Kılıçdaroğlu'na kabus olan sistemin sırrı

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun oy kullanamaması ile yeniden gündeme gelen ''Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi''nde, vatandaşların ceza takibine uğramaması ve yurttaşlık haklarını kullanabilmesi için belirli kurallara uyulması gerekiyor.

Sisteme göre, ikametgahını değiştirenlerin, 20 iş günü içinde ilçe nüfus müdürlüklerine başvurarak yeni adreslerini kayıt ettirmesi zorunlu tutuluyor. Zamanında adres kaydı yaptırmayanlara 329, gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara 660 lira para cezası uygulanıyor.

AA muhabirinin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığı bilgiye göre, vatandaş yeni bir adrese taşındığında adres beyanında bulunmak için nüfus müdürlüğüne gitmesi gerekiyor. Nüfus müdürlüğünde söz konusu adreste kimse kayıtlı değilse, herhangi bir ek belge istenmeden, nüfus kayıt bilgilerine göre adres kaydı yapılabiliyor. Eğer o adreste başkası kayıtlı görünüyorsa elektrik, su, doğalgaz faturası, noter onaylı kira sözleşmesi gibi, kişinin adına kayıtlı belgeler isteniyor.

Boşaltılan eve bir başkası taşınarak kayıt yaptırmak istediği zaman o ev dolu gözüküyorsa taşınma beyanının gerçek olup olmadığının anlaşılması amacıyla güvenlik güçlerinden tahkikat talep ediliyor. Jandarma veya polis, o evde kimin yaşadığını tespit ediyor. Eve yeni taşınan kişinin beyanı doğruysa bilgileri kayıt altına alınıyor. Evi boşaltan ise sistemde şüpheli duruma düşüyor. Bu kişi ikametgahı ile ilgili belge almak istediği anda sistem otomatik olarak para cezası kesiyor.

İkametgahlarını değiştiren vatandaşların, 20 iş günü içinde nüfus müdürlüklerine başvurarak yeni adreslerini kayıt ettirmeleri gerekiyor. Süresi içinde bildirim yapmayanlara 329 lira para cezası veriliyor.

Çocuğunu istediği okula kayıt ettirmek veya icradan kurtulmak gibi gerekçelerle gerçeğe aykırı adres beyanında bulunanlar ise 660 lira ceza alıyor.

Adreslere tebliğ edilen bu cezalar, 15 gün içinde ödenirse yüzde 25 indirim yapılıyor. Daha geç ödenmesi halinde ise 4 taksit uygulanıyor. Vatandaşlar bu ceza için mahkemelere itirazda bulunabiliyor.

-SİSTEM KENDİNİ DENETLİYOR-

Nüfus müdürlükleri ''Form-D'' adı verilen bir belgeyle her ay yeni kayıtları muhtarlara bildiriyor. Muhtarlar, bu kayıtları alandaki gerçekle karşılaştırarak değişiklikleri nüfus müdürlüklerine bildiriyor. Sistem kendini bu şekilde denetliyor.

Nüfus Hizmetleri Kanunu'na göre gerçeğe aykırı yerleşim yeri veya cüzdan talep belgesi veren köy veya mahalle muhtarları ile herhangi bir işlem sebebiyle nüfus müdürlüğüne gerçek dışı beyanda bulunanlar ve bunlara tanıklık edenler de altı aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılıyor.

Yetkililer, vatandaşların cezalı duruma düşmemeleri için adres değişikliği yaptıklarında vakit kaybetmeden nüfus müdürlüklerine kayıt yaptırmalarını istiyor.

-KILIÇDAROĞLU'NUN OY KULLANAMAMASI-

Bu arada, CHP Lideri Kılıçdaroğlu'nun oy kullanamamasına ilişkin A.A'nın sorularını yanıtlayan Merkez Mahalle Muhtarı Süleyman Bölük, Kemal Kılıçdaroğlu'nun belirtilen adreste hiç oturmadığını tespit ettiklerini söyledi.

Bölük, Kılıçdaroğlu'nun buraya ikametgah kaydını aldırdıktan kısa bir süre sonra bu adreste oturmadığını belirlediklerini ve bu durumun nüfus müdürlüğüne bildirildiğini dile getirdi.

Muhtar Bölük, şunları söyledi:

''Sayın Kılıçdaroğlu, İstanbul'da belediye başkanı adayı olduğu yerel seçim döneminde, 2009 yılının Ocak ayında Çankaya Nüfus Müdürlüğü'ne başvurarak, ikametini Kağıthane İlçesi Merkez Mahallesi Şelale Evler 4A Blok No 38 olarak bildirmiş. Nüfus müdürlüklerinin mahalle muhtarlarına aylık gönderdiği nakil ve ikamet bilgilerini içeren 4D adını verdiğimiz belgeler var. Nüfus müdürlükleri bu bilgileri bize göndererek araştırmamızı ister. Biz bu bilgiyi aldığımızda gittik, kontrol ettik ve Şelale Evler No 38'de Sayın Kılıçdaroğlu'nun değil, Döne Kılıç ve Fatma Kılıç adlı vatandaşların oturduğunu gördük. Bu durumu Nüfus Müdürlüğüne bildirdik. Bu durumdaki kişilerin ikametleri yeni adresleri bildirilene kadar askıya alınır. Müdürlük de bizim bilgilerimiz doğrultusunda Kılıçdaroğlu'nun ikametini askıya almış. Bu askı sürecinde başka bir ikamet adresi bildirilmezse oy seçmen pusulası çıkmaz... Olayın üzerinden tam 15 ay geçmesine rağmen yeni bir ikamet adresi bildirilmemiş. Burada ne benim, ne Nüfus Müdürlüğünün ne de emniyet güçlerinin bir hatası veya ihmali yoktur.''

