ABD'nin 28 maddelik barış planı açıklandı! 5 bölge resmen Rusya'ya bırakılıyor

Ukrayna-Rusya savaşı devam ederken, ABD eski Başkanı Donald Trump'ın çatışmaları sona erdirmek amacıyla hazırladığı 28 maddelik barış planı taslağının detayları, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de Ukraynalı ve ABD'li yetkililer arasında yapılan görüşmelerde kamuoyuna yansıdı. Yetkililer, planın henüz taslak aşamasında olduğunu ve içeriğinde değişiklikler yapılabileceğini vurguladı.

28 madde şu şekilde:

"1. Ukrayna'nın egemenliği teyit edilecektir.
2. Rusya, Ukrayna ve Avrupa arasında kapsamlı bir saldırmazlık anlaşması imzalanacaktır. Son 30 yılın tüm belirsizlikleri çözüme kavuşturulmuş sayılacaktır.
3. Rusya'nın komşu ülkeleri işgal etmeyeceği ve NATO'nun daha fazla genişlemeyeceği öngörülecektir.
4. Küresel güvenliği sağlamak, işbirliği imkanlarını artırmak ve gelecekte ekonomik kalkınmaya zemin hazırlamak amacıyla tüm güvenlik sorunlarının çözülmesi ve gerilimin azaltılması için ABD'nin arabuluculuğunda Rusya ile NATO arasında bir diyalog gerçekleştirilecek.
5. Ukrayna güvenilir güvenlik garantileri alacaktır.
6. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin personel sayısı 600 bin ile sınırlandırılacaktır.
7. Ukrayna, anayasasında NATO'ya katılmayacağını güvence altına almayı; NATO da Ukrayna'nın gelecekte üyeliğe kabul edilmeyeceğine dair bir hükmü tüzüğüne eklemeyi kabul edecektir.
8. NATO, Ukrayna'da asker konuşlandırmayacağını kabul edecektir.
9. Polonya'da Avrupa ülkelerine ait savaş uçakları konuşlandırılacaktır.
10. ABD, garanti karşılığında tazminat alacak; Ukrayna Rusya'ya saldırırsa garanti hakkını kaybedecek, Rusya, Ukrayna'yı işgal ederse, kararlı ve koordineli bir askeri yanıtın yanı sıra tüm küresel yaptırımlar yeniden uygulanacak, yeni toprakların tanınması ve bu anlaşmanın tüm diğer avantajları geri alınacaktır; Ukrayna, herhangi bir gerekçe olmadan Rusya'nın Moskova veya St. Petersburg şehirlerine füze saldırısı düzenlerse, güvenlik garantisi geçersiz sayılacaktır.
11. Ukrayna, AB üyeliği için uygun kabul edilecek ve bu konu değerlendirildiği sürece Avrupa pazarına kısa vadeli ayrıcalıklı erişim hakkı elde edecektir.
12. Ukrayna'yı yeniden inşa etmek amacıyla kapsamlı ve güçlü bir küresel önlem paketi oluşturulacak, paket şu maddeleri içerecek ve bunlarla sınırlı olmayacaktır: Ukrayna'nın teknoloji ve veri merkezleri ile yapay zeka daha dahil olmak üzere hızla büyüyen sektörlere yatırımını sağlamak için Ukrayna Kalkınma Fonu oluşturulacaktır; ABD, Ukrayna ile iş birliği yaparak Ukrayna'nın boru hatları ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere gaz altyapısını birlikte yeniden inşa edecek, geliştirecek, modernize edecek ve işletilecektir; Savaşta etkilenen bölgelerin onarımı için şehirlerin ve yerleşim alanlarının restorasyonu, yeniden inşası ve modernizasyonuna yönelik ortak çalışmalar yürütülecektir; altyapı geliştirme çalışmaları yürütülecektir; mineral ve doğal kaynakların çıkarılmasına yönelik çalışmalar yürütülecektir; Dünya Bankası, bu çabaların hızlandırılması amacıyla özel bir finansman paketi geliştirecektir.
13. Rusya, küresel ekonomiye yeniden entegre edilecektir: Yaptırımların kaldırılması, aşamalı olarak ve ilgili durumlara göre görüşülüp karara bağlanacaktır; ABD, enerji, doğal kaynaklar, altyapı, yapay zeka, veri merkezleri, Arktik bölgesindeki nadir toprak metali çıkarma projeleri ve diğer karşılıklı fayda sağlayacak kurumsal fırsatlar alanlarında ortak kalkınma amacıyla uzun vadeli bir ekonomik iş birliği anlaşması imzalayacaktır; Rusya, G8'e yeniden katılmaya davet edilecektir.
14. Dondurulan varlıklar belirtilen şekilde kullanılacaktır: Rusya'nın 100 milyar dolar değerindeki dondurulmuş varlıkları, ABD liderliğinde Ukrayna'yı yeniden inşa etme ve yatırım yapma çabalarına yönlendirilecektir; ABD, bu girişimden elde edilecek karın yüzde 50'sini alacaktır. Avrupa, Ukrayna'nın yeniden inşası için kullanılacak yatırım miktarını artırmak amacıyla 100 milyar dolar ekleyecektir. Dondurulmuş Avrupa fonları serbest bırakılacaktır. Kalan dondurulmuş Rus fonları ise, belirli alanlarda ortak projeler yürütecek ayrı bir ABD-Rus yatırım aracına yönlendirilecektir. Bu fon, ilişkileri güçlendirmeyi ve ortak çıkarları artırmayı hedefleyerek çatışmaya geri dönmeme konusunda güçlü bir teşvik oluşturacaktır.
