Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi ile AIR Center tarafından ortaklaşa düzenlenen Türkiye–Azerbaycan Düşünce Kuruluşları Birinci Forumu geçtiğimiz hafta Şuşa’da gerçekleştirildi. Türkiye Araştırmaları Vakfı’nı temsilen katıldığım forumda, her iki ülkeyi ilgilendiren bölgesel ve küresel meydan okumalar analiz edildi ve bu konularda yapılabilecek ortak çalışmalar değerlendirildi.

TÜRK DÜNYASINDA DERİNLEŞEN İŞBİRLİĞİ VE ENTEGRASYON

Tek millet, iki devlet şiarıyla hareket eden Türkiye ve Azerbaycan, Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından Türk dünyasında giderek derinleşen ve kurumsallaşan iş birliği ve entegrasyonun bugün motor gücünü oluşturmaktadır.

Bu noktada Türkiye ile Azerbaycan’ın oynadığı rolü, Almanya ile Fransa’nın Avrupa Birliği entegrasyonundaki itici gücüne benzetebiliriz. Elbette Türk dünyasının entegrasyon sürecinin kendine özgü jeopolitik, coğrafi, toplumsal ve siyasi koşulları bulunmaktadır. Dolayısıyla AB tecrübesinin birebir kopyalanmasından ziyade, oradan ilham alınarak Türk dünyasının kendi özgün entegrasyon modelini inşa edeceği açıktır.

Hazar Denizi’nden Ege Denizi’ne uzanan jeostratejik konumuyla Türkiye ve Azerbaycan, geniş Türk dünyasını açık denizlere bağlayan kritik bir noktadadır. Bu çerçevede Zengezur Koridoru’nun hayata geçirilmesi son derece önemlidir.

KARABAĞ’IN YENİDEN İNŞASI VE ZENGEZUR KORİDORU’NUN STRATEJİK ÖNEMİ

Forum sırasında, işgalden kurtarılan topraklarda Zengezur Koridoru’na bağlanacak otoyol ve demiryolu çalışmalarının büyük bir hızla devam ettiğini bizzat müşahede ettik. Bunun da ötesinde, Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinin tamamında başlattığı kapsamlı altyapı ve üstyapı hamlesiyle Şuşa, Hankendi, Laçın, Zengilan, Fuzuli ve Cebrayıl gibi şehirlerin işgalin getirdiği tahribattan arındırılarak yeniden yaşanabilir modern kentlere dönüştüğüne şahitlik ettik.

Küresel sistemde büyük kırılmaların yaşandığı, belirsizliklerin ve gerilimlerin arttığı bir döneme giriyoruz. Bu yeni dönemde Türkiye ve Azerbaycan’ın sergilediği yüksek düzeyli iş birliği ve ortak vizyon, Türk dünyasının bu süreci kayıpların ötesine geçerek büyük stratejik kazanımlarla kapatmasını sağlayacaktır.