Kadınları bekleyen büyük tehlike: Haşimato

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrin Bölümü İdari ve Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Yasemin Tütüncü, vücudun bağışıklık hücrelerinin tiroit dokusunu yabancı bir doku olarak algılayıp yok etmeye çalışması sonucu ortaya çıkan Haşimato hastalığının, toplumun yüzde 2'sini etkilediğini ve kadınlarda erkeklerden 7 kat daha fazla görüldüğünü söyledi.

Açıklama yapan Tütüncü, hastalığın iyot eksikliği olmayan bölgelerde görülen en sık hipotiroidi (tiroit hastalığı) nedeni olduğunu ifade ederek, otoimmün (bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı mücadele etmesi) bir hastalık olduğunu dile getirdi.

Tütüncü, "Vücudun bağışıklık hücrelerinin tiroit dokusunu yabancı bir doku olarak algılayıp yok etmeye çalışması sonucu ortaya çıkan Haşimato, toplumun yüzde 2'si etkilerken, kadınlarda erkeklerden 7 kat daha fazla görülmektedir. Bu durumu tetikleyen nedenler tam olarak bilinmemekle birlikte genetik özelliklerin yanı sıra, stres, enfeksiyon, aşırı iyot maruziyeti gibi çevresel faktörler suçlanmaktadır" diye konuştu.

Hastalıkta genetik geçişin oldukça önemli olduğuna işaret eden Tütüncü, "Hastalık, aynı aile üyeleri arasında sık görülmektedir. Bu nedenle 'antitpo' ve 'antitg' adı verilen antikorların yüksek olduğu saptanan bireylerde, birinci ve ikinci derece yakınlarının da taranması gerekmektedir" dedi.

Haşimato diğer otoimmün hastalıklara eşlik edebilir

Doç. Dr. Tütüncü, hastalığın troit bezinin aşırı çalışması, tip 1 diyabet, Addison hastalığı (böbreküstü bezinin yetmezliği), testis veya over yetmezliği, paratiroid bezi yetmezliği, vitiligo, romatoid artrit, pernisiyöz anemi, ağır kas zaafı, Down sendromu, Turner sendromu ve Klinefelter sendromu gibi diğer otoimmün hastalıklara eşlik edebileceğini kaydetti.

Ağrısız olarak ilerleyen Haşimato'nun genellikle herhangi bir yakınması olmadığına dikkati çeken Tütüncü, şöyle devam etti:

"Hasta, Haşimato'nun guatr çok büyümediği sürece varlığından habersizdir. Hastalık ilerledikçe halsizlik yorgunluk, uyku hali, saç dökülmesi, kabızlık, üşüme, kas ağrıları, eklem ağrıları gibi hipotiroidi bulguları ortaya çıkabilir. Ayrıca, unutkanlık, ses kabalaşması, dilde büyüme, tat ve koku almada azalma, ellerde, yüzde şişme ve nabızda yavaşlama gibi daha ciddi semptomlar ortaya çıkabilir."

Kadın hastalar, gebelik planlaması için doktorlarına başvurmalı

Tedavide kullanılan ilaçların özellikle demir ve kalsiyum destekleri, mide koruyucularla birlikte alınmaması gerektiğini vurgulayan Tütüncü, "Tiroit hormonu tedavisi, eksik olan hormonun yerine konulması olduğu için herhangi bir yan etkisi yoktur. Ancak ilaç düzeyinin eksik olmasıyla halsizlik, yorgunluk, uyku hali ya da fazla olmasıyla çarpıntı, terleme, sinirlilik gibi durumlar ortaya çıkabilir. Uzun süre fazla dozda tiroit hormonu kullanımı osteoporoza (kemik erimesi) neden olabilir. Tiroit hormon tedavisine ek olarak selenyum kullanımının otoimmüniteyi baskılayarak antikor düzeylerinde düşmeye sebep olduğu gösterilmiştir. Ancak kesinlikle tiroit hormonları kesilmemelidir. Ayrıca, Haşimato olan kadın hastaların gebelik planladıklarında mutlaka doktorlarına başvurmaları gerekmektedir" şeklinde konuştu.