Birleşik Krallık ve Rusya karşı karşıya mı geliyor? Manş denizinde neler oluyor?

İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Parlamento'ya yaptığı açıklamada, bu hafta bir Rus casus gemisinin İngiltere sularında faaliyet gösterdiğini duyurdu. Yantar isimli gemi, başlangıçta Akdeniz'e doğru ilerlese de Manş Denizi'ne geri döndü ve burada bir savaş gemisi tarafından takibe alındı. Bunun üzerine İngiltere'den, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e sert bir mesaj gönderildi.

Peki, tüm bu yaşananlar ne anlama geliyor?

Öncelikle, Yantar gemisini tanıyalım. Bu gemide, sualtı dronları ve gözetleme ekipmanları bulunuyor. Casus gemilerinin ana görevi, yabancı ülkelerin askeri veya sivil altyapısını gözetlemek, dinlemek ve veri toplamak olarak karşımıza çıkıyor. Bu gemiler, deniz altı kabloları veya boru hatları gibi stratejik noktalarda faaliyet göstererek potansiyel zafiyetleri tespit etmeye çalışır.

Rusya'nın stratejik tersanelerinden Kaliningrad’da inşa edilen Yantar, 108 metre uzunluğunda ve 60 kişilik bir mürettebata sahip. 2015'ten beri hizmette olan bu gemi, 2018'de İngiltere'nin deniz altı iletişim kablolarına zarar verme ihtimali konusunda uyarı yapmasına yol açan hareketler sergilemişti.

Estonya ile Finlandiya arasındaki Estlink2 deniz altı kablosunda yaşanan hasarın ardından NATO, Baltık Denizi'nde ek güvenlik önlemleri alma kararı aldı. İngiltere de bu kapsamda, P-8 Poseidon ve Rivet Joint gibi gelişmiş gözetleme uçaklarını bölgeye yönlendireceğini açıkladı.

Birleşik Krallık, NATO ve Joint Expeditionary Force (JEF) ile birlikte, yeni bir yapay zeka destekli izleme sistemi olan "Nordic Warden"ı kullanıyor. Bu sistem, uydu verileri, gemi konum bilgileri ve radar verilerini birleştirerek şüpheli gemi hareketlerini tespit ediyor. Eğer bir gemi, kritik bölgelerde anormal bir süre kalır veya normal rotasından saparsa, sistem otomatik olarak uyarı veriyor.

Nordic Warden, ayrıca Rusya'nın yaptırımları delmek için kullandığı "gölge filo"yu da takip ediyor. Bu filo, Rusya'nın Ukrayna’daki yasadışı işgalini finanse etmek için kritik öneme sahip.  İngiltere, bu gemilerin faaliyetlerini engellemek amacıyla 93 Rus tankerine yaptırım uyguladı.

Yaşanan gelişmelerin ardından açıklama yapan İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e, İngiltere'nin Rus gemilerinin faaliyetlerini yakından izlediğini ve ülke güvenliği için sert tedbirler almaktan çekinmeyeceklerini belirtti. Ayrıca, İngiltere hükümeti, hızla büyüyen özel istihbarat sektörünü, Rusya, Çin ve İran gibi düşman devletler için faaliyet göstermemeleri konusunda uyardı.

Bu olay ilk değil aslında. 7 yıl önce (2018) çifte ajan Sergey Skripal'in sinir sistemi üzerinde etkili ve askeri nitelikte Rus yapımı bir kimyasal madde ile zehirlendiği iddiası ortaya atıldı. Bu durum, İngiltere ile Rusya arasındaki ilişkileri koparma noktasına taşımıştı. İngiltere, o dönem Rus yetkililere vize sınırlamaları getirmişti. Şimdi bu gerilimin tekrar tırmanması tarihi düşmanlık yeniden mi canlanıyor sorusunu akıllara getiriyor. Peki siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?