Gazze soykırımı 2 yıldır sürüyor! İşte katliamın acı bilançosu!
Katil İsrail'in 7 Ekim 2023’ten itibaren ölüm yağdırdığı Gazze Şeridi'nde bugüne kadar 67 binden fazla Filistinli şehit oldu. Gazze soykırımında iki yıl geride kalırken katliamın ağır bilançosu yürekleri sızlattı.
İsrail'in 7 Ekim 2023'te başlattığı Gazze soykırımında iki yıl geride kaldı. Katil İsrail, her gün Gazze'ye ölüm yağdırdı. 67 binden fazla Filistinliyi katletti. Çocukları anne-babasız, anne-babaları da evlatsız bıraktı. Filistinlileri hem bombalarla hem de silah olarak kullandığı açlıkta öldürdü.
KATİL İSRAİL 2 YILDIR HER GÜN GAZZE'YE ÖLÜM YAĞDIRIYOR
İki yıl boyunca her gün Gazze’den feryatlar yükseldi. İsrail, 7 Ekim 2023’ten itibaren Gazze’ye ölüm yağdırdı.
İsrail’in iki yıldır devam eden soykırımı, Gazze’yi yerle bir etti. Konutların yüzde 92’si yıkıldı veya hasar gördü. 38 hastane ve 125 sağlık merkezi hizmet dışı kaldı. 165 eğitim kurumu, 835 cami ve 3 kilise yıkıldı.
2 BİNDEN FAZLA AİLE YOK OLDU
Dünyanın gördüğü en büyük katliamlardan birine imza atan soykırımcı İsrail ordusu, 67 binden fazla Filistinliyi öldürdü. 2 bin 700 aile tamamen yok edildi. Yaklaşık 170 bin Filistinli yaralandı.
Katledilenlerin 20 bini bebek ve çocuk… Binlercesi ampute edildi. 50 bine yakın çocuk, ebeveynlerinden en az birini kaybetti.
Gazze Şeridi’nde binlerce Filistinli kayıp; pek çoğunun enkaz altında olduğu düşünülüyor.
AÇLIĞI SİLAH OLARAK KULLANDI
İsrail, Gazze Şeridi’ne yardımların girişini engelleyerek hayatta kalanları da açlığa mahkum etti. Yetersiz beslenme nedeniyle 500’e yakın Filistinli yaşamını yitirdi. Yüz binlerce Gazzeli ise açlık sınırında hayatta kalmaya çalışıyor.
Soykırımcı İsrail, uluslararası tepkiler üzerine sözde yardım dağıtım merkezleri kurdu. Ancak bu merkezleri de ölüm tuzağına çevirdi; katliam yaptı. 27 Mayıs’tan bu yana bu noktalarda 2 bin 570’ten fazla Filistinli öldürüldü, yaklaşık 19 bin kişi yaralandı.
İsrail ayrıca Gazzelileri evlerinden kopardı. 2 milyon Gazzeli en az bir kez yerinden edildi. Binlercesi hâlâ bilinmezliğe sürükleniyor.
GAZZE'DE 2 YILDIR DEVAM EDEN İSRAİL SALDIRILARINDA ÖLEN ÇOCUK SAYISI 20 BİNİ AŞTI
İsrail ordusunun yaklaşık iki yıldır Gazze Şeridi'nde sürdürdüğü saldırılarda 20 bini aşkın çocuğun öldüğü belirtildi.
Gazze'deki hükümetin medya ofisinden yapılan açıklamada, 7 Ekim'de 2 yılı dolacak olan soykırıma ilişkin güncel rakamlar paylaşıldı.
Buna göre, 19 bin 450'si hastanelere ulaşanlar olmak üzere hayatını kaybeden çocuk sayısı 20 bini aştı. Hayatını kaybeden kadınların sayısı da enkaz altında kalanlar ve kayıplar da dahil olmak üzere 12 bin 500'ü geçti. 154'ü çocuk olmak üzere 460 kişi de açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle yaşamını yitirdi. 14'ü çocuk olmak üzere 17 kişi soğuktan donarak öldü. 7 Ekim'den bu yana ölen Filistinli sayısı 67 bin 139 olurken, kayıplarla birlikte bu rakam 76 bin 639'a ulaştı.
