Bakan Koca'dan ağız ve diş sağlığı müjdesi: Bunu uygulayan ilk ve tek ülke olacağız

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bakanlık, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ve Uluslararası Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün, 2021 yılı kesin hesap kanun teklifi, 2023 yılı bütçe kanun teklifi ve Sayıştay raporlarının görüşüldüğü Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonunda bir sunum yaptı.

• Küresel ekonomik duruma rağmen sağlık harcamalarımızın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranı yüzde 5 civarındadır. Bilhassa son 4 yıl özel sektör sağlık harcamaları yüzde 1 oranıyla sabit seyrederken kamu sağlık harcamalarında istikrarlı bir artış olmuştur. Son 20 yılda kamu cari sağlık harcamasının oranı Amerika'da 2,5 kat, OECD'de neredeyse 1,5 kat artarken, sağlıktaki bütün gelişmelerle birlikte bizde belirgin bir artış olmamıştır.
• Kamu-özel ortaklığı modeliyle tamamlanan 14 şehir hastanemiz bugün 22 bin 675 yatak kapasitesiyle hizmet vermektedir. Aynı modelle inşaatı devam eden 4 hastanemizle birlikte 5 bin 755 yatak daha ilave edilecektir.
• Acil Sağlık Hizmetleri organizasyonumuz 6 bine yakın ambulansımızla ülkemizin tamamını çerçevelemektedir.
• Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecektir. Aşı ve Biyoteknolojik ürünleri üretmek üzere Hıfzıssıhhayı yeniden inşa ediyoruz.
• UMKE tamamen gönüllülerden oluşan 14 bin sağlık personeli, 300’ü aşkın aracı ile Türkiye’nin her noktasında meydana gelen afette yardıma koşuyoruz.
• Sağlıkta Beyaz Reform çerçevesinde almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız.
• İnteraktif Video Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı.
• 2023 bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı 8 kat artırdık.
• Dünya çapında aşı tedariki sağlayan ilk ülkelerden biriydik. Sağlık çalışanlarımızdan başlayarak yaygın aşılamaya giriştik. Birçok ülkenin aksine vatandaşlarımıza farklı teknolojiyle üretilen aşı alternatifleri sunduk. Kısa sürede kendi aşımız Türkovac'ı ürettik. Günlük aşılama sayısında rekor kırdık. İlk 2 ayda Avrupa ülkeleri içinde vatandaşlarını en hızlı aşılayan 2. ülke konumuna yükseldik.
• Dünyada ilk olan aile diş hekimliği uygulamasını ülke sathında yaygınlaştırıyoruz. Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin en kapsayıcı şekilde uygulandığı ilk ve tek ülke olacağız.
• Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 54'e ulaşmış durumda.

Bakan Koca, başkanlığını AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz’ın yaptığı Komisyonda yaptığı konuşmasında, son yılda kamu cari sağlık harcaması oranının Amerika’da 2 buçuk kay, OECD’de 1 buçuk kat artmasına karşın Türkiye’de belirgin bir artış olmadığını savunarak “Üstelik kişi başı sağlık harcamasında günden güne önemli bir artış sağlamamıza rağmen bu oranı korumuş durumdayız” dedi.

Bakan Koca, 2002 yılından bu yana temel sağlık göstergelerinde önemli ilerleme kaydettiklerini öne sürerek, “Bebek ve anne ölümlerini önemli ölçüde azalttık. Yıllardır titizlikle takip edip başarılar sağladığımız bebek ve beş yaş altı çocuk ölümlerini daha da azaltmakta kararlıyız. Hiçbir annenin hayatını kaybetmesine tahammül göstermek istemiyoruz. Sağlık sistemimiz bu güç ve donanıma sahip durumdadır” diye konuştu.

Küresel salgını en hazırlıklı karşılayan ülkelerden birinin Türkiye olduğunu savunan Bakan Koca, “Yaptığımız yatırımlar ve özellikle şehir hastaneleri, küresel salgın sürecinin sağlıklı yönetilmesinin kritik unsurlarından biri oldu. Artan yoğun bakım ihtiyacına 40 bini aşan yoğun bakım yatağımız sayesinde hızla cevap verdik. Hastanelerde kapasitemizi olabildiğince artırdık. İhtiyacımız olan tanı kitini, solunum cihazını, kişisel koruyucu malzemeleri üreterek vatandaşımızın hizmetine sunduk” ifadelerini kullandı.

