Macaristan'da önemli zirve! Türk Dünyası Budapeşte’de bir araya geldi!

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet ve Hükümet Başkanları Gayriresmî Zirvesi, 21 Mayıs'ta tarihinde Budapeşte’de gerçekleştirildi. Zirve toplantısına, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán ev sahipliği yaptı. 

Budapeşte Gayriresmi Zirvesi, TDT’nin bir gözlemci üyesinin topraklarında düzenlenen ilk zirve olma özelliğini taşıyor.

Toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev ve TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev katıldı.

Türk Devletleri Teşkilatı, zirvede alınan kararları ve önemine ilişkin detayları ilk kez TRT Haber'den Ayşe Şimşek ile paylaştı...

Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, zirvenin tarihi bir nitelik taşıdığını açıkladı:

"İlk kez bir TDT Zirvesi, gözlemci bir Devletin topraklarında ve Avrupa kıtasında gerçekleştirildi. Bu dönüm noktası, Teşkilatımızın küresel düzeyde artan önemini ve Macaristan ile Türk Dünyası arasında gelişen stratejik ortaklığı yansıtıyor."

“DOĞU İLE BATI’NIN BULUŞMA NOKTASI” 

“Doğu ile Batı’nın buluşma noktası” temasıyla düzenlenen Gayriresmî Zirve, Devlet Başkanlarının öncelikli alanlarında iş birliğini güçlendirme ve ortak bölgesel ve küresel meseleler hakkında görüş alışverişinde bulunmaları açısından önemli bir fırsat sundu.

Zirveye katılımları, ortak değerler, müşterek tarih ve ortak menfaatler temelinde daha güçlü ve bütünleşmiş bir Türk Dünyası inşa etme yönündeki kolektif irademizi bir kez daha teyit etti.

NEVRUZ TÜRK DÜNYASI'NIN ORTAK BAYRAMI KABUL EDİLDİ

Türk'ün bayramı Nevruz Bayramı'nı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk dünyasının ortak anma ve kutlama günü olarak kutlanmasını teklif etmişti.

Nevruz Bayramı Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında ortak kutlanacak.

BUDAPEŞTE BİLDİRİSİ İMZALANDI

Genel Sekreter Ömüraliyev, "Bugün liderlerimiz, öncelikli iş birliği alanlarında dayanışmamızı pekiştiren ve bölgesel-küresel gelişmelere dair ortak duruşumuzu ortaya koyan ileriye dönük ve kapsamlı bir belge olan Budapeşte Bildirisi’ni imzalamışlardır. Söz konusu Bildiri, ticaret, bağlantısallık, enerji, dijital dönüşüm, kültürel miras ve bölgesel güvenlik gibi stratejik alanlarda iş birliğinin derinleştirilmesine yönelik bir yol haritası niteliğindedir." dedi.

ÖZBEKİSTAN TÜRK KÜLTÜR VE MİRAS VAKFI’NA KATILIYOR

Genel Sekreter Ömüraliyev, Devlet Başkanları Konseyi tarafından imzalanan ve kabul edilen kararları açıkladı.

Özbekistan'ın Türk Kültür ve Miras Vakfı’na katılımına ilişkin karar alındı. Bu karar kültürel bağların güçlendirilmesi ve Türk Dünyası’nın zengin ve çeşitli mirasının korunması, yaşatılması ve tanıtılması açısından kayda değer bir adım teşkil ediyor.

TDT MACARİSTAN TEMSİLCİLİK OFİSİ İCRA DİREKTÖRÜ ATANDI

TDT Macaristan Temsilcilik Ofisi İcra Direktörünün atanmasına ilişkin alınan Karar, Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından kabul edildi. Bu karar,  Avrupa’daki kurumsal mevcudiyetimizi güçlendiren ve bölgesel ortaklarla etkileşim, eşgüdüm ve dışa açılım açısından önemli olan bu merkezin işlevleri aksamadan devam edecek.

AFGANİSTAN'A İLİŞKİN KONSEY BİLDİRİSİ

Afganistan’a İlişkin Konsey Bildirisi, TDT’nin bu ülkedeki gelişmeler karşısındaki ortak tutumunu ve eşgüdümlü yaklaşımını ortaya koymakta; barış, istikrar ve insani destek konularına bağlılığımızı teyit etmektedir.

KKTC'YE BİR STATÜ DAHA

Zirve çerçevesinde ayrıca, dünya çapında tanınan bilim insanı ve Nobel Ödülü sahibi Türk Bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, Türk Devletleri Teşkilatı Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü ile onurlandırıldı. Bu takdir, kendisinin bilime sunduğu değerli katkıların yanı sıra Türk Dünyası’nın değerlerine, kimliğine ve birliğine olan güçlü bağlılığını da yansıtıyor.

Buna ek olarak, TDT Genel Sekreterinin görev süresinin uzatılması ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Türk Akademisi nezdinde gözlemci statüsü verilmesine yönelik kararlar da görüşüldü ve onaylandı.

"TÜRK DÜNYASI YALNIZCA BİR GEÇİŞ NOKTASI DEĞİL"

Teşkilat'a üye ve gözlemci devletler, tarih boyunca medeniyetler arasında bir köprü işlevi gören stratejik bir coğrafyada yer alıyor. Ömüraliyev, "Bugünün jeopolitik gerçekliği bağlamında bu konum daha da kritik hâle gelmiştir." dedi.

Türk Dünyası'nın yalnızca bir geçiş noktası değil; ekonomik dinamizmin, kültürel zenginliğin ve stratejik bağlantısallığın merkezi olduğunun altını çizen Genel Sekreter Ömüraliyev, "Orta Koridor, Türk Yatırım Fonu ve dijital ile yeşil dönüşüm girişimleri gibi teşebbüslerle TDT, bölgesel bütünleşme ve küresel iş birliği açısından giderek daha dinamik bir platform haline gelmektedir." ifadelerini kullandı.

Budapeşte Zirvesi, üye ve gözlemci devletler arasındaki birlik ve dayanışmayı yeniden teyit etti, ortak kazanımları değerlendirme ve geleceğe yönelik rotayı belirleme fırsatı sundu.

Genel Sekreter Ömüraliyev, "TDT, yalnızca iş birliği için bir yapı değil; aynı zamanda ortak değerler, kimlik ve hedefler temelinde şekillenen ortak bir sesin oluştuğu bir platformdur. Macaristan’ın gözlemci statüsü, sembolik bir husus olmanın ötesinde, işleyen ve derinleşen bir ortaklığı temsil etmektedir." değerlendirmesini yaptı.

Türk Dünyası, 175 milyonluk nüfusu ve 4, 5 milyon kilometrekarelik geniş coğrafyasıyla büyük ticaret ve yatırım imkanları sunuyor. 2024 yılı itibarıyla ortak GSYİH 2,1 trilyon dolar, ticaret hacmi ise 1,1 trilyon doları aştı.

Kubanıçbek Ömüraliyev, "Ortak çabalarımızın odağında, sürdürülebilir kalkınma, dayanıklı altyapı, gençliğin güçlendirilmesi, bilimsel iş birliği ve kapsayıcı diyalog yer almalıdır. Bu yaklaşımla, hem kendi bölgemizde hem de ötesinde barış, istikrar ve refahın tesisine katkı sunmayı sürdüreceğiz." dedi.

12. Devlet Başkanları Zirvesi Azerbaycan’da gerçekleştirilecek.