SAĞLIK SEKTÖRÜNE YÖNELİK SALDIRILAR
Açıklamaya göre, İsrail saldırılarında 1670 sağlık ve 140 sivil savunma personeli ile 254 gazeteci hayatını kaybetti, 12 bini aşkın hamile kadın gıda ve yetersiz beslenme nedeniyle düşük yaptı. 38 hastane, 96 sağlık merkezi İsrail tarafından bombalandı, yıkıldı veya hizmet dışı bırakıldı. 197 ambulans ve 61 sivil savunma aracı da hedef alındı.
EĞİTİM SİSTEMİNİ HEDEF ALAN SALDIRILAR
Gazze Şeridi'ndeki okulların yüzde 95'i bombalama sonucu hasar gördü. 668 okul doğrudan bombalandı, 165 okul, üniversite ve eğitim kurumu tamamen, 392'si ise kısmen yıkıldı. 13 bin 500'ü aşkın öğrenci, 830 eğitimci ve 193 akademisyen ve araştırmacı saldırılarda öldü. 785 bin öğrenci eğitimden mahrum kaldı.
İBADETHANELER
Saldırılarda 835 cami tamamen, 180 cami kısmen yıkıldı. 3 kilise ise birden fazla kez hedef alındı. 60 mezarlıktan 40'ı yıkıldı.
İsrail ordusu hastanelerin içinde 7 toplu mezar açtı, mezarlardan 2 bin 450 kişinin naaşını çaldı.
Saldırılarda 268 bin konut tamamen, 153 bin konut kısmen yıkıldı, 148 bin konut ciddi şekilde hasar aldı ve yaşanmaz hale geldi, 288 bin Filistinli aile evsiz kaldı. 725 merkezi su kuyusu, 5 bin 80 kilometre elektrik şebekesi tahrip edildi. 247 hükümet binası, 292 tesis, oyun alanı ve spor salonu yıkıldı, 208 arkeolojik ve kültürel miras alanı hedef alındı.
İSRAİL, 2 YILDIR BOMBALADIĞI GAZZE ŞERİDİ'NİN TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRASINI YOK ETTİ
İsrail’in 8 Ekim 2023’ten bu yana Filistin halkına karşı yürüttüğü soykırım, yalnızca modern yapıları, altyapıyı ve evleri değil, binlerce yıllık medeniyetlerin izlerini taşıyan Gazze Şeridi’ndeki tarihi eserleri ve kültürel mirası da yok etti.
İsrail ordusu, 2,3 milyon nüfusa sahip Gazze Şeridi'ne yönelik 2 yıldır sürdürdüğü soykırımda eğitim ve öğretim kurumlarının yanı sıra tarihi ve kültürel mirası doğrudan hedef aldı.
Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi verilerine göre İsrail, Gazze'de binlerce yıllık 325 arkeolojik ve tarihi alandan 208'ini doğrudan hedef aldığı saldırılarla tahrip etti.
Filistinliler ile insan hakları ve kültürel mirasla ilgilenen kurumlar, İsrail ordusunun 2 yıldan beri Gazze Şeridi'nde sivilleri tehcire zorlayan ağır bombardımanla hem altyapıyı hem de tarihi ve kültürel alanlara yönelik tahribat yaparak oluşturduğu acı verici manzarayı, "Filistin halkının kültürel ve medeni kimliğini silmeye yönelik bir girişim" olarak yorumluyor.
Gazze'deki tarihi ve kültürel mirası tahrip etmekle sınırlı kalmayan İsrail ordusunun, bazı nadir tarihi eserleri çalarak İsrail'e kaçırdı. Bu durum, Filistinli yetkililer ve İsrail ordusu tarafından yayımlanan videolarla doğrulandı.