“14 ŞEHİR HASTANEMİZ HİZMET VERMEKTEDİR”

Bakan Koca, şehir hastanelerine ilişkin şunları söyledi:

“Bu hastanelerimiz birer hastane olmaktan öte, her biri kendi içinde bütün hizmetleri kapsayan birer hastane şehirleridir. Bu arada, 4 bin 50 yatak kapasiteli Türkiye’nin en büyük şehir hastanesini iki ay önce başkentlilerimizin hizmetine sunduk. Kamu-özel ortaklığı modeliyle tamamlanan 14 şehir hastanemiz bugün 22 bin 675 yatak kapasitesiyle hizmet vermektedir. Aynı modelle inşaatı devam eden 4 hastanemizle birlikte 5 bin 755 yatak daha ilave edilecektir.”
 

“SAĞLIK ÇALIŞANLARIMIZA YÖNELİK ŞİDDET SUÇLARI, KATALOG SUÇLAR ÇERÇEVESİNE ALINDI”

Bakan Koca, sağlık çalışanlarının maruz kaldıkları şiddet olaylarının ve onları riskli hastalardan uzaklaştırdığını söylediği malpraktis davalarının, sağlık çalışanlarının kayba uğrayan özlük haklarına ilişkin harekete geçmelerini kaçınılmaz hale getirdiğini belirterek, “Sağlık ailemizle birlikte vatandaşlarımızın sağlığını güvence altına almak için yeni bir reform başlatmalıydık. Beyaz Reform çerçevesindeki taleplerimize sahip çıkarak sağlıkta şiddetin önlenmesi, malpraktis davalarına karşılık güvence oluşturulması ve özlük hakları konularındaki düzenlemeleri yapan Yüce Meclisimize huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ediyorum. Bu sayede sağlık çalışanlarımıza yönelik şiddet suçları, Katalog Suçlar çerçevesine alındı. Iyi hal indirimi kalktı. Yüzde 50 oranında ceza artırımı geldi” dedi.

“HEKİM ARTIŞINA HALA İHTİYACIMIZ OLDUĞUNU İFADE ETMELİYİM”

Hastanelerde randevu kapasitesini artırmak için bir dizi önlem devreye koyduklarını aktaran Bakan Koca, “Her polikliniğe bir tıbbi sekreter görevlendirip hekimlerin iş yükünü azaltıyoruz. Mesai sonrası çalışmayı da teşvik ederek kapasitemizi yükseltiyoruz. Bunun yanı sıra bazı branşlarımızda hekim artışına hala ihtiyacımız olduğunu ifade etmeliyim” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz yıl evlenecek çiftlerde, yeni doğan bebeklerde ise SMA taramasını başlattıklarını hatırlatan Bakan Koca, “Çiftlere rehberlik ediyor, tespit ettiğimiz bebeklerin en kısa sürede tedavisini başlatıyoruz. Taramanın başlangıcından (mayıs ayından) bu yana 118 yavrumuza SMA tanısı koyduk” dedi.

Bakan Koca, 442 gece okulu ve birinci basamaktaki bin 80 gebe bilgilendirme sınıfı ile gece ve eşlerine yönelik doğuma hazırlık eğitiminin yanı sıra danışmanlık hizmeti sunarak ailelere destek verdiklerini aktararak, “Ülkemizde doğumların yüzde 98’i hastanede gerçekleşiyor. Doğum yapılan hastanelerin tamamı bebek dostu hastane sertifikasına hak kazanmış durumdadır” diye konuştu.

“10 AYDA KARA AMBULANSLARIMIZLA TAŞINAN HASTA SAYISI 6 MİLYONA YAKLAŞMIŞTIR”

Sağlık Bakanlığının ekip ve ekipman olarak afet ve acil durumlara hazır olduğunu ve dünya standartlarında hizmet sunduğunu öne süren Bakan Koca, “Acil Sağlık Hizmetleri organizasyonumuz 6 bine yakın ambulansımızla ülkemizin tamamını çerçevelemektedir. Kara, hava ve deniz ambulanslarımızla hizmet veriyoruz. Bugüne kadar 57 bin hasta hava ambulansıyla, 31 bin hasta deniz ambulansıyla taşınmıştır. Bu yılın ilk 10 ayında kara ambulanslarımızla taşınan hasta sayısı 6 milyona yaklaşmıştır” dedi.
Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi’nin (UMKE) tamamen gönüllülerden oluşan 14 bin sağlık personeli, 300’ü aşkın aracı ile Türkiye’nin her noktasında meydana gelen afette yardıma koştuğunu dile getiren Bakan Koca, “Bu yıl içinde Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu, Sinop, Zonguldak, Burdur, Bilecik ve Ağrı illerinde meydana gelen sel felaketlerinde, Bartın ili Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasında UMKE erkenden olay mahallindeydi. Askeri harekat bölgelerinde, sıcak savaş nedeniyle Romanya-Ukrayna sınır kapısında, sel felaketine maruz kalan Pakistan’da seyyar hastaneleri ve mobil sağlık üniteleriyle uluslararası itibara sahip UMKE ekiplerimiz görev yapıyor” diye konuştu.

