Yazım komisyonu 'kamu denetçiliği'nde uzlaştı

Yazım Komisyonu, CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen'in başkanlığında toplandı. Komisyon, ''Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları'' maddesini müzakere ederek, varılan uzlaşmayı kaleme aldı.

Buna göre, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; ''belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak ve mesleğin etik kurallara uygun olarak sürdürülmesini sağlamak amacıyla kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından, yargı gözetimi ve denetimi altında  demokratik usullerle seçilen kamu tüzel kişilikleri'' olarak tanımlanıyor.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının seçilmiş organları, yargı kararı olmaksızın sürekli olarak görevden uzaklaştırılmayacak ve yerlerine yenileri seçimle gelecek.

AK Parti; bu kuruluşlara her üyenin yalnızca bir adaya oy verebilme esasının getirilmesini isterken, CHP ise mali denetimleri kuruluş kanununda gösterilen usullere göre yapılmasını, aynı meslek için birden fazla üst kuruluş kurulamayacağı ve meslek kuruluşlarının üst kuruluşlarına üyeliğinin zorunlu olmasını önerdi.

MHP; maddeye, ''Milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesinin önlenmesi yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, yetkili merci, meslek kuruluşlarını veya üst kuruluşlarını faaliyetten men edebilir. Bu karar, 24 saat içerisinde görevli hakimin onayına sunulur. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklar; aksi halde faaliyetten men kararı kendiliğinden yürürlükten kalkar'' fıkrasının eklenmesini istedi.

CHP; mesleğin icra edilebilmesi için ilgili meslek kuruluşuna üyeliğin zorunlu, mesleki ilkeleri düzenleme ve denetimleri yapma yetkisi meslek kuruluşlarına ait olmasını istedi. Ayrıca meslek kuruluşlarının düzenleyici işlemlerinin çalışma ilkeleri ile üyelerinin hak ve yükümlülüklerinin demokratik ilkelere aykırı olamayacağı, meslek kuruluşlarının üyeleri hakkında, mesleki faaliyetlerine ilişkin olarak ilgili meslek kuruluşu veya üst kuruluşu dışında herhangi bir merci tarafından disiplin soruşturması yapılamayacağı, disiplin yaptırımı uygulanamayacağı, disiplin soruşturmalarında suçlamanın açıkça ve yazılı olarak bildirilerek yazılı savunma hakkı verilmesinin de maddeye eklenmesini önerdi.

CHP ve BDP; meslek kuruluşlarının, amaçlarını gerçekleştirmek ve kamuoyu oluşturmak için başka kişiler ya da örgütlerle işbirliğine gitmesi, toplantı ve gösteri düzenlemesi, hukuksal ve yargısal yollara başvurmasının kısıtlanamayacağının da maddede yer alması önerisinde bulundu.

Kamu Denetçiliği-

Yeni Anayasada yer alacak olan ''kamu denetçiliği''  maddesini de kaleme aldı. Buna göre, herkes kamu denetçisine başvurma hakkına sahip olacak. Kamu denetçiliği, TBMM adına, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceleyecek.

Kamu Başdenetçisi TBMM tarafından üye tamsayısının üçte ikisinin gizli oyuyla beş yıl için seçilecek. Aynı kişi yeniden seçilemeyecek. Kamu başdenetçisi adayları seçimden önce TBMM'de ilgili komisyon tarafından kamuya açık olarak dinlenecek. Bu komisyon her adayın başvuru dosyasını inceleyerek hazırlayacağı raporu Genel Kurul'a sunacak.

AK Parti, kamu başdenetçisinin TBMM tarafından üye tamsayısının beşte üçünün gizli oyuyla seçilmesini önerdi.

BDP; olağanüstü yönetim usullerinin uygulanmasının kamu denetçisinin çalışmasına engel olmayacağı hükmünün de eklenmesini istedi.

Komisyon, kamu denetçiliği ile ilgili hükmü TBMM İçtüzük Uzlaşma Komisyonu'na iletilmek üzere Meclis Başkanı'na sunacak. Gerekçe notu olarak Kamu denetçiliğinin, ''Kamu idaresinin her tür eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını, insan haklarına, ayrımcılık yasağına, hukuka ve hakkaniyete uygunluk açısından incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmak amacıyla'' kurulacağı da yazılacak.

Komisyon çalışmalarını yarın sürdürecek.