Tel Aviv yönetiminin 2006 yılından beri uyguladığı ve 8 Ekim 2023'ten bu yana ağır bombardımana maruz bıraktığı Gazze Şeridi, tarihi açıdan eski bölgelerden biri olarak kabul ediliyor.
Sırasıyla Antik Mısır, Yunan, Roma, Bizans, Kenan, Fenike medeniyetlerine ev sahipliği yapan Gazze Şeridi, daha sonra İslam tarihinde de Memlük ve Osmanlı gibi medeniyetlerle tarihi ve kültürel mirasını zenginleştiren bir bölge oldu.
Bu medeniyetler, Gazze Şeridi'nin köklü geçmişini ve Filistin halkının bu topraklardaki derin bağlarını yansıttığı gibi kültürel ve mimari açıdan zengin, çeşitli bir miras bıraktı. Bu miras, bölgeye tarihi ve kültürel anlamda büyük bir değer katıyordu.
Gazze Hükümeti Basın Ofisi Müdürü İsmail es-Sevabite, AA'ya yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun bombardımanına maruz kalan tarihi eserlerin çoğunun Gazze kentindeki "Eski Şehir" isimli bölgede yer aldığını söyledi.
Eski Şehir'in M.Ö. 1500'lü yıllara dayanan Fenike uygarlığına ait antik bir kent olduğunu dile getiren Sevabite, Eski Şehir bölgesinin da 2 yıldır İsrail'in ağır bombardımanına maruz kalan eş-Şucaiyye, ez-Zeytun, et-Tuffah ve ed-Derc mahallelerini kapsadığına işaret etti.
Yıkılan tarihi eserlerden bazıları şöyle:
EL-ÖMERİ CAMİSİ
Gazze'nin tarihi Eski Şehir bölgesinde yer alan ve bölgenin en eski ve en büyük camisi olan Büyük Ömer Camisi adlı yapının tarihi Hristiyanlık ve İslam'dan da öncesine dayanıyor. Tarihi Filistin topraklarında yerel dinler için mabed olarak kurulan yapı, Bizanslılar tarafından 5. yüzyılda kiliseye, 7. yüzyılda Hz. Ömer döneminde camiye çevrildi.
Tarih boyunca birçok kez deprem ve haçlı saldırıları sonucu yıkılan cami, Memluk'ten Osmanlı'ya kadar çeşitli dönemlerde yeniden inşa edildi. Birinci Dünya Savaşı'nda yeniden hasar gören cami 1925'te restore edildi.
Ünlü seyyah İbn Batuta'nın "estetik cami" olarak nitelendirdiği, Gazze'deki Filistinlilerin, "küçük Mescid-i Aksa" olarak da tanımladığı caminin 1400 yıllık minaresi, İsrail bombardımanında yıkıldı, caminin bir bölümü de zarar gördü.
AZİZ PORFİRİOS RUM ORTODOKS KİLİSESİ
Gazze’nin tarihi Zeytun Mahallesi’nde yer alan Aziz Porfirios Rum Ortodoks Kilisesi, M.S. 425 yılında inşa edilmiş olup dünyanın halen ayakta duran en eski üçüncü kilisesi olarak kabul ediliyor.
Gazze’deki Hristiyan toplumu için büyük manevi öneme sahip bu kutsal yapı, yüzyıllar boyunca inanç, barış ve dayanışmanın simgesi oldu. Ancak İsrail ordusu, Gazze’ye yönelik saldırıları sırasında Hristiyanların kutsal mekanlarını da hedef aldı.
Ekim 2023’te sivillerin sığındığı kilise kompleksi iki kez bombalandı. Saldırılarda kilisenin müştemilatı tamamen yıkıldı. Aralarında çocukların da bulunduğu en az 19 sivil hayatını kaybetti. Saldırı sonrası Gazze’deki Hristiyan toplumu, "Kiliseler bile artık güvende değil" diyerek uluslararası topluma duruma müdahale etme çağrısında bulundu.
