İnsanoğlu birbirinin zıddı olan bu iki halin hangisine daha yakın ise o sıfatla anılır. Birisinin insanda olması ötekini yok ederken orta yolun çoğu zaman bulunamadığı veya kararında durulamadığı ve insan için iki zor ve karmaşık hakikattir cimrilik ve cömertlik!

Peygamber Efendimiz (s.a.v) bu hususta buyururlar ki:

“Cömertlik cennette bir ağaçtır. Cömert olan kimse o ağacın bir budağına tutunmuştur. O budak muhakkak onu cennete çeker. Cimrilik ise cehennemde bir ağaçtır. Cimri olan kimse o ağacın bir budağına yapışmıştır. O muhakkak onu cehenneme çeker.”

Toplumda bu iki kavram genellikle maddi unsurlarla ilintilendirilir. Çoğunlukla cimrilik kavramının karşılığı maddi unsurları kabzetme, sakınma, tutma halidir. Cömertlik ise elindeki her türlü maddi unsuru paylaşma, verme, ihtiyacı olanın sıkıntısını giderme olarak algılanır.

 Lakin bu iki kavramın karşılığı sadece bunlar olmasa gerektir zira bu iki kavramın maddi karşılıkları yanında manevi ve soyut tarafları da vardır. İnsan sadece para ve pul ile imtihan edilmez ki cömertliğin ve cimriliğin karşılığı sadece para olsun!

Sevgisini, şefkatini, merhametini, vefasını, asaletini, ahlakını, aşkını, faziletini, nezaketini, nezahetini letafetini insanlardan eksik etmeyen ve bütün bu vasıflarını yağmur gibi insanlara yağdıran insan cömerttir.

İbadetini, imanını, marifetini, nedametini, şükrünü, basiretini, irfanını her dem Allah için çoğaltan, ifa eden kimse cömerttir. İbadette cömert olmak, pişmanlıkta cömertte olmak, tövbede cömert olmak, şükretmede cömert olmak kulu yaratanına daha çok yaklaştırmaz mı?

Tevazuda cömert olmak insanı güzelleştirmez mi?

Merhamet ve şefkatte, adalette, hakkaniyette, ilim ve irfanda, karakter ve fazilette, aşk ve sevgide, nezaket ve nezahette, marifet ve suhulette cömert olan kötü insan olabilir mi?

Sevgili peygamberimiz cömertlikle ilgili şunları söylemiştir:

“ Allah kendine cömert ve güzel ahlaklı olmayan bir dost yaratmadı.”

“İnsanlarda iki sıfat vardır. Hak Teâlâ onları sever: Biri cömertlik, diğeri de güzel ahlaktır. İki sıfat daha vardır ki onları sevmez: Cimrilik ve kötü ahlaktır.”

“Cömert ve kalbi geniş olan kimsenin yemeği şifadır. Cimri olan kimsenin yemeği de hastalıktır.”

“Benim ümmetimin safları cennete girerler. Cennete girmeleri oruç tutmakla ve namaz kılmakla değil, belki cömertlik, kalp temizliği ve insanlara nasihat ve şefkat etmektir”

“Ve Allah’ın rızasını kazanmak için harcamanız şartıyla başkalarına her ne iyilik yaparsanız, bu kendi yararınızadır Çünkü yapacağınız her iyilik size olduğu gibi geri dönecek ve size de hiçbir şekilde haksızlık edilmeyecektir” (Bakara Suresi, [2:272])

Cömertlik gerçekten de çok önemli bir fazilettir bilene. Cömert insan ihtiyacı olmayanı ihtiyacı olana verir anlamını çıkarırız çoğu zaman ancak cömertliğin de üzerinde bir hal vardır ki buna “Îsâr” diyoruz. Burada kendisinin ihtiyacı olduğu halde elindekini bir başka ihtiyaç sahibine gözünü kırpmadan vermek hali sözkonusudur.

Cömertlik hali bu kadar övülmüş ve müslümanın en önemli vasıflarından sayılmışken insan neden cimrilikte karar kılar acaba? Tamahkârlık, pintilik, muhterislik, hasislik ve cimrilik neden bazı insanların yakasına yapışır da onlardan bir türlü ayrılmaz? Adeta onların kaderi olur.

Bazı insanların bir bardak suları bile içilmez veya Allah nasip etmez!

Bu tip insanlar gerçekte her anlamda cimridirler. Sevgide, şefkatte, merhamette, hakkaniyette, vefada, adalette, aşkta, karakterde, fazilette, tevazu ve basirette nasiplenmemiş ve yoksun bırakılmışlardır! Bu tip insanlar ne maddi ne de manevi hiçbir şeyi ihtiyaç sahibine veremezler. Öylesine kabızdırlar! Öylesine bencil, öylesine hoyrat, öylesine kuraktırlar. Üzerlerine rahmet-i ilahiye sanırsınız hiç yağmamıştır.

Cimri insanın hiç kimseye faydası yoktur. Kendisine dahi vefası olmayan bu tipten insanların tek gayesi vardır. Mevki ve makamlarını büyütmek, para biriktirmek, tıksırıncaya, çatlayıncaya, patlayıncaya kadar yemek içmek ve sadece kendini düşünmek dışında hiçbir ideali olmayan, vefasız, düşüncesiz, karaktersiz, merhametsiz, asaletsiz, itibarsız ve faziletsiz olan  “zavallı” ve “düşkün” insanlardır!

Bu tipten insanlara asla umut bağlamamak, onlara sırtınızı dönmemek lazımdır. Cimri insan her anlamda cimridir. Makam ve mevkide önemli yerlerde de olsalar hiçbir zaman insanların gönlünde büyüyemezler. Cimri her yönüyle cimridir! Gittiği her yeri daraltır, azaltır, küçültür!

Hâsılı kelam bu iki kavramın içinde hangisine girdiğimizi görüp davranışlarımıza çeki düzen vermek, yarını, ahret hayatını hiçbir zaman göz ardı etmeden tövbe ve hakikat kapılarından ayrılmamak dileğiyle!

Muhabbetle kalınız.

Meryem Aybike Sinan Haber7

meryemaybike@gmail.com

http://twitter.com/maybikesinan