“115 BİN İLAVE PERSONEL İSTİHDAMI SAĞLAMIŞ OLACAĞIZ”

Bakan Koca, sağlık çalışanı sayısının 777 bini Sağlık Bakanlığı bünyesinde toplam 1 milyon 359 bine ulaştığı bilgisini vererek, “Artan talepler karşısında 7 gün 24 saat kesintisiz verilen hizmetlerin çalışanlarımız üzerindeki yükünü takdir edersiniz. Sağlıkta Beyaz Reform çerçevesinde almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız” dedi.

Bakan Koca, küresel salgın ile tüm dünyada sağlık personeline artan talebin çok değiştiğini ve önemli oranda sağlık personeli hareketliliği yaşandığını dile getirerek, konuşmasında istifa eden hekimlerin sayısının olduğu yansıya atıf yaptı. Yansıya göre, uzman hekim başlığı altında 2013’te bin 405 istifa, 2014’te bin 229, 2015’te bin 365, 2016’da 998, 2017’de 957, 2018’de bin 466, 2019’da bin 161, 2021’de 2 bin 558, 2022 yılında ise 2 bin 239 uzman hekim istifa etti. Buna karşın, 2013’te 5 bin 721, 2014’te 3 bin 553, 2015’te 5 bin 301, 2016’da 5 bin 563, 2017’de 4 bin 897, 2018’de 6 bin 63, 2020 yılında 6 bin 307, 2021’de 6 bin 26, 2022’de ise 9 bin 86 uzman hekim istihdam edildi.

2013’TEN BU YANA 83 BİN 621 HEKİM İSTİHDAM EDİLDİ

Aynı yansıda hekim başlığı altında, 2013’de 478, 2014’te 496, 2015’te 602, 2016’da 635, 2017’de 778, 2018’de 877, 2019’da bin 96, 2020’de bin 571, 2021’de 2 bin 841, 2022’de bin 955 hekim istifa etti. Buna karşın 2013’te 5 bin 569, 2014’te 5 bin 731, 2015’te 7 bin 757, 2016’da 8 bin 170, 2017’de 8 bin 484, 2018’de 9 bin 881, 2019’da 11 bin 34, 2020’de 12 bin 98, 2021’de 12 bin 804, 2022’de ise 14 bin 627 hekim istihdam edildi.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun uluslararası kuruluşlarla tanınırlığı olan bir otorite olduğunu savunan Bakan Koca, “İlaç ve tıbbi cihaz pazarının regülasyonu ve akılcı ilaç kullanımında önemli görevler ifa etmektedir. Yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde 2022 yılında pazardaki imal ilaç oranı kutu bazında yüzde 89’a, değer bazında ise yüzde 53 seviyesine ulaşmıştır. Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 55’e ulaşmış durumdadır” dedi.

“HIFZISSIHHAYI YENİDEN İNŞA EDİYORUZ”

Bakan Koca, şöyle devam etti:

“Geçen yıl müjdesini verdiğim Hıfzıssıhha Türkiye Aşı Ve Biyoteknolojik Ürün Araştırma Ve Üretim Merkezi’nin inşası sürmektedir. Merkez faaliyete geçtikten sonra aşı ve biyoteknolojik ürün çalışmalarımız daha da hızlanacaktır. Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecektir. Aşı ve Biyoteknolojik ürünleri üretmek üzere Hıfzıssıhhayı yeniden inşa ediyoruz.”

Komisyon, milletvekillerinin bütçeye görüş bildirmesi ile devam ediyor.

(KOVID-19 SALGINI) "GÜNLÜK AŞILAMA SAYISINDA REKOR KIRDIK"

Koca, "Dünya çapında aşı tedariki sağlayan ilk ülkelerden biriydik. Sağlık çalışanlarımızdan başlayarak yaygın aşılamaya giriştik. Birçok ülkenin aksine vatandaşlarımıza farklı teknolojiyle üretilen aşı alternatifleri sunduk. Kısa sürede kendi aşımız Türkovac'ı ürettik. Günlük aşılama sayısında rekor kırdık. İlk 2 ayda Avrupa ülkeleri içinde vatandaşlarını en hızlı aşılayan 2. ülke konumuna yükseldik." dedi.