Aziz Porfirios Kilisesi’ne yapılan bu saldırılar, yalnızca Gazze’deki Hristiyan azınlığa değil, aynı zamanda insanlığın ortak kültürel mirasına da vurulan ağır bir darbe olarak görülüyor. Kilisenin taş duvarları yıkıldı, çan sesleri sustu, geriye sadece Gazze’nin acı ve yıkımla örülü sessiz tanıklığı kaldı.
ESKİ ŞEHİR BÖLGESİNDEKİ ANTİK ES-SAMRA HAMAMI DA YOK EDİLDİ
Gazze kentinin Eski Şehir bölgesindeki Ez-Zeytun Mahallesi'nde yer alan ve inşası M.S 14. yüzyıla kadar uzanan tarihi Es-Samra Hamamı ile çevresindeki çok sayıda bina da İsrail'in saldırılarında yıkılan tarihi yerlerinden biri.
Samra Hamamı, İsrail’in kasıtlı saldırıları sonucu tahrip edildi. Böylece İsrail, Gazze Şeridi’ndeki son tarihi hamamı da yok etmiş oldu.
Es-Samra Hamamı, Gazze Şeridi'ndeki Büyük Ömer Camisi'nden sonra ikinci en büyük arkeolojik anıt ve Filistin'deki en önemli Osmanlı mimari yapılarından biri olarak, Osmanlı hamamlarının muhteşem örneklerinden biri kabul ediliyordu.
SEYYİD HAŞİM CAMİ
Seyyid Haşim Camisi, Gazze kentinin doğusundaki Ed-Derac Mahallesinde bulunuyor.
Hz. Muhammed'in büyük dedesi Haşim bin Abdulmenaf'ın mezarının bulunduğu rivayete edilen yere yapılan Seyyid Haşim Cami ve türbe nedeniyle bölge "Gazze Haşim" olarak adlandırılıyor.
Cami, 7 Aralık 2023'te İsrail savaş uçaklarının bombalaması sonucu ağır hasar gördü.
KATİB VİLAYET CAMİ
Tarihi Memlük dönemine uzanan cami Porphyrius Kilisesi ile aynı duvarı paylaşıyor ve Gazze'deki önemli arkeolojik camilerden biri olarak kabul ediliyor.
Cami, 17 Ekim 2023'te İsrail topçu saldırısına maruz kaldı ve ağır hasar aldı.
KUTSAL AİLE KİLİSESİ
Gazze kentindeki Kutsal Aile Kilisesi (Latin Manastırı) İsrail'in saldırılarında Hıristiyanlar ve Müslümanlar için bir sığınak haline gelmişti.
Kilise, İsrail bombardımanına maruz kalarak ağır hasar aldı. Söz konusu kilise 20.yüzyılın başlarında Fransiskan rahipleri tarafından kurulmuş ve geleneksel Katolik mimari tarzında inşa edilmiş.
Kilise, hem ibadet hem de Filistinli Hıristiyan toplumuna manevi destek sağlamak amacıyla kullanıldığı için Gazze'deki Hıristiyanlar için önemli bir mekan. Aynı zamanda, bölgedeki Hıristiyan cemaatine birçok dini ve sosyal aktivite sağlayan bir kültür ve toplum merkeziydi.
EHLİ BAPTİST KİLİSESİ
El-Ehli Baptist Hastanesi bünyesinde bulunan kilise, Anglikan Kilisesi'nin, Kilise Misyoner Topluluğu (CMS) aracılığıyla 1882’de kuruldu ve Kudüs'teki Anglikan Piskoposluk Kilisesi'ne bağlı bulunuyor.
Anglikan Kilisesinin Canterbury Başpiskoposu Justin Welby'nin açıklamasına göre hastane ve kilise 14 Ekim'de İsrail tarafından yapılan roket saldırısında zarar gördü, hastanenin 4 sağlık çalışanı yaralandı.
İsrail'in 17 Ekim'deki saldırısında hastane ve kilisede bulunan kişilerden yaklaşık 500 kişi yaşamını yitirdi.
