Kanser tedavisinde dünya yeni bir döneme doğru koşuyor. LED tabanlı fotodinamik tedaviler, Near-infrared (NIR) photothermal therapy (PTT) nano-taşıyıcı sistemler, gen düzenleme teknolojileri, immün terapinin alt kırılımları, tümör ve mikro çevre mühendisliği… ABD ve Avrupa’da üniversiteler ile özel sektör bu alanda birbiri ardına mucize seviyesinde gelişmeleri açıklıyor.

Kanser tedavisi, son yarım yüzyıldır hastalar için ciddi bedeller ödettiren yöntemlerle yürütüldü. Kemoterapi ve radyasyon, hedef tümörü yok etmeye çalışırken sağlıklı dokulara da zarar veriyor; saç dökülmesi, bağışıklık çökmesi, organ hasarı gibi yan etkiler neredeyse kaçınılmaz. 

Her yıl 10 milyon insan, tüm vücuda zarar verme riskini göze alarak bir tümörü yok etmeye çalışıyor.

Her yıl dünyada yüzbinlerce insanın hayatını kaybettiği çaresinin henüz tam olarak bulunamadığı kanser hastalığı üzerinde çok sayıda bilim adamı çalışmalar yapmakta ancak henüz  istenen başarının  sağlanamadığını görüyoruz.

Medikal onkologlar klasik tedaviler olan kemoterapiyi ve radyo terapiyi 50 yıldır uyguluyorlar . Fakat son bilimsel gelişmeler, bu tablonun değişebileceğine dair umut veriyor. Üstelik şaşırtıcı derecede basit bir yöntemle: LED ışığı ve kalay oksit nano pullar (SnOx nanoflakes).

2025 yılı sonunda Teksas’ta bir laboratuvarda  yapılan umut verici çalışmalar sonunda aşağıdaki sonuçları elde etmeye başladılar. Bu insanlık için sevindirici mucizevi bir Laboratuvar Başarısı: 30 Dakikada %92 Hücre Ölümü

ABD’de Teksas Üniversitesi’nden Jean Anne Incorvia ve ekibi, ACS Nano’da yayımladıkları çalışmada (2025), yakın kızılötesi LED ışığı ile SnOx nanoflakes’in
birleştirilmesiyle kanseri hücrelerinde laboratuvar ortamında %92’ye varan ölüm sağlandığını raporladı (Incorvia et al., 2025). NIR 
(photothermal performance under 810 nm light emitting diode (LED) irradiation. A 3 mg/mL SnOx dispersion increases in temperature by ∼19 °C after 30 min, and a 0.25 mg/mL)

Ancak henüz sevinmek için erken daha çok sayıda faz çalışması ve  nanometrik başka dalga boylarının da test edileceği anlaşılıyor . 

Üzüntü veren ise ,neden hep ABD’nin başarılı üniversiteleri olan Stanford,Yale ,Duke ve diğeri bu çalışmaları yapıyor neden  Hacettepe, Cerrahpaşa , Koç, üniversiteleri  veya diğerlerinden neden başarı hikâyeleri duyamıyoruz ? 
 
Bu yöntem:

Sadece kanser hücrelerini hedefliyor, yanındaki sağlıklı hücrelere zarar vermiyor
Lazer sistemleri veya pahalı cihazlar gerektirmiyor; LED yeterli
Sulu ortamda çalışıyor ve toksik çözücü gerektirmiyor

Nanoparçacıklar, minyatür güneş panelleri gibi davranarak ışığı yalnızca kanser hücresinde ısıya dönüştürüyor ve tümörü yok ediyor. Bu da hastanın yaşam kalitesini koruyarak tedavi imkânı sunuyor.

Potansiyel ve Limitler

Bu bulgular çok umut verici olsa da henüz in vitro aşamasında. Yani:
İnsan vücudunda aynı etkinin gösterilip gösterilmeyeceği bilinmiyor
Nanoparçacıkların bağışıklık sistemiyle etkileşimi ve toksisite verileri sınırlı

Derin dokulardaki tümörlerde etkisi henüz test edilmedi

Bu çalışmaların ardında sadece bilimsel merak değil, 1.4 trilyon dolarlık bir küresel pazar gerçeği yatıyor. Kanser tedavisi, bugün dünyanın en büyük sağlık ekonomisi alanı. Bu pastadan pay alan ülkeler yalnızca bilim üretmiyor; siyasi güç, ekonomik bağımsızlık ve küresel nüfuz da elde ediyor.

