Vergi paketi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilerek yasalaşma sürecinde önemli bir aşamayı geçti. Vergi Paketinde yer alan bir düzenleme ile vakıf üniversitelerinde hazırlık ve birinci sınıf dışındaki ücretleri belirleme yetkisi Mütevelli Heyetinden alınarak YÖK’e verildi. Söz konusu hükme göre, "Hazırlık sınıfına ve veya birinci sınıfa yerleştirme yılı dışındaki öğrenim ücretleri, cari yıl haziran ayı yıllık üretici fiyat endeksi artışı ile cari yıl haziran ayı yıllık tüketici fiyat endeksi artışı ortalaması da dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunun tespit edeceği esaslara göre belirlenir."

07.10.2025 tarihli yazımızda vakıf üniversitelerine zam sınırı getirilmesi gerektiğini önermiştik. Önerimiz kısmen de olsa dikkate alınarak bu konuda yasal düzenleme yapılıyor.  

Ancak bu düzenlemenin yeterli olmadığını düşünüyorum. Zira zam sınırı sadece ara sınıf ücretleri için öngörülmüştür. Dolayısıyla birinci sınıf ve hazırlık sınıfında okuyan öğrenciler için üniversiteler YÖK’ün belirlediği zam sınırına uymak zorunda değildir. Kanaatimizce ara sınıflar için geçerli olan sınır birinci sınıf ve hazırlık sınıfı için de geçerli olmalıdır. Aksi halde vakıf üniversiteleri ara sınıfta yapamadıkları ücret artışlarını hazırlık ve birinci sınıfta yapacakları yüksek artışlar ile telafi edecektir. Örneğin birinci sınıfta %100 zam yapıldığında ara sınıflardaki zamlar 1. sınıfta belirlenen ücret üzerinden artacağından ara sınıflar için YÖK tarafından belirlenecek sınır etkili olmayacaktır.   

Önerdiğimiz düzenleme aşağıdaki şekildedir:

"Vakıf üniversitelerindeki öğrenim ücretleri, cari yıl haziran ayı yıllık üretici fiyat endeksi artışı ile cari yıl haziran ayı yıllık tüketici fiyat endeksi artışı ortalaması da dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunun tespit edeceği esaslara göre belirlenir."

Yapılacak bu düzenlemenin Anayasa’ya da uygun olacağını düşünüyorum. Zira bütün Vakıf Üniversiteleri kamu tüzel kişiliğine sahip olup devletin denetimi altındadır ve Yükseköğretim Kurulu’na bağlı hareket etmek zorundadır. Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği 4. maddesine göre, “Vakıf Yükseköğretim Kurumu: Kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile Vakıflar tarafından kurulmuş bulunan üniversite ile yüksek teknoloji enstitüsü ve bunların bünyesinde yer alan fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, meslek yüksekokulu konservatuarlar, araştırma uygulama merkezleri ile bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bağlı olmayan meslek yüksekokuludur.”   Bu hükme göre vakıf yükseköğretim kurumunun kar amacı gütmesi mümkün değildir. Kar amacı güderek enflasyon oranının üzerinde ücret alan vakıf üniversiteleri Anayasa’ya ve Yönetmeliğe aykırı hareket etmiş olmaktadır.

Aynı şekilde Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 53. Maddesinin de değiştirilmesi gerekir. Söz konusu düzenlemede de zam sınırı sadece ara sınıflar için öngörülmüş olup başlangıç sınıfları için geçerli değildir. Söz konusu hükme göre, “özel okulların ara sınıflarının eğitim ücreti bir önceki eğitim öğretim yılında ilan edilen eğitim ücretine bir önceki yılın 12 aylık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) toplamının yarısına 5 puan ekleyerek hesaplanan oranda artırabilirler”

Bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 53. maddesinde değişiklik yapılarak ara sınıflardaki tavan zam oranı kademe başlangıç sınıfları için de uygulanmalıdır.

Ayrıca anılan Yönetmelikte kıyafet ve etüt gibi hizmetlerdeki zam oranı bir önceki yılın enflasyon oranı kadar belirlenmişken, kırtasiye, yemek ve servis hizmetleri konusunda bir tavan sınır öngörülmemiştir. Bu nedenle kıyafet ve etüt için geçerli olan tavan zam oranı yemek, kırtasiye ve servis ücretleri için de uygulanmalıdır.

Prof. Dr. Rauf Karasu

Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ABD Başkanı