PAŞA SARAYI'NIN BÜYÜK BÖLÜMÜ YOK EDİLDİ
Gazze kent merkezinin kalbinde bulunan yüzlerce yıllık bir kültürel mirasa sahip olan Eski Şehir bölgesi; Şucaiyye, Durc, Tuffah ve Zeytun olmak üzere dört ana mahalleden oluşuyor. Bu mahalleler, 8 Ekim 2023'te başlayan soykırım boyunca İsrail tarafından kasıtlı olarak yoğun saldırılara maruz kaldı.
Eski Şehir'in ed-Durc Mahallesi'ndeki "Paşa Sarayı" medeniyetler boyunca Gazze Şeridi'nde kalan son saray örneklerinden biri.
Memlük ve Osmanlı mimarisinin bir karışımı olan bu saray, İsrail tarafından moloz haline getirildi.
Saldırıları sonrası saraydan geriye sadece, Memlük döneminde kumtaşı, Osmanlı döneminde ise kaya ve kireçtaşından yapılmış bazı duvar kalıntıları kaldı.
GAZZE’NİN TARİHİ ÇARŞILARI HEDEF ILINDI
Bir zamanlar Gazze kentinin kalbinde yaşamın, ticaretin ve kültürün merkezi olan tarihi çarşılar bugün enkaza dönmüş durumda. Filistin Meydanı’ndan doğuya ilerleyenleri karşılayan Zaviye Çarşısı, baharat, et, balık, sebze, meyve ve oyuncak gibi ürünlerin satıldığı dar sokaklarıyla Gazze halkının en uğrak noktalarından biriydi.
Özellikle ramazan aylarında çarşı, renkleri ve kokularıyla kenti adeta canlandırırdı. Ancak bugün bu sokaklarda ticaretin değil, yıkımın sessizliği hüküm sürüyor. Dükkanların çoğu ya yandı ya da bombalarla yerle bir oldu. Artık bu sokaklardan, açlıktan ya da saldırılarda ölen hayvanlardan gelen ağır bir ölüm kokusu yayılıyor.
Gazze ekonomisinin "atan kalbi" olarak bilinen Kaysariyye Çarşısı ise tarihin tanığıydı. Rivayete göre temelleri Roma dönemine kadar uzanan bu yapı, ilk olarak atlar için ahır olarak inşa edilmiş, Memlük döneminde ise kubbeli mimarisiyle bugünkü halini almıştı. 1948’deki Nekbe öncesine kadar "dericiler çarşısı" olarak hizmet veren Kaysariyye, daha sonra altın ve mücevher satılan bir merkez haline geldi ve "Kuyumcular Çarşısı" olarak tanındı.
Ancak İsrail’in süregelen saldırıları, Gazze’nin bu kadim mirasını da hedef aldı. Bombardımanlar sonucu Kaysariyye Çarşısı’nın çevresinde büyük yıkım meydana geldi. Zaviye, halk pazarı ve çevresindeki tarihi yapılar kullanılamaz hale geldi. Gazze’nin yüzyıllardır süregelen ticaret damarları, bugün sessiz taş yığınlarına dönmüş durumda.
DİĞER BÖLGELERDEKİ TAHRİBAT
Deyr el-Belah’taki Hızır Makamı (Saint George Manastırı) Filistin’de inşa edilen ilk Bizans dönemi Saint George Manastırı olan bu yapı, İsrail saldırılarında kısmen yıkıldı.
GAZZE ARKEOLOJİ DEPOSU
Farklı medeniyetlere ait binlerce eserin bulunduğu bu depo, Ocak 2023’te İsrail ordusu tarafından tahrip edilip yağmalandı.
ANTHEDON LİMANI
Gazze’nin bilinen ilk limanı ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası ön listesinde yer alan Gazze’nin 3 önemli alanından biri olan Anthedon Limanı da İsrail’in saldırılarına maruz kaldı.
Milattan önce 800’lerde Kenanlılar tarafından kurulan bu antik liman, İsrail ordusunun kara saldırıları sırasında tamamen tahrip edildi.