Peki Türkiye?

Ne yazık ki bu yarışın tribününde oturuyoruz.

Tıbbi Onkolojide Entelejiyans Sorunu: Potansiyel Var, Atılım Yok

Türkiye’nin tıbbi onkoloji alanında iyi yetişmiş hekimleri var. Klinik entelejiyans dediğimiz, yani yılların deneyimiyle oluşan sezgi ve uygulama becerisi güçlü. Fakat bu güç yalnızca tedavi rutini içinde kullanılıyor.

Bilim üretme enerjisi,

deneysel tedavi geliştirme cesareti,

yeni teknolojiye yatırım kültürü

ise yeterince teşvik edilmiyor.

ABD ve Avrupa laboratuvarda yeni ilaçlar denerken, biz aynı ilaçların Türkiye’de geri ödeme sürecini tartışıyoruz.

Akademik Entelejiyans Neden Üretken Değil?

Türkiye’de üniversitelerin büyük bölümü artık gerçek anlamda “araştırma üniversitesi” gibi davranmıyor.

⦁ Laboratuvar altyapısı yetersiz,
⦁ Proje fonları sınırlı,
⦁ Akademisyen performansı yayın yerine bürokrasiyle ölçülüyor,
⦁ Genç araştırmacı sisteme tutunamıyor.

En önemlisi:

Devlet üniversiteleri AR-GE yapmak zorunda hissetmiyor.

Hiçbir yaptırım yok, hiçbir teşvik sürdürülebilir değil.

Böyle bir ortamda onkolojide çığır açacak tedavi çıkması zaten beklenemez.

“Bu noktada mesele sadece LED ışığı veya nanoteknoloji değil; Türkiye'nin neden bu tür atılımları yapamadığını anlamak için akademik entelejiyans sorununu tartışmak faydalı olacaktır.

Kanser Tedavisinde Paradigma Değişimi

Yarı yüzyıl boyunca “zarar vererek iyileştirme” anlayışı hâkimken, artık hedef hastayı koruyarak tedavi. Bu yöntemin başarılı olması halinde:
Ucuz, erişilebilir ve hızlı tedaviler mümkün
Uzak bölgelerde, küçük kliniklerde uygulanabilir
Hastalar “yaşam kalitesi mi, kanseri yok etmek mi?” ikilemi 
Özellikle cilt, meme ve akciğer tümörlerinde büyük potansiyel
Laboratuvar sonuçları göstermiştir ki LED + nanoteknoloji kombinasyonu, gelecekte kemoterapi ve radyasyonun yan etkilerini azaltabilecek bir tamamlayıcı veya alternatif tedavi olma ihtimali taşıyor.

İstatistiklerle Özet

LED + SnOx: %92 hücre ölümü – sağlıklı hücrede 0 zarar
Kemoterapi: Etkinlik değişken – sağlıklı hücreye yüksek zarar
Radyasyon: Etkinlik değişken – orta-yüksek zarar Yöntem Hücre Ölümü Sağlıklı  

Dünya 1.4 Trilyon Dolar İçin Yarışıyor, Biz Neden Değil?

Vladimir Putin birkaç gün önce Rus bilim insanlarının yeni kanser ilacı geliştirdiğini duyurdu.

Gerçekten buldular mı? Tartışılır.

Ama bir gerçek var:

Rusya bile bu dev pazarı önemsiyor ve “ben oyunun içindeyim” mesajı veriyor.

Biz ise bu oyunun çok dışında duruyoruz.

Neden bu kadar büyük bir ekonomik fırsata ilgisiz kalıyoruz ?

⦁ Üniversiteler AR-GE baskısı hissetmiyor.
⦁ Özel sektör biyoteknolojiye yatırım yapmıyor.
⦁ Klinik araştırma ekosistemi hâlâ sınırlı ve yavaş.
⦁ Akademisyenler idari yük altında .

Kısacası Türkiye, tıbbi ve akademik entelejiyans yüksek teknolojiye dönüştürecek bir sistem kuramadı.

Asıl Soru Şu: Neden Bizim İlgimizi Çekmedi?

Niçin Türkiye’nin hiçbir büyük üniversitesi kansere yönelik kendi tedavisini geliştiremedi?

