"Gökyüzünde Görünmez kablolar"

Türk Hava Yolları (THY), dünyanın en çok ülkesine uçan havayolu olarak yalnızca yolcu taşıyan bir şirket değil, aynı zamanda Türkiye’nin gökyüzündeki marka elçisi. 

Pandemi sonrası gösterdiği hızlı toparlanma, her yıl aldığı uluslararası ödüller ve yolcu deneyimini sürekli geliştiren vizyonu ile ülkemizin gurur kaynağı.

Bu vizyona yeni eklenen en güçlü adımlardan biri ise Türksat ile yapılan stratejik iş birliği oldu. Artık gökyüzünde telefonunuz, tabletiniz ve akıllı saatiniz, sanki görünmez kablolarla dünyaya bağlı kalmaya devam edecek. 

Yolcular, e-postalarını yanıtlayacak, haberleşme platformları ile mesajlar interaktif iletişim kesilmeden uydu üzerinden internet’e bağlı kalmak artık mümkün. Bu konfor yolcular için sadece bir hizmet değil, gökyüzünde dünyaya açılan bir pencere haline geldi.

• THY’nin Yıllık Yolcu Sayısı: 2024 itibarıyla 80 milyona yakın yolcu

• THY’nin Uçtuğu Ülke Sayısı: 120’den fazla ülke – dünyada en fazla ülkeye uçan havayolu

Türksat’ın Gücü ve Küresel Kapsama

Türksat Genel Müdür Yardımcısı Dr.Selman Demirel’in Türksat’ın Gölbaşı tesislerinde TUYAD derneği için yaptığı sunumda ilginç ve iddialı Türksat projelerini ve halihazırdaki Türksat uyduları hakkında verdiği bilgiler. Türksat’ın uluslararası büyük uydu işletmecileri ve uydu kapasite sağlayıcıları  arasında Türksat’ı anlatması ve onlarla kıyasıya rekabet ettiklerini duymak gerçekten gurur verici oldu.

1994 yılındaki ilk başarısız 1 A uydusundan sonra günümüzde 36.000 Km uzakta            6 adet ve 3 lokasyonda uydu işletmek gerçekten kolay değil. 

Türkiye’nin değil, bölgesinin de en güçlü uydu operatörlerinden biri. Yörüngedeki toplam 6 uydusu ile, Avrupa’dan Afrika’ya, Orta Doğu’dan Asya içlerine kadar geniş bir kapsama alanında hizmet veriyor. Türksat 6A’nın hizmete girmesiyle birlikte kapsama alanındaki insan sayısı 3,5 milyardan 5 milyara yükseldi.

Bu uydular, gökyüzündeki sessiz bekçiler gibi… Görünmüyorlar ama televizyon yayıncılığından internete, savunma iletişiminden geniş bant hizmetlerine kadar hayatın birçok alanına dokunuyorlar.

Stratejik Önem 

Uydu sistemleri sadece iletişim değil; istihbarat, izleme, askeri sevk ve idare, otonom sistemlerin kontrolü, güvenlik, savunma ve ticaret alanlarında da kritik rol oynamaktadır.
30 yıl önce sadece medya yayıncılığı için kullanılan uydular, bugün yüksek hızlı veri iletimi, askeri komuta, jeopolitik güç projeksiyonu, otonom savaş makinaları gibi çok yönlü alanlarda kullanılmaktadır. 

Günümüzde bireylerin internet erişimi ve talepleri her geçen gün katlanarak artmaktadır. Karasal fiber hatlar ve GSM şebekeleri ile erişim ve iletimin zorlukları ve maliyetleri nedeniyle internet erişimleri klasik yöntemlerden hızla uydu LEO uydularına evrilmeye başlamıştır. 

Bu alanda başat ve rakipsiz olarak çalışan Starlink 6.500 adet LEO uydusunu 40.000 adete çıkarmayı planlamıştır. Bu durum pazarın ne kadar karlı ve önemli olduğunu göstermektedir

Bu iletişim, diğerlerine göre hizmet sunumunun maliyetinin azalması, uydu fırlatma teknolojilerinin kolaylaşması (tekrar modül kullanımı) ve ucuzlamasıyla hızla tercih edilmeye başlamıştır. Yakın gelecekte uydulardan direkt cep telefonlarına internet hizmetlerinin ekonomik olarak dünyanın her coğrafyasına kesintisiz ulaştırılacağını göreceğiz.  

Savunma Sanayi ve Türksat’ın Stratejik Rolü

Türksat yalnızca ticari bir uydu operatörü değil; aynı zamanda Türkiye’nin güvenliği için de kritik bir kurum.

• X-band kapasitesi ile askeri haberleşmeye güvenlik sağlıyor.

• PeycON mobil uydu antenleri ile kara, deniz ve hava platformlarında kesintisiz iletişim sunuyor.

• Türksat 6A sayesinde, tamamen yerli mühendislik ürünü bir uydu ile Türkiye, artık “haberleşme uydusunu kendi üreten 11 ülkeden biri” oldu. Bu, savunma sanayi açısından bağımsızlık ve teknoloji üstünlüğü anlamına geliyor.

İstatistik Köşesi

• Türksat’ın İşlettiği Haberleşme Uyduları: 3A, 4A, 4B, 5A, 5B, 6A

• Yörünge Konumları: 31° Doğu, 42° Doğu, 50° Doğu

• Kapsama Alanı: Avrupa, Orta Doğu, Afrika, Orta Asya, Güneydoğu Asya (Hindistan, Endonezya, Malezya dâhil)

• Ulaşılan İnsan Sayısı: Yaklaşık 5 milyar

• Savunma Kapasitesi: Ku / Ka / X bant, askeri iletişim ve uydu destekli İHA operasyonları

Geleceğe Bakış:

• LEO (alçak yörünge) uydu projeleri: Starlink gibi sistemler küresel rekabeti değiştirdi. Türksat da benzeri girişimlerle hızlı ve düşük gecikmeli internet hizmeti sağlayabilir.

• Yerli GPS / Konumlandırma sistemi: Türksat’ın katkısıyla Türkiye’nin kendi küresel konumlama ve navigasyon altyapısı geliştirmesi, hem sivil hem savunma için kritik.

• Maritime (denizcilik) iletişim projeleri: Intelsat benzeri çözümlerle gemilerde internet ve haberleşme sağlamak, Türksat’ın kapsama alanı sayesinde çok güçlü bir açılım olur.

• Havacılık ve savunma entegrasyonu: İHA’lardan yolcu uçaklarına kadar geniş bir yelpazede uydu destekli çözümler.

Sonuç

Türk Hava Yolları’nın yolcu deneyimini gökyüzünde internet ile zenginleştirmesi ve Türksat’ın Avrupa’nın önde gelen uydu operatörleri arasındaki güçlü pozisyonu, Türkiye’nin küresel marka yolculuğunun en somut göstergelerinden biri. 

Bu işbirliği, yalnızca bir hizmet değil; gökyüzünde Türkiye’nin teknoloji gücünün bayrağını dalgalandıran yeni bir çağın başlangıcı.

Kaynakça:
• Türk Hava Yolları 2024 Faaliyet Raporu
• Türksat Resmî İnternet Sitesi – www.turksat.com.tr
• Starlink Resmî İnternet Sitesi – www.starlink.com
• TUYAD – Türksat Sunumu, 2025
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Uydu ve Uzay Çalışmaları Raporları

Muzaffer Şafak / Haber7