Avrupa'da silahlanmaya fon sağlayacak banka

Avrupa Birliği'ne (AB) yakınlığıyla bilinen EU Observer yayın organının Birlik kulislerinden elde ettiği bilgilere göre Fransa, İngiltere, Polonya ve Almanya'nın başını çektiği grup hem Avrupa'nın hızla silahlandırılması hem de Rusya ile savaşan Ukrayna'ya acil askeri fon sağlanması için yeni bir banka kurulmasını istiyorlar.

YENİDEN SİLAHLANMA BANKASI

AB'nin 800 milyarlık yeni savunma bütçesine de giren proje çerçevesinde kıtada Yeniden Silahlanma Bankası açılmasını öngörüyor. Bankanın hem Avrupa ülkelerinin hızla silahlanması hem de Ukrayna'ya destek vermek için kredi, fon ve borçlanma sağlaması planlanıyor.

'Avrupa'yı yeniden silahlandırma planı'

ABD'DEN BAĞIMSIZ SİLAHLANMA

AB'deki üst düzey savunma, dış politika ve güvenlik yetkililerine göre ABD ile Birlik arasındaki güvenlik ipleri giderek kopma noktasına yaklaşıyor. İngiltere, Fransa ve Almanya'nın öncülüğünde Avrupa'nın “kendine yeten bir ordu ve silahlanma stratejisi” izlediği ifade edilirken Rusya ile savaş halindeki Ukrayna'ya destek için de yine Paris-Londra merkezli bir kıta dış politikası geliştirildiği bilinmekte. Yetkililer şimdi hem kıta savunması ve silahlandırmasının yeniden yapılandırılması hem de başta Ukrayna olmak üzere dış askeri yardımlarda fonun arttırılması için AB finans yetkililerinin sunduğu bir plan üzerinde çalışıyorlar.

ALMANYA VE FRANSA ÖNCÜ

AB'nin finans uzmanlarının üye ülkelerin hükümet yetkilileriyle gerçekleştirdikleri görüşmeler sonucunda oluşan plan Birliğin yakın dönemde açıkladığı 800 milyar Avroluk yeni savunma bütçesi içinde de yer almakta. 

SİLAHLANMA BANKASININ ANA FONKSİYONLARI

AB'nin bu yıl içinde “Yeniden Silahlanma Bankası” (ERB) kurması planlanıyor. Fransa tarafından AB savunma bütçesine eklenen proje “öncelikli seçenekler” arasında yer almakta. ERB'nin iki ana fonksiyon üstlenmesi bekleniyor.

• Avrupa'nın yeniden silahlandırılması için gerekli fon, borçlanma ve kredileri sağlayacak olan banka ayrıca başta Ukrayna olmak üzere askeri yardımlara ihtiyaç duyan ülkelere de aynı çerçevede hizmet sağlayacak.
   
• Fransız finans yetkililerinin “ABD tarafından yalnız bırakılan Ukrayna'ya daimi yardım için bu bankaya ihtiyacımız var” ifadesi ile Avrupa Komisyonu (AK) Başkanı Ursula Von der Leyen'in ikna edildiği ve hızlı savunma planlaması içine dahil edildiği de ifade ediliyor. 

AB BÜNYESİNDE OLACAK

Kulislerden elde edilen bilgilere göre Yeniden Silahlanma Bankası'nın 10 milyar Avroluk başlangıç bütçesi ile kamu bankası olarak kurulması planlanıyor. Bankanın Avrupa merkezli olması dolayısıyla kredi derecesinin hızla artması da bekleniyor. Üye ülkelerin yetkilileri ise vetoya takılma riski dolayısıyla bankanın AB bünyesinde kurulmasına karşılar.

RİSK ALTINDA DEVREYE GİRECEK

İngiltere Dışişleri Bakanlığı da AB üyesi olmamasına karşın projeye destek veriyor. Polonya Dışişleri Bakanı Radoslav Sikorski ise bankanın kurulmasına yönelik AK'ye resmi bir öneri talebi sundu. NATO'nun Avrupa Komutanlığı da projeyi destekleyenler arasında yer alıyor. Avrupalı savunma firmaları ise bankanın kurulması için AB içinde lobi faaliyetleri yürütüyorlar. ERB'nin özellikle kıtanın güvenliğinin risk altında olduğu dönemlerde acil savunma fonu merkezi olarak görev yapması planlanmakta. 

SİLAHLANMA BANKASINI İSTEMEYENLER

Avrupa Birliği bünyesindeki Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Avrupa Yatırım Bankası (EIB) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) savunma ve askeri projeleri tüzükleri gereği fonlayamıyorlar. Her üç bankanın yönetim kurulu da daha önce savunma kredileri için reform çağrısında bulunmuşlardı. ERB'nin kuruluş fikrine Macaristan'ın karşı çıktığı, İrlanda, Malta ve Avusturya'nın ise tarafsız kaldığı da kulislerden sızan bilgiler arasında.