Sözün de bir muhatabı, dinleyeni olduğu takdirde, varlığını korur ve etkisini gösterir. Söze ilgisiz kalındığında, söz de havada kalır. Söze ilgisizlik, sözün ifade ettiği düşünceye/fikre, örneğin toplumun gündemini işgal eden bir sorunun tespit ve çözümüne yönelik bilgi ve öneriye ilgisizlik demektir. Ama buna rağmen, (hayırlı/faydalı olacağına inanılan) sözü söylemek gerekiyor. Ya da susmak.

Aslında, insan, aşırı derecede ilgili ve meraklı da olabiliyor. Gel gör ki bu merak, emeğe dayalı bir edinim/kazanım isteğinden çok, başkalarının hâl ve davranışlarına yönelik pasif bilgi edinme hevesi, bir bakıma dedikodu merakı şeklinde kendini gösteriyor.

Türkiye'de 17 Aralık (2013) müdahalesiyle başlayan süreçte de söze muhatap bulmak güçleşiyor. Oysa sıra dışı gelişmelerin kendilerine özgü yorumları söz konusu.Alışılmış askerî müdahale devrinden sonra şimdi de yargı ve emniyet müdahalesi mi gerçekleşiyordu acaba?  Örneğin Türkiye'de siyasete 27 Nisan askerî müdahalesinin bugünkü koşullardaki karşılığı, daha doğrusu eşdeğeri, 17 Aralık yargı müdahalesi mi?

İnsanlık sorunlarına duyarlı Türkiye ile ihtilâfa düşmek

Ne oldu bu müdahaleden sonra? Yolsuzluk söylemiyle bazı menfaat çevreleri istismar edilerek, bir yandan içeride kamuoyu tek bir gündeme hapsedildi, diğer yandan ekonomik göstergelerin ülke çıkarlarına aykırı bir gelişme göstermesi sonucunda Türkiye imajı yara aldı. Çevresindeki insanlık sorunlarına duyarlı bir Türkiye, kendi içerisinde kavgalı ve "yolsuzluk batağına saplanmış" bir resim verir oldu. En azından böyle bir algı oluştu dünya kamuoyunda. Amerikan basınında Türkiye eleştirileri sergilendi. Bu eleştiriler yapılırken Suriye'deki terörist rejimin işkenceyle masum insanları sistemli biçimde öldürmesi de eleştirilseydi, Türkiye'yi Suriye siyasetinde yalnızlaştıran küresel aktörlere de bir mesaj verilmiş olurdu. Hiç değilse Amerikan kamuoyu ve uluslararası toplum nezdinde Türkiye'nin Suriye'de devlet tarafından uygulanan azgın şiddet ve tahrip eylemlerine karşı kararlı bir tavır içerisinde olduğu belki anlaşılırdı. Ne ki,  sadece Türkiye idi eleştirilen. Ve eleştiri hiç beklenilmeyen bir yerden geliyordu.

Ne uğurda, ne için eleştiriliyordu Türkiye? Türkiye'nin Başbakanı da bazen sert ifadelerle savunma yapabiliyordu... İki televizyon kanalı ise her vesileyle Türkiye'de kötü yönetim ve yolsuzluk üzerine haberler veriyor... Nefisler kabarıyor.... Ülke geriliyor... Kimsenin gözü bir şey görmüyor. Söze mübâlağalı tepki de  zararlı oluyor.

Suriye'deki katliam kimin umurunda

Tam da bu günlerde o fotoğraflar çıktı meydana. Suriye'de zalim Esat rejiminin muhalif masum insanları sistemli işkencelerle öldürdüğünün kanıtı fotoğraflar... Yıllardır sürdürülen öldürme eylemlerinin belgeleri...

Hiç kimse konuşmaz olmuştu Suriye'deki katliamı. Amerika ve Rusya Suriye katilinin görevde kalması konusunda uzlaşmıştı. Yalnız kalan Türkiye de sesini duyuramaz olmuştu dünyaya. Şimdi bir de kendi iç sorunlarıyla mücadele eder hale getirilmişti. Kim sorumluydu bütün bunlardan?

Geçen hafta bir üçüncü boyuttan ve bunun bilinçsiz kahramanlarından söz etmiştik. Somut olarak bunların kimler olduğu sorusuyla karşılaştık. Bize göre, bunlar bazı çevrelerde gözlemlenen zaaflardan beslenir. Bu zaaflar, belirli küresel siyaset aktörlerince istismar edilir, yeri geldiğinde ise ülke aleyhinde kullanılır.

Şimdi işte o zamandır. Suriye'deki vahşet karşısında sesini en çok yükselten, buna karşı çıkan Türkiye'nin de sesi duyulmaz oldu son zamanlarda. Ülkede ekonomik istikrarın zarar görmesi bir yana, siyasî ve toplumsal anlamda da dalgalanmalar olmaya başladı. Bunlar kimin işine yarar? İyi düşünmek lâzım.

Söz muhatabını bulmazsa, zihin de yolunu kaybeder. "Muhakeme, doğruluk ve itidal" ile bakamaz hadiselere. Böylece mâlûl hâle gelmiş kişinin Türkiye'de savaş kaçkını Suriyeliler batar gözüne. Suriye'de işkenceye maruz kalan on binlerce insanın dehşetengiz yöntemlerle öldürülmesinden bîhaberdir çünkü.

Zulüm ebedî saklı kalmaz

Ama kader öyle tecelli ediyor ki, haksızlık ve zulüm siyaseti büyük çıkar çevreleri tarafından ne kadar gizlenip korunsa da, bir vesileyle dünya kamuoyunun gözleri önüne seriliyor. Başbakan Erdoğan Brüksel'de Avrupa Birliği yöneticileriyle beraber açıklama yaparken yukarıda değinilen işkence görüntülerinin ve tabii ki Esat terörünün gündeme gelmiş olması bu anlamda önemlidir. Esat'ın insanlık suçu işlemekten dolayı uluslararası ceza mahkemesinde yargılanmasının yolu açılmıştır. Bu aynı zamanda Türkiye'nin zalim Esat yönetimine karşı açık ve net tavrının isabetliliğini gösteren bir gelişmedir. Bütün bu belge niteliğindeki yaşanmışlıklar, öldürülmüşlükler neticesinde uluslararası toplumun Suriye yönetimine karşı sessiz kalması düşünülemez.

Her şeyden de önce şu bilinmelidir ki, Türkiye'de güçlü bir siyasî iktidar bölgede birçok haksızlığa engel teşkil eder. Bölgesel ve küresel çıkar siyasetinde denge unsuru olur. Türkiye'nin bölgede etkisiz hale gelmesine zemin hazırlayacak her türlü zaaf terbiye ve kontrol edilmek zorundadır. O zaaflar yüzündendir ki, ülkesini bölgede zayıf düşürecek üçüncü boyutun bilinçsiz kahramanları durumuna düşebiliyor Türkiye'de bazı kişiler ve çevreler.

17 Aralık müdahalesi, bir bakıma, Mikail Gorbaçov'un kavramını ödünç alarak ifade edersek, "glasnost" etkisi meydana getirmiştir. Kişi, kurum ve hadiselere yönelik bir şeffaflık oluşmuş ve konjonktürel/yapısal gerçeklikler fark edilir olmuştur. Bu bir tehlike değil, Türkiye'de siyaset ve kamuoyu beklentisi için faydalı olacak bir gelişmedir. Hatta sağlıklı bir siyaset planlaması ve bürokrasinin kamu yararına etkin hizmet verebilmesi için gerekli bir dönüşüme de kapı açabilir.

icanbol@hotmail.com

www.twitter.icanbol