- GELECEK YIL İÇİN 45'İ HASTANE, 177 SAĞLIK TESİSİNİN YATIRIMI PLANLANDI

Sunumunda 979 birinci basamak sağlık kuruluşu ve 60 bin yatak kapasitesine ulaşan 345 hastane yatırımının, proje aşamasından inşaat aşamasına geçme sürecinin devam ettiğini bildiren Koca, "Son 20 yılda 738'i hastane olmak üzere 3 bin 992 sağlık tesisi tamamlanarak hizmete açılmıştır. Önümüzdeki yıl 45'i hastane olmak üzere 177 tesisin yatırımı planlanmıştır." ifadesini kullandı.

Bakan Koca, Türkiye'nin 161 ülke ve 12 uluslararası kuruluşun salgınla mücadelesine katkı sağladığına dikkati çekerek, bu yıl 56 ülkeye Türkiye'nin sağlık sisteminin tanıtıldığını anlattı.

İkili anlaşmalarla dost ülkelerin sağlık personeline eğitim verildiğini, hastalarının kabul edildiğini, sağlık iş forumlarının düzenlendiğini belirten Koca, Somali, Sudan, Nijer, Bangladeş, Kırgızistan, Filistin ve Arnavutluk'ta da Türkiye Dostluk Hastanelerinin hizmet verdiğini anımsattı.

Türkiye'nin küresel sağlığa katkı sağlamak ve sağlıkta lider ülkeler arasında yer alma hedeflerine ulaşmak için, "Health Türkiye" markasıyla dünyaya açılacağına işaret eden Koca, şehir hastaneleri, USHAŞ, "Health Türkiye Platformu", "Uluslararası Sağlık Hizmetleri Çağrı Merkezi" ile Türkiye'de sağlık hizmeti almak isteyenlere kucak açtıklarını kaydetti.

- "TIBBİ CİHAZDA İHRACATIMIZIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI YÜZDE 54'E ULAŞTI"

Bakan Koca, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun (TİTCK) ilaç ve tıbbi cihaz pazarının regülasyonu ve akılcı ilaç kullanımında önemli görevler üstlendiğinin altını çizerek, şu bilgileri paylaştı:

"Yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde 2022'de pazardaki imal ilaç oranı kutu bazında yüzde 89'a, değer bazında ise yüzde 53 seviyesine ulaşmıştır. Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 54'e ulaşmış durumdadır. Piyasaya arzından hastaya kullanımına kadar ilaç ve tıbbi cihaz yönetimini tamamen dijital platformda yürüten bir kurum olması sebebiyle dünyada bir ilk olma özelliği taşımaktadır."

"BUNU YAPAN DÜNYADA İLK VE TEK ÜLKE OLACAĞIZ"

Sağlıkta dijitalleşmede birçok ülkeye de bilgi ve tecrübe ihraç edildiğini, uzaktan sağlık hizmeti ve giyilebilir mobil teknolojilerle sağlık hizmetlerinde yeni bir döneme geçtiklerini vurgulayan Koca, şunları kaydetti:

"Dünyada nadir örneklerden biri olacak şekilde, devletin şefkat ve merhamet elini bir kere daha büyüklerimiz için göstererek 85 yaş üzeri tüm büyüklerimizi kendilerinden sorumlu olacak bir hekime emanet ediyoruz. Dünyada ilk olan aile diş hekimliği uygulamasını ülke sathında yaygınlaştırıyoruz. Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin en kapsayıcı şekilde uygulandığı ilk ve tek ülke olacağız.

Sağlıklı nesiller için, normal doğumu özendirmek üzere her gebeye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz. Bağımlı hastalarımızın yaşama sarılmasını kolaylaştıracak tam donanımlı Bağımlılık Danışma Arındırma ve Rehabilitasyon (BAHAR) merkezlerini yaygınlaştırıyoruz. Özel çocuklarımızın sağlık temas noktasını oluşturacak Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Merkezlerini (ÇÖZGEM) her ilde açıyoruz. Binlerce kişiye yeni istihdam oluşturacak, yerli ve milli sağlık teknolojilerinin merkezi halini alacak Sağlık Vadisi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz."

Bakan Koca, sunumunun sonunda insan için merhametle hizmet etmeyi amaçladıklarını, vicdan terazisinde kendisine yer bulamayan hiçbir konunun da gündemlerinde olmayacağını vurgulayarak, gayret, sebat ve fedakarlıklarıyla zor günlerin birlikte atlatılmasını sağlayan tüm sağlık ailesine teşekkürlerini iletti.