Bir intihal skandalı da matematikte

Nuran Çakmakçı ve Simla Yerlikaya'nın haberi

30 bini aşkın abonesi bulunan uluslararası matematik dergisi 'Applied Mathematics and Computation'ın ağustos sayısında editör, Türk matematikçilerin intihal içeren makalelerini yayınladığı için okurlarından özür diledi. İntihalci profesör ve doktora öğrencisi ile makalesi kopyalanan akademisyenler Konya Selçuk Üniversitesi’nden.

TÜRKİYE’den 14 fizikçinin intihal nedeniyle 67 makalesinin uluslararası elektronik makale arşivi 'arXiv'den geri çekilmesine benzer bir vaka, 2003 yılında Konya Selçuk Üniversitesi’nde yaşandı. İddiaya göre, Matematik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Durmuş Bozkurt ile doktora öğrencisi Kerem Yamaç, aynı bölümde çalışan Prof. Dr. Haydar Bulgak ve eşi Dr. Ayşe Bulgak’ın uluslararası bilim dergilerinde yayımlanan iki makalesinden kaynak belirtmeden alıntı yaptı. Bu metinler Applied Mathematics and Computation’da yayımlandı.

HATAYI DA KOPYALAMIŞ

Bu intihali Münih Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hans Joachim Bungartz ortaya çıkardı. Prof. Bungartz’ın uyarısı üzerine, Bulgak çifti üniversite yönetimine ve YÖK’e başvurdu. Şikayette bulundu. Selçuk Üniversitesi, doktora öğrencisi Kerem Yamaç’ı iki yıl sonra üniversiteden uzaklaştırdı. Olayda dahli bulunmadığına karar verilen tez hocası Prof. Dr. Bozkurt terfi etti, Matematik Bölüm Başkanlığı’na getirildi. Şikayetçi Bulgak çifti ise üniversitenin merkezi dışındaki kampuslara sürüldü. Uzun süre lisans dersleri verilmedi. Verilecek lisans dersi olmadığı gerekçesiyle üniversiteden uzaklaştırılan Dr. Ayşe Bulgak, idare mahkemesi kararıyla geri dönebildi.

Bu mücadele sürerken Prof. Dr. Hans Joachim Bungartz, iddialarını kanıtlarıyla Applied Mathematics and Computation’a gönderdi. Prof. Dr. Bozkurt ve öğrencisi Yamaç’ın makalelerinde, Ayşe Bulgak’ın makalesini içerik ve kurgu açısından neredeyse birebir kopyaladığını, dil hatalarını bile aynen aldığını, buna karşın sadece bir yerde kaynak gösterdiğini belirtti. Derginin 15 Ağustos’ta yayınlanan sayısında da neredeyse bir ilk yaşandı. Derginin editörü John Casti, intihal yapılan bir makaleyi yayınladığı için hem matematik dünyasından, hem de Bulgak çiftinden özür diledi.

İntihal yapan terfi etti fikri çalınan açığa alındı

Bulgak çiftinin avukatı Ali Altay şunları söyledi: 'TÜBİTAK intihal olduğuna karar verdi, Prof. Dr. Durmuş Bozkurt ile Kerem Yamaç’a üç yıl teşvik vermeyeceğini açıkladı. YÖK Yüksek Disiplin Kurulu da intihali tespit etti, sadece öğrenci Yamaç’ı suçlu buldu. Üniversite de Prof. Dr. Durmuş Bozkurt’u suçsuz buldu. Bu kararlara karşı açtığımız dava sürüyor. Bu arada Prof. Dr. Bozkurt terfi etti, Ayşe Bulgak’ın ise işine son verildi. İki yıl açıkta kaldı. Mahkeme kararı ile döndü. Nanoteknoloji konusunda uluslararası şöhrete sahip Prof. Dr. Haydar Bulgak, bu olaydan sonra kampus dışına, Seydişehir, Karaman ve Ereğli’yi sürüldü. Ders saatleri azaltıldı, hatta lisans dersleri verilmedi. Türkiye hukuk devleti. Bir gün hesap sorulur.

Öğrencim yapmış haberim yok

Ögrencisi Kerem yamaç’la birlikte Prof. Bulgak’ın eserinden intihal yapmakla itham edilen Prof. Dr. Durmuş Bozkurt,, şunları söyledi: 'Öğrencim izin almadan ismimi kullanmış. Makaleleri şikayetten sonra fark ettim. YÖK ve üniversite beni suçsuz buldu. Mahkeme süreci sürüyor. Kerem Yamaç, önce Prof. Dr. Bulgak’ın öğrencisiydi. O öğrenciyi bırakınca tez danışmanlığı bana verildi. Aslında tez konusu, uzmanlık alanım dışında. Dolayısıyla anlamam mümkün değil. Yine de 6 ay tez danışmanlığı yaptım. Yamaç benden habersiz yayınlar yaptı, tezle ilgili bilgim yoktu. Bulgaklar, Fikri ve Sinai Haklar Mahkemesi’ne üç dava açtı. Birinde olayda dahlim olmadığına karar verildi. İkisi devam ediyor. Öğrenci Kerem Yamaç da önce suçlu bulundu, iki yıl uzaklaştırıldı.'

Ahbap çavuş ilişkisi ile üniversite eğitimi olmaz

Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Tahsin Yeşildere, şunları söyledi: 'Yüzümüzü kızartan, ülkemiz bilim insanlarının uluslararası saygınlığına çok büyük darbe vuran bu rezaletin baş sorumluları, bugüne kadar ortaya çıkan bilim hırsızlıklarını görmezden gelenlerdir. Ahbap çavuş ilişkileri ile yok saymalar, bilim hırsızlıklarını aklamanın sonucu budur. YÖK, Üniversitelerarası Kurul, rektörler, dekanlar derhal önlem almalı. Doktora, yardımcı doçentlik, profesörlük jürilerinin oluşturulmasındaki sakatlık bilim hırsızlığının önünü açıyor. Önlem alınmazsa Türkiye’nin bilimi, akademisyenleri daha ağır darbeler alabilir.'

(Hürriyet)