Niçin devlet AR-GE’yi zorunlu tutacak bir politika üretmedi?

Niçin bu alanda fonlar, teknoparklar, laboratuvarlar stratejik önceliğe alınmadı?

Cevap sert ama gerçek:

Çünkü  yıllarca bilim üretmeyi değil, tüketmeyi normal saydık.

Bu nedenle bugün kendi kanser ilacını, kendi tedavi platformunu, kendi moleküler teknolojisini üretemeyen bir Türkiye ile karşı karşıyayız.

Ne Yapılmalı? (Gerçekçi Öneriler)

⦁ Onkoloji AR-GE’si stratejik sektör ilan edilmeli. Biyoteknoloji, savunma sanayi kadar kritik kabul edilmeli.

⦁ Üniversitelere AR-GE zorunluluğu getirilmeli. Laboratuvarı olmayan fakülte onkoloji eğitimi verememeli.

⦁ Ulusal Kanser Araştırma Fonu kurulmalı. Her yıl düzenli ve kesintisiz bütçe ayrılmalı.

⦁ Klinik araştırma süreçleri hızlandırılmalı. Türkiye ilaç araştırmaları için cazip ülke hâline gelmeli.

⦁ Genç araştırmacılar için geri dönüş programı oluşturulmalı. Beyin göçü tersine çevrilmeli.

Son Söz

Dünya kanserle savaşta dev adımlar atarken, Türkiye hâlâ tribünde oturamaz.
Bizim de bilimsel bir iddiamız olmalı.

Bu ülkenin hekimleri, akademisyenleri ve gençleri seyirci değil, üretici olmayı hak ediyor


Kaynakça :

Incorvia, J. A., et al. SnOx Nanoflakes as Enhanced Near-Infrared Photothermal Therapy Agents. ACS Nano, 2025. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40955877/

ScienceDaily. “Scientists create LED light that kills cancer cells without harming healthy ones.” 2025. https://www.sciencedaily.com/releases/2025/10/251020092831.htm
UT Austin News. “LED Light Blasts Cancer Cells and Spares Healthy Ones.” 2025. https://news.utexas.edu/2025/10/09/led-light-blasts-cancer-cells-and-spares-healthy-ones/

Technology Networks. “LED Light and Tiny Tin Flakes Kill Cancer Cells While Shielding Healthy Ones.” 2025. https://www.technologynetworks.com/cancer-research/news/led-light-and-tiny-tin-flakes-neutralize-cancer-cells-while-shielding-healthy-ones-406012

SciTechDaily. “New Light-Based Therapy Kills 92% of Skin Cancer Cells Without Harming Healthy Tissue.” 2025. https://scitechdaily.com/new-light-based-therapy-kills-92-of-skin-cancer-cells-without-harming-healthy-tissue/

Zhang, Y., et al. Photothermal Therapy Using Nanoparticles: Mechanisms, Applications, and Limitations. Chem. Rev., 2022.
Chen, Q., et al. Nanomaterials for Cancer Photothermal Therapy. Adv. Mater., 2021.
Li, X., et al. Near-Infrared Photothermal Nanomaterials for Cancer Therapy. Mater. Today Bio., 2023.

UT Austin News. “LED Light Blasts Cancer Cells and Spares Healthy Ones.” 2025. https://news.utexas.edu/2025/10/09/led-light-blasts-cancer-cells-and-spares-healthy-ones/

Technology Networks. “LED Light and Tiny Tin Flakes Kill Cancer Cells While Shielding Healthy Ones.” 2025. https://www.technologynetworks.com/cancer-research/news/led-light-and-tiny-tin-flakes-neutralize-cancer-cells-while-shielding-healthy-ones-406012

SciTechDaily. “New Light-Based Therapy Kills 92% of Skin Cancer Cells Without Harming Healthy Tissue.” 2025. https://scitechdaily.com/new-light-based-therapy-kills-92-of-skin-cancer-cells-without-harming-healthy-tissue/

Zhang, Y., et al. Photothermal Therapy Using Nanoparticles: Mechanisms, Applications, and Limitations. Chem. Rev., 2022.Chen, Q., et al. Nanomaterials for Cancer Photothermal Therapy. Adv. Mater., 2021.
Li, X., et al. Near-Infrared Photothermal Nanomaterials for Cancer Therapy. Mater. Today Bio., 2023.

Muzaffer Şafak / Haber7