiri karanlık olduğunu¸ daha sonra kırmızılaştığını ve ıslâh edildiğinde de saflaşıp beyaz hale geldiğini ileri sürmektedir. Beyaz genelde saflığı¸ temizliği çağrıştırmakta ve huzurlu bir ruh halini göstermektedir. Bundan dolayı beyaz nefs-i mutmainnenin rengidir.

Nakşibendiyye'de ise sır latîfesinin rengi beyazdır.

Şeyh Gâlib'e göre ise beyaz¸ Allah'ın yaratma irâdesinin sembolüdür.

İsmail Hakkı Bursevî'ye göre ise beyaz renk, cemâl sıfatının rengidir ve bunda gündüze işaret vardır.

KÜFÜR¸ ŞİRK VE ŞÜPHE: SİYAH

Yine derler ki siyah; küfür¸ şirk ve şüphenin ifadesidir.

İsmail Hakkı Bursevî¸ siyah rengi Celâl sıfatının rengi olarak değerlendirmektedir.

BOLLUK VE BEREKET: YEŞİL

Yeşil rengin kullanımı eski zamanlardan beri çok yaygındır. O¸ gönlü ve gözü dinlendiren bir renktir.

Günümüz psikolojisinde yeşil¸ denge¸ huzur¸ güven ve istikrârı temsil etmektedir. Kur'ân-ı Kerîm'de de bu renk bolluk ve bereket anlamında ve cennet tasvirlerinde kullanılmaktadır.

İstihâre yaparken beyaz ve yeşil görmek¸ hayra; siyah ve kırmızı görmek de şerre yorulur.

Hızır'ın kelime mânâsının yeşil olduğunu ve dünya siyâsetinde yeşilin İslâm'ın rengi kabul edildiğini biliyoruz.

İsmail Hakkı Bursevî'ye göre yeşil¸ kemâl rengidir. Bu nedenle Hz. Peygamber (s.a.v.) yeşil cübbe giyerlerdi.

Bitkinin yeşil oluşu¸ onun canlılığını gösterdiği gibi¸ yeşil renk de kalp hayatını¸ yani kalbin canlı ve çalışır olduğunu simgelemektedir.

Yeşil, sonuncu renktir. Bu renkten şimşek çakması gibi parıltılar ve aydınlıklar doğar.

Yorumlar2

  • Nedim Sarı 2 yıl önce Şikayet Et
    Hocam kalemine ve yüreğine sağlık
    Cevapla Toplam 2 beğeni
  • Vefa 2 yıl önce Şikayet Et
    Güzel ve yerinde bir yazı. Allah razı olsun
    Cevapla Toplam 5 beğeni
Haber7 Mobil Sayfa Banner'ı Kapat