Irak'ta parlamento seçim hazırlıklarına az kaldı
Irak'ta seçim heyecanı başladı. 11 Kasım tarihinde yapılacak parlamento seçimleri için teknik hazırlıklar başladı. Adaylar ve tarih hakkında çalışmalara başlandı.
Irak Yüksek Seçim Komiserliği Sözcüsü Cumana Gallay, 46 milyon nüfuslu ülkede 29 milyon seçmen bulunduğunu ve 6 ay sonra yapılacak seçimlerde 118 partinin yarışacağını söyledi. Gallay, 11 Kasım’da yapılması planlanan parlamento seçimlerine dönük teknik hazırlıklar ve seçime katılacak parti ve ittifakların durumuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Seçim Komiserliğinde kayıtlı 343 partinin bulunduğunu belirten Gallay, “Seçimlere katılmak istediğini bildiren parti sayısı 118” dedi.
SEÇİMLERE KAÇ İTTİFAK GİRECEK?
Gallay, önceki seçimlerde yer alan ittifak sayısının 66 olduğunu hatırlatarak, Seçim Komiserliği kurulunda şuan onaylanan ittifak sayısının 5 ve onay süreci devam eden ittifak sayısının 11 olduğunu paylaştı.
“Seçimlere katılma isteğini bildiren ittifak sayısı 25” diyen Gallay, tek başına katılmak isteyen seçim bloku sayısının da 16 olduğunu aktardı.
SEÇİMLERİN TARİHİ DEĞİŞMEYECEK
Cumana Gallay, seçimlerin zamanında yapılması için gerekli teknik altyapılarının da hazır olduğunu, seçmenlerin seçim kartlarını yenilemeleri için tüm illerdeki bürolarının açık olduğunu kaydetti.
YASAKLI PARTİYLE YAKINLIK SİYASİ YASAĞI GETİRDİ
Seçime katılacak parti ve ittifakların belirleyeceği aday listelerini 24 Haziran’a kadar komiserliği teslim edeceğini belirten Gallay, “Adaylar, Şeffaflık Kurumu, adli kurumlar ve yasaklı Baas Partisi üyeliğini sorgulayan kurumlara sorularak denetimden geçirilecek. Adayların en az lisans diplomasına sahip olması lazım ancak siyasi partilerin adaylarından yüzde 20’sinin lise mezun olması için istisna tanındı. Her parti vereceği aday listesindeki aday sayısının o partinin seçime katılacağı bölgeye ait sandalye sayısının yarısı ve yarısından fazla olması gerekiyor” bilgisini paylaştı.
29 MİLYON SEÇMEN
Gallay, 46 milyon nüfuslu Irak’ta 29 milyon seçmenin bulunduğunu, bu sene yapılacak seçimlerde seçim kartlarını yenileyenlerin oy kullanabileceğini aktardı.
Aday olacak kişilerin reklam kampanyaları için devlet veya kamu malından harcama ihtimaline karşı denetim kurullarının bulunduğunu ve bunun önüne geçmek için çalışacaklarını dile getiren Gallay, 2021 seçimlerinin güvenli ortamda geçtiğini, bu seçimlerin de öyle olması için güvenlik birimlerinin çalışma yürüteceğini söyledi.
Gallay, “Seçimlerin gayriresmi sonuçları sandıklar kapandıktan sonra 24 saat içerisinde açıklanacak.” dedi.
SEÇİM İÇİN YENİ İTTİFAKLAR KURULDU
Bu arada Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerine katılmak üzere, “İmar ve Kalkınma Koalisyonu” adında yeni bir siyasi ittifak kurulduğunu duyurmuştu.
Sudani, basına yaptığı açıklamada, “Kasım ayında yapılacak parlamento seçimlerine katılmak üzere tüm Irak halkına, İmar ve Kalkınma Koalisyonu’nun kurulduğunu ilan ediyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
Sudani’nin lideri olduğu ittifakta, kendi partisi olan Fırateyn Akımı, Ulusal Sözleşme İttifakı, Vataniyye Koalisyonu, Kerbela Yaratıcılık İttifakı, Sümer Ülkesi Topluluğu, Nesiller Topluluğu ve Ulusal Çözümler İttifakı grupları yer alıyor.
SUDANİ KOALİSYONUNUN HEDEFLERİ
“Irak ve halkının çıkarlarını önceliğimiz haline getirdik. Amacımız, imarın sürdürülebilirliğini sağlamak, ulusal ekonomiyi güçlendirmek, altyapı ve stratejik projeleri tamamlamak, güvenlik ve istikrarı pekiştirmek ve bölgesel ile uluslararası ilişkilerimizi daha da geliştirmek.”
SEÇİMDE BİRLİK OLACAKLAR ANCAK SONRASINDA AYRILACAKLAR
Öte yandan, Irak parlamentosundaki çoğunluğa sahip Şii Koordinasyon Çerçevesi de geçen ay yaptığı açıklamayla, yaklaşan seçimlere birden fazla listeyle katılacaklarını, ancak seçim sonrası yeniden birleşerek tek bir blok oluşturacaklarını bildirmişti.
SADDAM SONRASI ALTINCI SEÇİM
Irak’ta 11 Kasım’da, Saddam Hüseyin rejiminin 2003 yılında devrilmesinden bu yana düzenlenecek 6’ncı parlamento seçimlerinin yapılması planlanıyor.
Irak’ta mevcut eğilim, son il meclisi seçimlerinde uygulanan seçim sisteminin benimsenebileceğini gösteriyor. Bu sistem, her il için tek bir seçim bölgesi öngörüyor ve nispi temsil esasına dayalı (Sainte-Laguë) yöntemi ile 1.7 seçim katsayısının uygulanmasını içeriyor.
Bu durum büyük blokların lehine olurken, bağımsız adayların şansını ise azaltıyor.
