Akyol: Atatürk'ün rejimi referans olamaz

Taha Akyol'dan Tekke ve Zaviyelerin kapatılmasına karşı sert eleştiri; 'Siz tıp fakültesi açtığınızda, hastane eczane yaptığınızda millet mi gitmedi, maalesef tıp fakültesi açmak 1945'te akla geliyor.

Erkam Tufan : Tekke ve zaviyelerin kapatılması ile alakalı çok ağar bir eleştiriniz var. Atatürk'ün şu cümlesini de koymuşsunuz. "Tekkelerden medet ummak, medeni bir toplum için lekedir, ayıptır." Ya bu millet çok mu meraklı hacılara hocalara gitmeye, siz tıp fakültesi açtığınızda, hastane eczane yaptığınızda millet gitmedi diye, baya ağır bir eleştiriniz var.

Taha AKYOL :  Şimdi bakın Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Hukuk Fakültesi, Dil Tarih Coğrafya Fakültesi ki en sembolik olanı Dil Tarih Coğrafya Fakültesidir..1932-1933'de açıldı. Ne için, yeni kurulan Cumhuriyetin, resmi ideolojisini dil ve tarih çalışmalarıyla takviye etmek için. Kültür devriminin simgesi bu. Ankara da Tıp Fakültesi kaç yılında açıldı?

Otuz bin doktora ihtiyaç var İnönü'nün ilk  iktidar  döneminde topladığı bir maarif şurası var. Özgürce düşüncelerin konuşulduğu, orada Türkiye'deki sakat sayısının, kör topal, yahut savaştan dolayı sakat sayısının bir milyona yakın olduğu belirtiliyor böyle hastalıklı bir toplumda Tıp Fakültesi 1945'de akla geliyor.

Erkam Tufan: Peki Atatürk'ün bu niye aklına gelmiyor, gelmiştir tabi.

Taha AKYOL: Sadece Atatürk değil o nesle baktığımızda, Abdullah Cevdet'e baktığımızda. O devrin pozitivist cephesine baktığımızda onun öncelikleri öyle, onlar şöyle zannediyor bu halk cahil olduğu için üfürükçüye gidiyor. O vakit ne yapalım bu halkı aydınlatmak için üfürükçüleri kapatalım, yasaklayalım. Orada alevi dedeliği de yasaklanıyor babalıkta yasaklanıyor.

Ben o kanaatteyim, dünya görüşüm itibariyle devrimlerin siyasi ve kültürel değil ekonomik ve bilimsel olması gerektiğine inanırım. Ben hiçbir siyasi devrime Fransız devrimi deyin, Rus devrimi deyin Türkiye'deki otoriter bu devrim uygulaması deyin ben bunlara bugün için model alınacak örnekler olarak bakamam.

Atatürk'ün rejimi bugün hiçbir şekilde referans olamaz

Bugün bile başkanlık sistemini savunurken, Atatürk ve İnönü döneminin örnek gösterilerek savunulmasını hayretle ve dehşetle karşılıyorum.

Atatürk'ün bu ülkeye yaptığı hizmetler asla inkâr edilemez. Ama Atatürk'ün rejimi, Atatürk'ün hukuk anlayışı bugün hiçbir şekilde referans kaynağı olamaz. Atatürk'ün kendisi ihtilal Hukukunu uyguladı. İhtilal Hukuku kavramıyla bağdaşmayan otoritenin sınırlandırılması bağımsız yargı falan bunları kabul etmedi.

Atatürk Muhafazakârları dışladı, Muhalefeti dışladı, daha da önemlisi Liberalleri de dışladı. Yani İstiklal Mahkemelerinin susturduğu aydınlar arasında sadece Muhafazakârlar değil Liberallerde vardı.

İstiklal mahkemeleri bugün misilleme ve intikam aracı olmamalı

Taha AKYOL: İstiklal Mahkemelerinde haksız yere idam edilen falancaların itibarının iadesi falan bunlar hala gündemde. Onun için milleti idare edenler yara açmaktan sakınılmalı. Devleti idare edenler otoriter tavırlarla insanlarda korku yaratmaktan, çekingenlik yaratmaktan sakınmalı ki onların birikimi ilerde daha büyük tepkilere yol açar

Erkam Tufan: Geçen Zaman Gazetesinde gördüm İstiklal Mahkemelerinin çocuklarıyla, torunlarıyla röportajlar yapılmış, boyunları bükük.

Taha AKYOL: Ben intikamcılığa karşıyım onu belirteyim. Bunlar akademik çalışma olarak kalmalı. bir mukabil hareket haline getirilmemeli. Bundan sonra otoriterleşmenin ne kadar sakıncalı olduğunun görüp ondan sakınılmalıdır.

Erkam Bey: Peki ne olmalı? O kadar mağdur diyor ki röportaj da okudum dedemin hiçbir suçu yoktu, aldılar götürdüler. Vali ile arasında problemi var, problemi vesile ediyor vali ve adamı asmışlar şehrin ortasında, durup dururken ve o aile büyük acılar yaşıyor. Arkasından ailesini tahmin edebiliyorsunuzdur. Yani bir mağduriyet var. Adaletin tecellisi intikam anlamına mı gelir?

Taha AKYOL: Bir noktadan itibaren bu hadiseleri tarihe havale etmek, tarihin hükmüyle sonuçlandırmak gerekir. Yeniden bir misilleme hareketine kalkmak şeklinde bir tavır, yeni gerginlikle yaratır ben onu doğru bulmuyorum.

Erkam Tufan: Yani sineye çekilmesinde fayda mı var bu konunun?

Taha AKYOL: Sineye çekmek; aşağılayıcı, negatif bir laf ben bu konuda negatif tavırları doğru bulmuyorum. İntikamcı tavırlar yerine tarih yazsın bunları, dedemi böyle öldürdüler diyen adam otursun kitabını yazsın.