Necef Forumu: Kimi hedef alıyor?

.

  • GİRİŞ03.02.2023 08:12
  • GÜNCELLEME03.02.2023 08:12

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Orta Doğu politikalarının odağında İsrail yer alıyor. Bu, bir sır değil! Washington’un güncel siyaseti, Orta Doğu’da Arap komşuları ile İsrail’i barıştırmak üzerine kurulu.

İsrail, askerî açıdan Orta Doğu’nun en güçlüleri arasında yer alıyor. Ancak benzer durum, diplomasi açısından söylenemez.  Özellikle bölgedeki jeopolitik dengeleri alt üst eden Arap Baharı, İsrail’i daha da yalnızlaştıran sonuçlar doğurmuştur.

Muhammed Mursi’nin demokratik usullerle Mısır’da iktidara gelmesi, en çok İsrail’i kaygılandırmıştı. Bu iktidar değişimiyle İsrail, Orta Doğu ve Arap dünyasındaki en büyük müttefiki konumundaki Mısır’ı yitirmişti. Mursi hükümeti açık bir şekilde Hamas’ı ve Filistinlileri destekliyordu.

Mısır hükümetinin pozisyonu siyasî ve askerî dengeler açısından bölgede çok önemli bir role sahipti. Daha açık bir ifadeyle, İsrail ve Filistin arasındaki ilişkilerin seyri büyük ölçüde Mısır’ın alacağı kararlara bağlıydı. Kahire yönetiminin sınır komşusu Filistin’e destek vermesi, hem İsrail’in hem de ABD’nin arzu etmediği bir durumdu.

İsrail ile ABD’nin Mısır’a ilişkin endişelerini 3 Temmuz 2013 tarihinde gelen General Abdülfettah Sisi darbesi dağıttı. Mısır, hızlı bir şekilde Mursi öncesi İsrail yanlısı politikalarına geri döndü. Arap Baharı süreci, ABD ve İsrail için önemli bir dersti. İsrail’in güvenliğinin Arap ülkeleriyle tesis edilecek dostane ilişkilerle mümkün olabileceği konusu artık netlik kazanmıştı.

Benzer ihtiyaç, Arap Baharı’nı tehdit olarak gören Arap devletleri için de geçerliydi. Hâl böyle olunca ABD’nin arabuluculuğunda İsrail ile Arap devletleri arasındaki ilişkiler normalleşme sürecine girdi. Bu, çok büyük bir kırılmanın işaretiydi. Artık Filistin meselesi, Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki ilişkileri belirleyen ana husumet kaynağı olma vasfını yitirmişti.

İbrahim Anlaşmaları, Orta Doğu Barış Planı ve Necef Forumu tüm bu kaygıların bir yansıması olarak diplomasi hayatına girdi. Bunlar içerisinde Necef Forumu oldukça dikkat çekici. Forum, ABD’nin öncülüğünde İsrail, Bahreyn, Mısır, Fas ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) hükümetlerinin katılımıyla Mart 2022’de oluşturuldu. Ocak ayı başında da adı geçen ülkelerden yaklaşık 150 temsilcinin iştirakiyle Abu Dabi’de ilk toplantısını gerçekleştirdi.

Forum’un öne çıkartılan amacı, Orta Doğu’da İsrail ile Arap devletleri arasındaki iş birliği alanlarını genişletmek ve daha fazla Arap ülkesini İbrahim Anlaşmalarına katılmaya teşvik etmektir. Yapılan açıklamalar dikkate alındığında, Forum üyelerinin teknoloji, kalkınma, dinî hoşgörü, güvenlik ve istihbarat temelinde iş birliğine dayalı yeni bir bölgesel mimarî inşa etme niyeti taşıdıkları anlaşılmakta. Kısacası Forum’un görünen yüzü, bölgesel iş birliği platformunu işaret ediyor. Ancak Forum’un nihai amacının İran’a karşı bölgesel bir cephe kurulması olduğu yönünde güçlü iddialar da söz konusu. Bakalım ilerleyen günlerde Necef Forumu nasıl bir şekil alacak, bölgeyi nasıl etkileyecek, belki de daha önemlisi, Filistin meselesinin çözümüne nasıl bir katkı sağlayacak?

DİRİLİŞ POSTASI

Yorumlar1

  • Sabrî-i Bursevî 1 yıl önce Şikayet Et
    İbrahim anlaşması başarılı! olursa devamında Adem anlaşması yapar bunlar. Tüm dünyaya tasma takarlar.
    Cevapla
Haber7 Mobil Sayfa Banner'ı Kapat