Ayrıca konuyla ilgili yanlış bilgilerin yayıldığını belirten Bölük, İmam Hüseyin İmre'nin 39 numarada oturduğunu ve orada kaydının olduğunu, Sayın Kılıçdaroğlu'nun oturduğu iddia edilen dairenin ise 38 numaralı daire olduğunu belirterek, '' Sayın Kılıçdaroğlu'nu bu adreste gösteren İmam Hüseyin İmre'dir. Kendisi de aynı seçim döneminde CHP'den İl Meclis Üyesi adayı olmuştur. Ben halk oylaması tarihinden tam 3 ay önce bizzat kendisini uyardım ve kendilerine Kılıçdaroğlu'nun ikamet sorununun bir sonuca ulaşıp ulaşmadığını sordum. Kendisi bana o işi hallettiklerini ve sorun kalmadığını söyledi'' dedi.

Öte yandan dün polis tarafından sorguya alınan apartman kapıcısı Mahmut Yalçın ise sorgu esnasında sadece Kemal Kılıçdaroğlu'nun ikameti ile ilgili sorular sorduklarını belirterek şunları söyledi:

''Ben 25 Ekim 2003 yılından beri burada çalışmaktayım. Geldiğim günden beri Kemal Kılıçdaroğlu'nu hiç görmedim. 38 numarada İmam Hüseyin İmre, 39 numarada ise Döne Kılıç oturmaktadır. Bu kişiler geldiğim gün de bu adreslerde oturuyorlardı.''

-CHP NE DEMİŞTİ?-

Öte yandan, Kılıçdaroğlu'nun halk oylamasında oy kullanamamasına ilişkin olarak CHP'den yapılan açıklamalarda, Kılıçdaroğlu'nun 2009 yılında yapılan yerel seçimlerde oy kullandığı İstanbul'un Kağıthane ilçesindeki kaydının silindiği belirtilmişti.

Emniyet yetkililerinin tuttuğu tutanakla bilgisi dışında bu adresten ayrıldığının bildirildiği ve sandık seçmen listesinden kaydının düşürüldüğü kaydedilen açıklamada, ''Yüksek Seçim Kurulu'nun 135/1 sayılı genelgesiyle milletvekillerinin kütüğe kayıtlı oldukları yerin ilçe seçim kurulu başkanlığından alınacak seçmen kağıdını göstermek suretiyle oy kullanabileceği hükmü getirildiğinden, milletvekillerinin seçim çevreleri dışında herhangi bir sandıkta oy kullanma olanağı kalmamıştır'' denilmişti.

Kılıçdaroğlu, halk oylamasının ardından ilk değerlendirmesini yaptığı basın toplantısında da oy kullanamamasına ilişkin sorular üzerine şunları ifade etmişti:

''Benim, İstanbul Anakent Belediyesi için İstanbul'da kaydım vardı. İstanbul'da kaydımın olduğunu ben de biliyordum, orada oyumu kullanmıştım ama benim bilgimin dışında hangi gerekçeden olduğunu bilemediğim bir gerekçeyle gidiliyor ve orada adresimin değiştirildiğine dair tutanak tutuluyor ve kaydım siliniyor. Ve ben bunu çok sonra öğreniyorum. Oysa ben de her yurttaş gibi kaydımın olduğunu gidip oy kullanacağımı düşünüyordum. Elbette ki böyle bir tablonun ortaya çıkması doğru değildir, güzel bir tablo değildir, bu konuda eğer gerçekten partili arkadaşlarımı üzdüysem, buradan da özür dilerim ama şunu açık yüreklilikle söyleyeyim, bizim de çalışmamız gerekti. Özellikle benim çalışmam lazımdı. Ama bu yoğun trafik içerisinde seçmen kütüklerine bakamadım. Ben de nüfus cüzdanımla gidip oy kullanacağımı düşünüyordum ona göre hareket ettim.''

Kılıçdaroğlu, isminin iradesi dışında silindiğini ve kendisini bilgi verilmediğini bunun demokrasi açısından doğru olmadığını kaydetmiş, ''Oraya giden polis arkadaşlar kimin talimatıyla gitti, buyurun araştırın. Orada kaydım siliniyor, bana bilgi verilmiyor. Muhtarın haberi yok. Nasıl oluyor bu tablo?'' diye konuşmuştu.