15. Bu anlaşmanın tüm hükümlerine uyumun sağlanmasını ve teşvik edilmesini amaçlayan ortak bir ABD-Rusya güvenlik çalışma grubu kurulacaktır.
16. Rusya, Avrupa ve Ukrayna'ya karşı saldırmazlık politikasını yasalarla güvence altına alacaktır.
17. ABD ve Rusya, Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Antlaşması'nın (START) Antlaşması da dahil olmak üzere nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve kontrolüne ilişkin antlaşmaların geçerlilik süresini uzatmayı kabul edecektir.
18. Ukrayna, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) uyarınca nükleer silah bulundurmayan bir devlet olmayı kabul edecektir.
19. Zaporijya Nükleer Santrali, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) gözetiminde çalıştırılacak ve üretilen elektrik, Rusya ile Ukrayna arasında yarı yarıya eşit oranda dağıtılacaktır.
20. Her iki ülke de okullarda ve toplum genelinde, farklı kültürlerin anlaşılmasını ve hoşgörüyü teşvik eden, ırkçılığı ve önyargıyı ortadan kaldırmayı amaçlayan eğitim programlarını uygulamayı taahhüt edecektir: Ukrayna, dini hoşgörü ve dilsel azınlıkların korunmasına ilişkin AB kurallarını benimseyecektir; her iki ülke de tüm ayrımcı uygulamaları kaldırmayı, karşılıklı basın ve eğitim haklarını güvence altına almayı kabul edecektir; Nazi ideolojisi ait tüm faaliyetler kınanacak ve yasaklanacaktır.
21. Bölgeler; Kırım, Luhansk ve Donetsk bölgeleri fiilen Rusya'ya ait olarak tanınacaktır. ABD de bu tanıma kararına dahil olacaktır; Herson ve Zaporijya, temas hattı boyunca "donmuş" statüde tutulacak. Bu, temas hattı boyunca fiili bir tanıma statüsü anlamına gelecektir; Rusya, söz konusu 5 bölge dışında kontrolündeki topraklardan feragat edecektir; Ukrayna güçleri, Donetsk bölgesinin kontrol ettikleri bölümünden çekilecek ve bu çekilme bölgesi, uluslararası alanda Rusya'ya ait toprak olarak tanınan, tarafsız ve silahsızlandırılmış bir tampon bölge olarak kabul edilecektir. Rus askeri bu silahsızlandırılmış bölgeye girmeyecektir.
22. Gelecekteki toprak düzenlemeleri üzerinde anlaşmaya varıldıktan sonra, hem Rusya hem de Ukrayna, bu düzenlemeleri zorla değiştirmemeyi taahhüt edecektir. Bu taahhüdün ihlali durumunda herhangi bir güvenlik garantisi geçerli olmayacaktır.
23. Rusya, Ukrayna'nın Dnipro Nehri'ni ticari faaliyetler için kullanmasını engellemeyecek ve Karadeniz üzerinden tahıl taşımacılığının serbest şekilde yapılmasına ilişkin anlaşmalar sağlanacaktır.
24. Bekleyen konuları çözmek amacıyla bir insani yardım komitesi kurulacaktır: Taraflar arasında kalan tüm tutuklular ve cenazeler için "herkese karşı herkes" esasına göre takas gerçekleştirilecektir; tüm sivil tutuklular ve rehineler, çocuklar da dahil olmak üzere iade edilecektir; aile birleşimi programı uygulanacaktır; çatışmanın mağdurlarının acılarını hafifletmek için önlemler alınacaktır.
25. Ukrayna'da 100 gün içinde seçim düzenlenecektir.
26. Çatışmaya dahil olan tüm taraflar, savaş sırasında gerçekleştirdikleri eylemler nedeniyle tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte bulunmamayı veya herhangi bir şikayeti gündeme getirmemeyi kabul edeceklerdir.
27. Bu anlaşma yasal olarak bağlayıcı olacaktır. Uygulaması, ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Konseyi tarafından izlenecek ve güvence altına alınacaktır. İhlaller durumunda yaptırımlar uygulanacaktır.
28. Tüm taraflar bu mutabakata onay verdikten sonra, anlaşmanın uygulanmasına başlamak üzere her iki tarafın üzerinde anlaşılan noktalara çekilmesinin hemen ardından ateşkes yürürlüğe girecektir."

AVRUPALI LİDERLERDEN İLK DEĞERLENDİRME

Planın ortaya çıkmasının ardından Avrupalı liderlerin Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği öğrenildi. Almanya Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Zelenskiy ile görüşerek Ukrayna'ya kalıcı ve adil bir barış yolunda tam desteklerini yineledi. Liderler, ABD'nin savaşı sona erdirme çabalarını ve özellikle Ukrayna'nın egemenliğine olan bağlılığını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Görüşmede, AB başkentleri ve Washington ile yakın koordinasyon içinde kalınması konusunda mutabakata varıldı.