Mustafa Kemal Paşa 19 Mart 1920 günü bütün illere bir genelge göndererek TBMM’nin 23 Nisan 1920 Cuma günü Ankara’da açılacağını bildiriyor. Milli Mücadele ve demokrasi tarihimizin en önemli belgelerinden biri olan genelgenin 6. maddesi aynen şöyledir:

“Bu Meclis üyeliğine her parti, zümre ve cemiyet tarafından aday gösterilmesi caiz olduğu gibi, her ferdin de bu mukaddes mücahedeye fiilen katılması için bağımsız adaylığını istediği yerde ilana hakkı vardır.”

 Bu sebepledir ki, Meclis açıldığında bütün Türkiye oradadır: Tarık Zafer’in belirttiği gibi, fesli Osmanlı modernistleri, liberaller, inkılapçılar, Bolşevik sempatizanı solcular, üniformalı askerler, sarıklı hocalar, kavuklu Alevi dedeleri, mahalli kıyafetleriyle Kürt şeyh ve aşiret reisleri...

İhtilal Meclisi

Bütün Türkiye orada olduğu için, “meşruiyet” İstanbul’dan Ankara’ya geçmiştir; bu topraklarda meşru otorite artık Ankara’dır.

Mustafa Kemal genelgesinde bu Meclis’in Osmanlı Mebusan Meclisi gibi sadece “yasama ve denetim” yapan normal bir parlamento olmayacağını da belirtir. TBMM “fevkalade selahiyete sahip”tir, “kuvvetler birliği” ilkesine dayanır; yasama, yürütme ve yargı erkleri Meclis’in elindedir.

Fransız İhtilali’ndeki Konvansiyon Meclisi gibi, mutlak yetkili bir “İhtilal Meclisi”dir.

Köşe yazısının tamamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz

Taha Akyol - Hürriyet