'Her ilmik bir hafıza, her motif bir haykırış'
- GİRİŞ06.09.2025 16:51
- GÜNCELLEME08.09.2025 09:58
Mahé Sery de Mezieres, Kanadalı bir genç kız.
Yaşıtları gelecek hayalleri kurarken, o Gazze'deki soykırımı dert edinmiş kendine. Ve kalkıp Küresel Sumud Filosu'na katılmak için İtalya'ya gelmiş.
Barselona'dan yola çıkan gemileri beklerken, beyaz eşofmanının yakasına Sumud Filosu'nun sembolünü işliyor.
Anadolu'daki genç kızların sevda türküleri gibi.
Bir özgürlük şarkısı gibi, renklerle bezenmiş.
Filsitinli kadınların tatreezleri gibi, tarihi kumaşa nakşeden...
Evet, en çok Tatreez gibi.
Tatreez, Filistinli kadınların kanaviçeye verdiği isim.
1948'deki Nekbe (Büyük Felaket) sonrası köylerinden sürülen kadınlar için tatreez sadece bir el işi değil, kimliği ve aidiyeti korumanın yolu haline geldi. 1967’den sonra İsrail işgali derinleşince siyah, beyaz, kırmızı, yeşil renkli Filistin bayrağının işgal topraklarındaki kamusal alanda kullanılması yasaklandı. Filistinli kadınlar, kimliklerini gizli ama güçlü bir şekilde ifade etmenin yollarını aradı. Tatreez ve diğer geleneksel sanatlar bu noktada öne çıktı.
Kadınlar, geleneksel kıyafetlerini işlerken motiflerinde Filistin bayrağının renklerini kullanmaya başladılar.
Kırmızı, siyah, yeşil ve beyaz nakışlarla elbiselerinde ve şallarında bayrağı giyiyorlardı artık. Motiflerde göze çarpanlar; zeytin dalı, anahtar, buğday başakları...
Geleneksel bir kıyafeti, yürüyen bir protesto bayrağına dönüştüren yasak; yıllar içinde tatreez'i kadınlar arasında daha da popüler hale getirdi.
Her iğne darbesi, işgale karşı sessiz bir haykırıştı.
İşgalin devam ettiği on yıllar boyunca, yurt dışındaki Filistinli kadınlar da Tatreez’de bu renkleri öne çıkardı; böylece nakış, diasporanın bir sembolü oldu.
Hasılı, Tatreez ya da nakış bir süslemenin ötesinde sessiz bir dil... “Biz buradayız, yaşıyoruz ve direniyoruz” demenin bir yolu.
Tıpkı Kanadalı Mahe'nin yaptığı gibi.
İğneyi her batırışında bir mesaj veriyor Mahe, insanlığa: Ayağa kalk dünya! Başımızı yere eğen bu utançtan kurtulma vakti...
Semanur Sönmez Yaman
5 Eylül 2025 / Sicilya
Yorumlar2