Dijital risklerden gerçek hayat derslerine: Anne-Babalar için 15 öneri

  • GİRİŞ03.10.2025 08:48
  • GÜNCELLEME03.10.2025 08:48

1. Ekran sürelerini birlikte planlayın: Çocuğunuzla oturup günlük/haftalık ekran kullanım sınırlarını birlikte belirleyin. Böylece sınır koyma bir yasağa değil, ortak bir anlaşmaya dönüşür.

2. Ekran yerine alternatifler sunun: Açık hava oyunları, spor veya ailece masa oyunları gibi cazip etkinlikler düzenleyin. Çocuğunuzu, ekranı değil, sizin sunduğunuz eğlenceli seçenekleri tercih etme yönünde teşvik edin.

3. Yemek masasında ekran yasağı koyun: Aile içi sohbeti ve sağlıklı beslenmeyi destekleyecek şekilde ortak kurallar oluşturun. Yemeğin; beslenmenin yanı sıra birlikte vakit geçirmenin de yollarından biri olduğunun anlaşılmasını sağlayın.

4. Ödev ve ekran süresini ayırın: Çocuğunuzun ödevleri bittikten sonra ekran süresi vermek yerine, ekrandan bağımsız ödüller tasarlayın. Ekranı ödül yapmak, ödevi değersizleştirebilir.

5. Rol model olun: Kendi telefon/tablet kullanımınızı sınırlayarak çocuğunuza örnek olun. Hepimizin bildiği gibi çocuklar, sözden çok gördüklerini taklit eder; davranışlarımız onların aynasıdır.

6. Uyku öncesi ekranı kapatın: Uyumadan en az 1 saat önce tüm dijital cihazların kapalı olmasını sağlayın. Bu, çocuğun hem uyku kalitesini artırır hem de sabah daha dinç uyanmasına yardımcı olur.

7. Reklam ve satın alma tuzaklarını anlatın: Oyun içi satın almaların ve reklamlardaki ürünlerin manipülasyon teknikleri olduğunu açıklayın. Çocuğunuzun tüketici değil, hesabını bilen, bilinçli birey olma yolunda sağlam adımlar atması için Kayserilinin ticari dehasını ve önce hesap anlayışını içselleştirmesini sağlayın.

8. Güvenlik farkındalığı kazandırın: Şifre paylaşmama, kişisel bilgileri koruma gibi dijital güvenlik kurallarını erken yaşta öğretin. Küçük yaşta edinilen bu bilinç, ileride büyük risklerden korunmasını sağlayacaktır.

9. Her ne kadar zor olsa da sosyal medya yaş sınırına uymaya çalışın: 13 yaş altı çocukların sosyal medya hesaplarının olmamasının uzun vadede daha sağlıklı bir sosyal gelişim için gerekli olduğunu anlatın. Fazla sayıda sosyal medya hesabından ziyade tek bir hesabı bilinçli kullanmasını sağlamak ta bir alternatif olabilir.

10. Hiçbir niteliği olmayan, kolay para kazanmak için çocuklarınıza göz diken, şirketlerin ve reklam endüstrisinin kölesi olmuş fenomenlerden uzak durun, adeta bunlara savaş açın: Çocuğunuzun fenomenleri rol model almasını pasif izlemeyin, onların “sahneledikleri” hayat ile gerçeği ayırt etmesine yardımcı olun.

11. Duygu yönetimi için alternatifler geliştirin: Çocuğunuz üzgün olduğunda ekran yerine resim yapmak, yürüyüşe çıkmak gibi yollar önerin.

12. Ortak izleme yapın: Çocuğunuzun izlediği videoları veya çizgi filmleri (en azından bazılarını) onunla birlikte izleyip içerik üzerine sohbet edin. Bu, hem içerik filtrelemesi yapmanıza hem de iletişiminizi güçlendirmenize yardımcı olacaktır.

13. Haftalık “ekransız saatler” belirleyin: Ailece tamamen ekransız geçirilen saatler, hem alışkanlıkların dengelenmesini sağlar hem de iletişimi güçlendirir. Bu saatler zamanla dinginlik ritüeline dönüşebilir.

14. Fiziksel sağlığa dikkat edin: Ekran kullanırken oturuş, göz mesafesi, ışık düzeni gibi ergonomik konulara özen gösterin. Kesintisiz bir şekilde 20 dakikadan fazla ekrana bakmaması konusunda çocuğunuzu uyarın. Her 20 dakikaya 20’şer saniyelik molalar eklemesini sağlayın. Böylece ekran kaçınılmaz olsa bile, zararlarını minimuma indirmiş olursunuz.

15. Dijital zorbalıkla ilgili açık konuşun: Çocuğunuza hem mağdur hem de zorba olmaması gerektiğini örneklerle anlatın, yaşadıklarını paylaşması için güvenli ortam oluşturun.  Açık iletişim, çocuğun kendini yalnız hissetmesini engeller ve çözüm yolları bulmasını kolaylaştırır.

* Günlük hayatın koşturmacası içinde bu adımları uygulamak ilk bakışta yorucu görünebilir; ama çocuklarınızla daha kaliteli vakit geçirmenin, kaygılarınızı azaltmanın ve huzuru çoğaltmanın en pratik yolu bu küçük dokunuşlardır.

Prof. Dr. Hakan Aydın / Haber 7

Yorumlar5

  • Misafir 2 saat önce Şikayet Et
    Yazı güzel bir telkin ancak insan teknolojiye teslim olmuştur, teknoloji kendi ahlakını insan kanına karıştırmıştır.
    Cevapla
  • Akif 2 saat önce Şikayet Et
    Elinize sağlık çok güzel olmuş
    Cevapla
  • mustafa emre tiryaki 11 saat önce Şikayet Et
    Elinize sağlık
    Cevapla
  • AĞACAN 12 saat önce Şikayet Et
    Allah razı olsun Sayın Hocam. Çok önemli ve hayati bir konuyu kaleme almışsınız. Çünkü Gelecek Olan Gençlerimiz ve Çocuklarımızdır.
    Cevapla
  • Mahmut 13 saat önce Şikayet Et
    Çok faydalı bir yazı olmuş. Teşekkür ederim.
    Cevapla Toplam 4 beğeni
Haber7 Mobil Sayfa Banner'ı Kapat