Gazze’de ateşkesin ilk kademesi yürürlüğe girdi. Yapılan bu ateşkeste en belirleyici olanın Trump yönetiminin tutumu olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla Trump yönetimi savaşın bitirilmesi konusundaki iradesini sürdürdüğü takdirde, ateşkesin bundan sonraki kademeleri de büyük ihtimalle uygulanacaktır.

İsrail’in Gazze’de yarattığı onca yıkıma ve katlettiği binlerce Filistinli’ye rağmen, Gazze’de mutlak bir zafer elde ettiğini iddia etmek mümkün değildir.

Zira öyle olsaydı, İsrail bugün Hamas’la müzakere edip, İsrailli esirlerin serbest bırakılması karşılığında binlerce Filistinli mahkûmu serbest bırakmak zorunda kalmazdı.

Ayrıca yapılan ateşkes anlaşmasının, İsrail’in Gazze’den kademeli olarak çekilmesini öngördüğüne de dikkat etmek gerekir.

Ağır Sansür ve Gizlenen Kayıplar

İsrail’in yaşadığı diplomatik ve siyasi kayıpların ötesinde, bu savaştan nasıl bir yara aldığını anlayabilmek için 7 Ekim sonrası uğradığı askerî kayıpları tek tek analiz etmek gerekiyor.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, İsrail’in 7 Ekim sonrası uğradığı kayıplarla ilgili ülkede çok ciddi bir sansür uygulanmaktadır.

Savaş koşullarında her ülkenin uyguladığı bu sansür rejimine göre, İsrailli yetkililerin onayı olmadan İsrail medyasının savaş kayıplarıyla ilgili haber yapması mümkün değildir. Yani yayınlanan rakamlar, İsrail hükümetinin izin verdiği kadarını yansıtmaktadır.

Dolayısıyla İsrail’in gerçek kayıplarını ancak ve ancak yıllar sonra, İsrail içerisinde yapılacak araştırma komisyonları ve tarihçilerin çalışmalarıyla öğrenebileceğiz. Ancak şurası kesin: Ortada olan rakamlar, buzdağının yalnızca görünen kısmıdır.

Askerî ve Sivil Kayıplar

İsrail’in açıkladığı resmî rakamlara göre, Ekim’den sonra yürütülen savaşlarda yaklaşık 900 civarında askerini ve bir o kadar da sivili kaybetmiştir. Toplamda yaklaşık 2.000 civarında sivil ve asker kaybı basına yansımış durumdadır. İsrail basınına yansıyan bilgilere göre yaralı asker sayısı ise 18.500 civarındadır.

Gazze’de iki yıldan beri devam eden kara savaşı, İsrail ordusunun Lübnan’a yönelik düzenlediği kara harekâtı, İsrail ile İran arasında yaşanan 12 günlük savaş ve Yemen’den İsrail’e yapılan saldırılar göz önünde bulundurulduğunda, İsrail’in açıkladığı bu rakamların gerçekleri yansıtmaktan çok uzak olduğu anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla İsrail’in hem asker hem de sivil kayıpları bu açıklanan rakamların çok çok üstündedir.

İsrail’in bütün bu kayıplarına yaralı asker ve sivilleri de eklediğinizde, İsrail’in ölü veya yaralı on binlerce sivil ve asker kaybı yaşadığını rasyonel bir şekilde iddia edebiliriz.

Ekipman ve Materyal Kayıpları

Bütün bu kayıpların ötesinde, İsrail’in yürüttüğü bu savaşlar sırasında ciddi bir ekipman ve materyal kaybına da uğradığını görmemiz gerekir. 7 Ekim günü Kassam Tugaylarının düzenlediği operasyonda Gazze’yi çevreleyen birçok askerî üssün saatlerce Kassam Tugaylarının kontrolüne geçmiş olması bile, İsrail’in bu alanda ne kadar büyük kayıplar yaşadığını ortaya koymaktadır.

Zira Kassam Tugayları tarafından yayınlanan 7 Ekim operasyonu görüntülerinde, ele geçirilen üslerde yüzlerce zırhlı araç, Merkava tankı, zırhlı piyade taşıyıcıları, askerî cipler ve kamyonlar göze çarpmaktadır. Kassam Tugaylarının geri çekilmeden önce bütün bu ekipmanları imha ettiği açıktır.

Bunun da ötesinde, İsrail’in Gazze ve Lübnan’da yürüttüğü kara savaşı sırasında yüzlerce zırhlı aracının imha edildiği ve kullanılmaz hâle geldiği de yayınlanan görüntülerden anlaşılmaktadır.

Psikolojik ve Sosyal Etkiler

Bütün bunların ötesinde, savaşın İsrail askerleri ve toplumu üzerinde yarattığı çok ciddi bir psikolojik etkiden de söz etmek gerekir. İsrail basınına göre 10.000 civarında asker, savaş kaynaklı psikolojik sorunlardan dolayı tedavi görmektedir. Gazze’de yaşadıklarından dolayı yaklaşık 50 İsrailli askerin travma sonrası stres bozukluğuna bağlı olarak intihar ettiği ve binlercesinin de ağır psikolojik sorunlar yaşadığı zaman zaman İsrail basınına yansımaktadır. Dolayısıyla İsrail’in önümüzdeki on yıllarda rehabilite etmesi gereken, ülke ekonomisi ve sağlık sistemi üzerinde ciddi bir yük oluşturacak olan on binlerce psikolojik ve fiziki darbe almış askerini tedavi etmek zorunda olduğunu da ifade etmemiz gerekir.

Bütün bu rakamlara bakınca, savaşın ekonomik ve siyasi maliyeti göz önünde bulundurulmadan dahi, İsrail’in neden mutlak bir askerî zafer kazanamadığını; Kassam Tugaylarını tamamen ortadan kaldırmak, Filistinlileri Gazze’den sürmek, Batı Şeria’yı ilhak etmek ve İsrailli esirleri kurtarmak amacıyla başlattığını iddia ettiği bu operasyonun sonunda bir ateşkes anlaşmasını kabul etmek ve elindeki binlerce Filistinli mahkûmu serbest bırakmak zorunda kaldığını daha iyi anlıyoruz.

Prof. Dr. Enes Bayraklı / Haber7